Tilshunoslik maktablari ta’limotlarining asosiy mohiyati


Download 1.08 Mb.
bet2/2
Sana02.11.2023
Hajmi1.08 Mb.
#1739260
1   2
Bog'liq
Tilshunoslik maktablari ta’limotlarining asosiy mohiyati (3)

Aslida F.de Sossyur 1907—1911- yillarda Jeneva universitetida «Umumiy lingvistika kursi» bo'yicha uchta kursga ma'ruzalar o‘qiydi. F.de Sossyurning ma’ruzalari shu qadar mazmunan boy va mundarijasi yangi ediki, tinglovchilar unga lol qolardilar. F.de Sossyur vafotidan bir yil o'tgandan so‘ng, shogirdlari Sh.Balli va A .Seshelar 1907—1911- yillar davomida F.de Sossyur m a’ruzalarini tinglagan talabalarnmg konspektlari asosida uning ma’ruzalarim kitob holida nashr qilishni hayollariga keltirdilar. Natijada to‘qqiz kishining konspektini topdilar va ana shu konspektlar asosida F.de Sossyur ma'ruzalarini tiklashga harakat qildilar. Ana shunday harakat tufayli 1916- yilda F.de Sossyur nomi bilan bu asar dunyoga keldi.

Aslida F.de Sossyur 1907—1911- yillarda Jeneva universitetida «Umumiy lingvistika kursi» bo'yicha uchta kursga ma'ruzalar o‘qiydi. F.de Sossyurning ma’ruzalari shu qadar mazmunan boy va mundarijasi yangi ediki, tinglovchilar unga lol qolardilar. F.de Sossyur vafotidan bir yil o'tgandan so‘ng, shogirdlari Sh.Balli va A .Seshelar 1907—1911- yillar davomida F.de Sossyur m a’ruzalarini tinglagan talabalarnmg konspektlari asosida uning ma’ruzalarim kitob holida nashr qilishni hayollariga keltirdilar. Natijada to‘qqiz kishining konspektini topdilar va ana shu konspektlar asosida F.de Sossyur ma'ruzalarini tiklashga harakat qildilar. Ana shunday harakat tufayli 1916- yilda F.de Sossyur nomi bilan bu asar dunyoga keldi.


Ferdinand de Sossyur tilshunoslik tarixining uch taraqqiyot bosqichini ko‘rsatadi:
Grammatika
Filologiya
Qiyosiy-tarixiy tilshunoslik
Faqat XIX asrning 70-yillaridan boshlab tillarning yashash sharoiti qandayligi masalasi e’tiborni torta boshladi. Natijada tilshunoslikning yangi davri boshlandi. Bu davr yosh grammatikachilar davri hisoblanadi.
3. Tilshunoslik tarixida ilk bor yaratilgan fonema nazariyasi Boduen de Kurtenega tegishlidir.
Tilshunoslik tarixida birinchi marta fonemalarning psixologik va morfologik izohini berdi. Ushbu izohlar zaminida keyinchalik Moskva va Peterburg fonologiya maktablari vujudga keldi.
4. Tilshunoslikka fonema, morfema, sintagma, leksema, grafema, kinema, akusma, kinaksema atamalarini birinchi bor kiritgan kishi Boduen de Kurtenedir.
Download 1.08 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling