Tisu ilmiy tadqiqotlari xabarnomasi


Download 266.44 Kb.
Pdf ko'rish
bet10/16
Sana02.12.2023
Hajmi266.44 Kb.
#1780526
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   16
Bog'liq
6-Maqola compressed

Ака, яъни оға, оқа. Хоннинг ака-ука-
лари, авлодидаги энг қудратли ва ёши улуғ 
кишига берилган. Саройда уларнинг сони 
икки нафар эди.
Арбоб, яъни хўжайин; улуғ шахс. Саройда 
икки нафар бу мансабга кўтарилган.
Чиғатой-иноқларининг сони 4 нафар 
бўлиб, булар барча ўзбек уруғларининг 
вакиллари сифатида саройда фаолият 
кўрсатилган. Аслида Абулғозий қабила 
ва уруғ раҳбарларига бу мансабларни 
бериб уларни саройда, ўзи ҳузурида 
“амонат” тарзида ушлаб турган. Кўп 
ҳолларда ба амалдорлар ўз оила аъзо-
лари билан саройда яшаган. 
Вазир (у меҳтар деб юритилган). 
Абулғозий айни шу вазифага энг лойиқ 
ва арзанда кишини тайинлаган. Кўп 
ҳолларда Хива азодагонларининг энг 
кучли ва обрўли намояндаси вазирлик 
мансабига кўтарилган. Баъзи ҳолат-
ларда хоннинг укаси, амакиси бу амалга 
эга бўлишган. Тахт вориси ҳам Хивада 
вазир бўлгани маълум.
Юқорида Абулғозий Баҳодирхонни 
Хивада (гегемон) қабилалардан бўлмиш 
ўзбеклардан 360 нафарига турли вазифва 
ва унвонлар, амаллар бергани айтилди. 
Хивада ҳам давлат бошқаруви қуйи 
ва юқори, ҳамда горизонтал шаклда 
мавжуд бўлган. Давлат бошқарувидаги 
дунёвий, диний, ҳарбий, қозихона иши, 
молиявий бошқарув якка ҳукмронлик 
тамойилига таянган жамият идораси 
учун хизмат қилган.
Қушбеги–хон саройида ов асбоб-лари, 
ов қушлари (қушбеги номи шундан), 
итлари, ов асбоб ва анжомлари, хон овга 
чиққанда барча зарур нарсаларни тайёр-
лайдиган амалдор. Хонга яқин маҳрам-
лардан тайинланган.
Қўшбеги–қўш, қўшуннинг бош-лиғи. 
Аслида хон аҳли узангисидан бўлиб, 
хон қўнган, сафар ва юришларда хон 
хавсизлигини таъминлайдиган қўш 
бошлиғи, қўмондони.
Энг олий ҳарбий амалдор хоннинг 
ўзи эди. Хон бошчилигида бошқа 
ҳудудларга юришлар олиб борилган
баъзи ҳарбий-сиёсий ишлар амалга 
оширилган. 
Ҳарбий-маъмурий 
унвон-ларига: 
амирулумаро, 
бек, 
бекларбеги, бий, божбон, ботирбоши, 
бухри, вазир, вакил, дарвозабон
даҳбоши (ўнбоши), девонбеги, доручи, 
дорға, жаллод (насақчи), жаллод-

Download 266.44 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling