Tilshunoslik tarixidagi maktablar reja: Tillarning rivojlanish bosqichlari

2. Натижада ёш грамматикачилар тилни организмнинг психофизиологик фаолияти сифати талқин этдилар. Бундай талқин тилшунослик методологиясининг ўзгаришига олиб келди. Яъни эски ёзма ёдгорликлар тилини эмас, балки сўзлашаётган кишилар нутқини ўрганиш ва тил тарихи таҳлили давомида фонетик қонуниятлар ҳамда аналогияларни (yun. analogia — muvofiqlik, aynanlik, oʻxshashlik) эътиборга олиш лозим, деб ҳисобладилар.

• 2. Натижада ёш грамматикачилар тилни организмнинг психофизиологик фаолияти сифати талқин этдилар. Бундай талқин тилшунослик методологиясининг ўзгаришига олиб келди. Яъни эски ёзма ёдгорликлар тилини эмас, балки сўзлашаётган кишилар нутқини ўрганиш ва тил тарихи таҳлили давомида фонетик қонуниятлар ҳамда аналогияларни (yun. analogia — muvofiqlik, aynanlik, oʻxshashlik) эътиборга олиш лозим, деб ҳисобладилар.

3. Тилшуносликда тадқиқот объектининг ўзгариши назарий асоснинг ўзгаришига олиб келди. Уларнинг методологик тамойилида тил фақат ўзи учун яшайдиган инсондан ташқаридаги, унинг устида турувчи нарса эмас, балки фақат индивидда мавжуддир деган ғоя асосий ўринга чиқди. Шунинг учун тилдаги ҳар қандай ўзгариш фақат сўзловчи шахси билан боғлиқ деб ҳисобладилар.

• 3. Тилшуносликда тадқиқот объектининг ўзгариши назарий асоснинг ўзгаришига олиб келди. Уларнинг методологик тамойилида тил фақат ўзи учун яшайдиган инсондан ташқаридаги, унинг устида турувчи нарса эмас, балки фақат индивидда мавжуддир деган ғоя асосий ўринга чиқди. Шунинг учун тилдаги ҳар қандай ўзгариш фақат сўзловчи шахси билан боғлиқ деб ҳисобладилар.

XIX асрнинг 80-йилларидан бошлаб алоҳида лингвистик оқим сифатида эътироф этилган ва 50-йиллар атрофида катта илмий куч сифатида фаолият кўрсатган ёш грамматикачилар тилшунослик тарихида илмий маҳсулотларининг кўплиги, илмий текшириш методининг етуклиги ва тил амалиётига таъсирининг кучлилиги жиҳатидан XIX аср ва XX аср бошларида мавжуд бўлган лингвистик оқимлар ичида тенги йўқ саналади.

• XIX асрнинг 80-йилларидан бошлаб алоҳида лингвистик оқим сифатида эътироф этилган ва 50-йиллар атрофида катта илмий куч сифатида фаолият кўрсатган ёш грамматикачилар тилшунослик тарихида илмий маҳсулотларининг кўплиги, илмий текшириш методининг етуклиги ва тил амалиётига таъсирининг кучлилиги жиҳатидан XIX аср ва XX аср бошларида мавжуд бўлган лингвистик оқимлар ичида тенги йўқ саналади.