Tirik organizmlarning kimyoviy tarkibi va uning doimiyligi

Tirik organizmlardagi miqdoriga ko‘ra hujayra tarkibiga elementlar

MAKROELEMENTLAR

MIKROELEMENTLAR

Hujayradagi miqdori 98% ni tashkil qiluvchi elementlar

Hujayradagi miqdori 1,9 % ni tashkil qiluvchi elementlar

Hujayradagi miqdori 0,001% dan kam elementlar

O

H

N

C

Mg

Na

K

S

P

Cl

Fe

Ca

I

Cu

Co

F

Zn

Suv va organik birikmalar tarkibiga kiradi. Hujayrada nafas olish jarayonining aerob bosqichida ishtirok etadi

Suv va organik birikmalar tarkibiga kiradi. Energiyaning bir turdan boshqa turga o‘tishida ishtirok etadi

Aminokislotalar, oqsillar, nuklein kislotalar, ATF, xlorofill, vitaminlar tarkibiga kiradi

Barcha organik birikmalar tarkibiga kiradi

Xlorofill molekulasi tarkibiga kiradi, energiya almashinuvi va DNK sintezini faollashtirishda koferment sifatida ishtirok etadi

Nerv impulslarini o‘tkazishda ishtirok etadi va hujayraning osmotik bosimini ta’minlaydi

Nerv impulslarining o‘tishi, o‘simliklarning rivojlanishini, yurak ishi-ning me’yorida o‘tishi, qonning normal ivishini ta’minlovchi omil

Sistein, sistin, metionin aminokislotalari tarkibiga kiradi, oqsillarning uchlamchi strukturasida disulfid bog‘ hosil qiladi

Nuklein kislotalar, ATF, fermentlar, suyak to‘qimasi tarkibiga kiradi

Oshqozon shirasi tarkibiga kiradi

Gemoglobin, mioglobin oqsillari tarkibida O2 transportini ta’minlaydi

Suyak to‘qimasi tarkibiga kiradi, qonning ivishi, muskullar qisqarishi-ni ta’minlaydi

Qalqonsimon bez gormonlari tarkibiga kiradi

Umurtqasiz hayvonlar qonidagi gemosianin tarkibida kislorod tashish funksiyasini bajaradi. Ayrim fermentlar tarkibiga kiradi