Tizim va signallarni qayta ishlash O’quv uslubiy majmua

U 
-U 
U 
t 

---

40
Bunda a) holat bo‘yicha ijobiy kuchlanish +1 ga, salbiy kuchlanish –1 ga

to‘g‘ri keladi. Bunday amplitudali kodlash simli aloqa liniyasi uchun juda mos
keladi, masalan, telefon liniyasi.
Keyingi b) holatida +1 belgisi nolinchi boshlang‘ich fazali tebranish
segmentiga, -1 esa boshlang‘ich fazaga to‘g‘ri keladi. Ushbu fazali kodlash simsiz
aloqa liniyalari uchun mos keladi, bu yerda ma’lumot tashuvchisi sifatida yuqori
chastotali to‘lqin shakli ishlatiladi.
Diskret signalni kodlashning fizik mohiyatidan kelib chiqib, rasmda
keltirilgan ikkala holat ham quyidagicha yozilishi mumkin:
… .0001-11000…. 
Yuqoridagi
formuladan
foydalanib
hisoblangan
ushbu
signalning
avtokorrelyatsiya funksiyasi 2.4-rasmda keltirilgan.
2.4-rasm. Avto-korrelyatsiya funksiyasi grafigi
Misol.
Signalning AKF-ni toping (1, 1, –1).
Formuladan foydalangan holda hisob-kitoblar pastki rasmda ko‘rsatilgan
natijaga olib keladi. Oldin ko‘rib chiqilgan ikkita signalning AKF-ni taqqoslab, biz
signal (1, 1, -1) AKF yon tomonlari darajasi bo‘yicha eng yaxshi ekanligini
ko‘rishimiz mumkin (2.5-rasm).

---

41
2.5-rasm. Avtokorrelyatsiya funksiyasi natijasi

XX asrning 50-60 yillarida mukammal korrelyatsion xususiyatlarga ega
bo‘lgan diskret signallarning butun sinflari ishlab chiqildi. Ularning orasida Barker
kodlari juda mashhur bo‘lib, ular ajoyib xususiyatga ega: M pozitsiyalar sonidan
qat’i nazar, AKF qiymati
n ≠ 0
uchun birdan oshmaydi. Shu bilan birga, ushbu
signallarning energiyasi, ya’ni
B
s
(0
), M ga teng.
Barker signallari faqat M = 2, 3, 4, 5, 7, 11, 13 uchun amalga oshirilishi
mumkin. Masalan, M = 5 uchun Barker signalining shakli (1, 1, 1, -1, 1) va M = 7
uchun Barker signali (1, 1, 1, -1, -1, 1, 1).