Tir convention Uzbekistan

muhri, sana va bojxona organlari vakolatli shaxsining imzosi, XYT kitobchasini 
saqlovchi va kafolat birlashmasi uchun XYT operatsiyasi shart bilan yoki shartsiz 
tugatilganligi dalilining ko‘rsatkichi hisoblanadi. 
(TRANS/WP.30/192, 26-band; TRANS/WP.30/AC.2/59, 46-band va 5-ilova) 
 

---

Koreshokdagi bojxona shtamplari 
Ba’zidatranzit davlatlari bojxona organlarining mansabdor shaxslari XYT 
kitobchasining koreshoklarida Konvensiyaning qoidalari talab qilgan 
shtamplarni qo‘ymaydi. Bunday holatlar juda istalmagan bo‘lsa-da, XYT 
kitobchasi keyingi kirish bojxonasi (oraliq bojxona) tomonidan rasmiylashtirishga 
qabul qilinganda XYT tashishning haqiqiyligini xavf ostiga qo‘ymaydi.  
(TRANS/WP.30/135, 57-band; TRANS/WP.30/192, 26-band; 
TRANS/WP.30/AC.2/59, 46-band va 5-ilova) 
Sariq yirtilmaydigan varaqadagi bojxona shtamplari  
Ayrim davlatlarning bojxona organlari sariq yirtilmaydigan varaqani to‘ldirishni 
talab qiladi, u XYT kitobchasiga faqat kitobchani jo‘natuvchi davlatda to‘ldirish 
oson bo‘lishi uchun kiritiladi va bojxona organlari foydalanishi uchun 
mo‘ljallanmaydi. Sariq varaqada ushbu ustunlarni to‘ldirish talab etilmasligini 
aniq ko‘rsatish uchun yirtilmaydigan varaqaning 13-15, 17, 23 va 28 ustunlarini, 
hamda koreshokning 6 ustunini chizib qo‘yish tavsiya etiladi.
(TRANS/WP.30/139, 48 va 49-bandlar) 
XYT kitobchasidan foydalanish qoidalarini turli tillarda takrorlash 
XYT kitobchasidagi yuk manifestining orqa tarafida (bojxona maqsadlari uchun 
emas) bojxona organlariga istisno tariqasida, masalan, quyidagi axborotdan 
foydalanish tavsiya etiladi, agar u ularni qondirish uchun taqdim etilgan bo‘lsa.  
(TRANS/WP.30/159, 45-band) 
XYT operatsiyasi to‘xtatilishining boshqa isbotlash shakllari 
XYT operatsiyasini tegishli tarzda to‘xtatilganligining muqobil isbotini olish 
maqsadida, bojxona organlariga, istisno tariqasida, quyidagi axborotdan 
foydalanish tavsiya etiladi, agar u ularni qondirish uchun berilgan bo‘lsa:  
- 
mazkur XYT tashish davom etayotgan boshqa Ahdlashuvchi tomon tarafidan 
rasmiylashtirilgan, 
ko‘rib 
chiqiladigandan 
keyingi 
XYT 
operatsiyasi 
to‘xtalishining har qanday rasmiy guvohnomasi yoki tasdig‘i, yoxud tegishli yukni 
boshqa bojxona tartibi sharoitlariga yoki boshqa bojxona nazorati tizimiga 
o‘tishining, masalan, erkin muomala uchun uni tozalashning tasdig‘i.  
- 
XYT kitobchasida shunday Ahdlashuvchi tomonlar bojxona organlarining tegishli 
tarzda qo‘yilgan muhrlari bilan №1 yoki №2 koreshoklari yoki Konvensiyaning 6-
moddasida ko‘rsatilgan xalqaro tashkilot tarafidan taqdim etiladigan ularning 
nusxalari, bu tashkilot ushbu nusxa aslidan ko‘chirilganligini tasdiqlab berishi 
kerak. 
(TRANS/WP.30/159, 38-band; TRANS/WP.30/192, 26-band; 
TRANS/WP.30/AC.2/59, 46-band va 5-ilova va Corr. 3) 
Qilingan shartlar haqida belgi  
Bojxona organlari XYT operatsiyasi to‘xtatilishiga nisbatan har qanday shartni 
deyarli aniq bayon etishlari va XYT kitobchasida №2 yirtma varaqadagi 27-ustunni 
to‘ldirish va №2 koreshokdagi 5 rubrikada "R" harfini qo‘yish orqali, hamda 
bunday holatlarda XYT kitobchasining bayonnomasini to‘ldirish orqali ushbu 
shartning mavjudligini ko‘rsatishlari lozim.  
(TRANS/GE.30/8, 12-band; TRANS/WP.30/192, 26-band; 
TRANS/WP.30/AC.2/59, 46-band va 5-ilova) 

---

XYT kitobchasining namunasi va XYT kitobchasining tayyorlanadigan va 
amaliyotda tarqatiladigan blankalari  
XYT kitobchalari blankalarini qalbakilashtirishni qiyinlashtirish va ularni 
tarqatish va qayd etishni soddalashtirish maqsadida, ushbu tayyorlanadigan 
va amaliyotda tarqatiladigan blankalarda XYT kitobchasining namunasida 
keltirilgan 1-ilovada aks ettirilmagan identifikatsiya raqami va varaqa 
raqami, shtrix kodlar va boshqa maxsus himoya belgilar kabi tafsilotlar va 
belgilar bo‘lishi mumkin. Ko‘rsatilgan qo‘shimcha tafsilotlar va belgilar 
XYT Ma’muriy qo‘mitasi tomonidan ma’qullanadi. 
(TRANS/WP.30/192, 26-band; TRANS/WP.30/AC.2/59, 46-band va 5-ilova) 
XYT kitobchasini to‘ldirilishi 
XYT kitobchasidan foydalanish qoidalarining 10 b)-bandi barcha 
sahifalardagi ma’lumotlarni o‘qish qulay bo‘lishi sharti bilan XYT
kitobchasini qo‘lda to‘ldirishni taqiqlamaydi. 
(TRANS/WP.30/200, 77-band) 
Yirtma varaqaning 26 ustunini va XYT kitobchasining №2 koreshogidagi 3-
bandini to‘ldirish 
Yuk tushirilgandan keyin yuqorida eslatib o‘tilgan ustunlar chiqib ketish 
(oraliq) bojxonasida emas, faqat belgilangan joyning bojxonasida 
to‘ldirilishi tavsiya etiladi. 
(TRANS/WP.30/AC.2/69, 61-band va 4-ilova; 
TRANS/WP.30/AC.2/2003/9, 11-band) 
Jo‘natish joyi yoki belgilangan joyning bir nechta bojxonalari mavjudligi 
holatida qo‘shimcha varaqalardan foydalanish 
XYT kitobchasidan foydalanish qoidalarining 6-bandiga muvofiq jo‘natish 
joyi yoki belgilangan joyning har bir qo‘shimcha bojxonasi uchun ikkita 
qo‘shimcha varaqa talab etiladi. 0.1 b) tushuntirish xatiga ko‘ra, ikkita 
ketma-ket joylashgan bojxonalar o‘rtasida amalga oshiriladigan XYT 
tashishining har bir milliy qismi, ularning mavqeidan qat’iy nazar, XYT 
operatsiyasi sifatida ko‘rilishi mumkin. Uzluksiz bojxona nazoratini 
ta’minlash uchun №1/№2 yirtma varaqalarning bitta to‘plamini ishlatish va 
har bir XYT operatsiyasi uchun alohida yakunlash tartibini qo‘llash tavsiya 
etiladi. Agar jo‘natish joyining bir nechta bojxonalari bo‘lsa, unda 
jo‘natish joyning keyingi bojxonasida (keyingi bojxonalarida) nafaqat yangi 
XYT operatsiyasi boshlanadi, balki XYT kitobchasining tegishli №2 yirtma 
varaqasi va №2 koreshogini to‘ldirish orqali avvalgi XYT operatsiyasini 
yakunlanishi tasdiqlanadi. Shunday qilib, jo‘natish joyining keyingi 
bojxonasi (keyingi bojxonalari) shuningdek, jo‘natish joyining avvalgi 
bojxonalarida ortilgan yuklarga nisbatan belgilangan joy yoki chiqib ketish 
bojxonasining (oraliq bojxonasi) rolini o‘ynaydi. Bu shuningdek, 
belgilangan joyning bir nechta bojxonalari mavjud bo‘lgan mutatis mutandis 
holatiga ham taalluqli. Belgilangan joyning avvalgi bojxonasi (avvalgi 
bojxonalari) nafaqat avvalgi XYT operatsiyasi to‘xtatilishini tasdiqlaydi, 
balki XYT kitobchasining №1 yirtma varaqasini va №1 koreshogini to‘ldirish 
orqali yangi XYT operatsiyasini boshlaydi. Shunday qilib, belgilangan 
joyning avvalgi bojxonasi (avvalgi bojxonalari) shuningdek, belgilangan 
joyning keyingi bojxonasiga (keyingi bojxonalariga) yuboriladigan yuklarga 

---

nisbatan jo‘natish joyi yoki kirish bojxonasini (oraliq bojxonasi) rolini 
o‘ynaydi. 
(TRANS/WP.30/AC.2/2003/13, 25-band va ilova; 
TRANS/WP.30/AC.2/71, 68-band va 2-ilova) 
XYT tartibiga muvofiq tashiladigan yuklarni qandaydir Ahdlashuvchi tomon 
hududiga olib kirish rad etilganda XYT kitobchasidan foydalanish 
Agar istisno vaziyatlarda vakolatli organlar ularning mamlakatiga XYT 
tartibiga muvofiq tashiladigan yuklar olib kirilishini rad etish to‘g‘risida 
qaror qabul qilsa, unda bojxona organlariga qolgan barcha №1/2 yirtma 
varaqalarning "Rasmiy foydalanish uchun" ustunida bunday qaror qabul 
qilinishiga olib kelgan aniq sababni, jumladan, ushbu qaror asoslangan 
ichki yoki xalqaro qonunchilikning qoidasiga (qoidalariga) bo‘lgan aniq 
havolani batafsil ko‘rsatish qat’iy tavsiya etiladi. 
Bundan tashqari, bojxona organlari tegishli №1 va 3 koreshoklarning 5-
ustunida quyidagi yozuvni qilishi lozim: "Olib kirish rad etilgan". 
(ECE/TRANS/WP.30/AC.2/2011/4 va ECE/TRANS/WP.30/AC.2/105, 
35-band)