Töb-der tarihi İsmail Aydın “de te fabula narratur” “anlatılan senin hikayendir”
rulu ve Sovyetler Birliği İzlenimleri”
Download 3.81 Mb. Pdf ko'rish
|
|
rulu ve Sovyetler Birliği İzlenimleri” başlıklı yazı 8. ve 9. sayfalarda ise Yaşar Çağlayan imzalı “Bozuk Düzenin Bir Göstergesi: Ortaöğretim” başlıklı bir inceleme, 10. ve 11.s ayfalarda FISE Genel Sekreteri Daniel Re- tureau imzalı “FISE II. Olağan
yer almaktadır. 12. ve 13. say- falar daha önceki sayfalarda yer alan yazıların devamına ayrılmıştır. 14. sayfada “Milli
Sarılmış Baskı Yöntemlerine Hayır” başlıklı 25 Demokra-
376 tik örgütün açıklaması, “Demokratik Mücadele Ajansı Çıktı” 771 başlıklı haber yer almaktadır. 15. sayfadaki “Örgüt Haberleri” başlıklı bölümde yer alan bazı haber başlıkları da şöyle: “Beyşehir’de Öğretmen Kıyımı”, “Tarsus Şube Başkanımız Maocuların Saldırısına Uğradı”, “Malatya’da
verilmiştir. 772
tarihinde çıkmıştır. Gazetenin kapağında TÖB- DER’in çeşitli mitinglerinden fotoğraf kareleri yer almaktadır. Bu fotoğraf karelerindeki pankartlar- da yer alan en belirgin slogan “Yaşasın Demok- ratik Güç ve Eylem Birliğimiz” sloganıdır. 2. say- fadaki “Örgüt Haberleri” başlığı altında yer alan bazı önemli haberler şöyle: “Yakacak, Kira vb.
773
“MEB Memur Temsilciliği Seçimini Kaza- nan Kazakoğlu Bir Ortaokula Sürüldü”, “Ankara’da İl Disiplin Kurulu seçimini TÖB-DER’li Öğretmen- ler Kazandı”, “TÖB-DER’in İçişlerine Karışan Ör- gütler Özeleştiri Yapmalıdır” 774
3. sayfada “TÖB-DER’de Bunalım Yok” başlıklı Genel Başkan Gültekin Gazioğlu imzalı bir yazı ile “İstanbul Şube Sorununa İlişkin Mahkeme Kararı” 775
yazıları yer almaktadır. Gazioğlu açıklamasında özetle:
TÖB-DER’DE “BUNALIM VAR MI? YOK MU?”
ğildir. (…) TÖB-DER içinde dünyaya, Türkiye’ye ve örgüte bakışta, müca- dele anlayış ve yöntemlerinde çeşitli yaklaşımlarda bulunulması doğaldır. (…) Tek tek TÖB-DER şubeleri genel merkeze bağlıdır. (…)Hiç istenmese de, zaman zaman örgüt içerisinde bu işleyişe ayak uyduramayanlar, disiplin- sizlik yapanlar bulunabilir. Her örgütte görülebilen bu tür disiplinsizlikler, örgütlerin işleyişi içinde çözülebiliyor. (…) Bir süre önce, TÖB-DER İstanbul ve Adana Şube Yönetim kurullarına tüzük ve yönetmelikleri çiğnedikleri gerekçesiyle yetkili kurullarca işten el çektirilmişti. Bu, ne TÖB-DER’de bir 377 bunalım olduğunun kanıtı, ne de bir tasfiyenin başlangıcıydı. (…) Ancak, belirli bir siyasi çizgiyi benimseyen kimi kişi, örgüt ve yayın organları bu olayı bahane ederek TÖB-DER’e “salvo ateşe” başladılar. Önce yeni ata- nan yönetim kurullarını çalıştırmamak için, bir gençlik örgütüne anılan şube lokallerini işgal ettirdiler. Örgüt içinde bulunan siyasi yandaşlarını, örgütü ayağa kaldırmak için imza kampanyaları, protesto kampanyala- rına yönelttiler. (…) TÖB-DER yönetimini burjuvazinin, CIA’nın emrinde gösterme bahtsızlığına düştüler. DİSK’e bağlı MADEN-İŞ ‘in sahibi olduğu Politika Gazetesi’ni bile saldırılarında araç olarak kullandılar. (…) DİSK ile TÖB-DER’i karşı karşıya getirmeye çalıştılar, çalışıyorlar. (…)” Gazetenin 4. sayfasında “Tüm Demokratik Güçlerin Ortak Muhalefeti Sağlanabildiği Takdirde MC’den Kurtulmak Zor Olmayacaktır” başlığıyla yayınlanan TÖB-DER Genel Başkanı’nın yaptığı bir basın toplantısı bulun- maktadır. 776
Basın toplantısında dile getirilen bazı görüşler özetle şöyle: “(…) Öteden beri örgütümüz ve üyelerimiz üzerinde sürdürülen bas- kı, kıyım, saldırı ve sabotajlar son aylarda had safhaya ulaşmıştır. (…) Daha önce sürülen ve Danıştay’a dava açan arkadaşlarımıza “Danıştay davandan vaz geç, tayinini istediğin yere yapalım”, “TÖB-DER’den istifa et, istifanı belgele, isteğini yerine getirelim” denilebilmektedir. Elbet- te ki, TÖB-DER’li öğretmenler böyle bir zillete düşmemektedirler, düş- meyeceklerdir. (…) Eğitim emekçilerinin belli başlı taleplerini savunan; eğitimin demokratikleştirilmesi, faşist baskı ve terörün geriletilmesi uğrunda mücadele veren TÖB-DER ve onun fedakar üyeleri 2. MC’nin boy hedefi durumundadır. (…) Şüphe yok ki, bu saldırılar sadece bize değil, tüm emekçi halkımıza ve demokrat, ilerici, yurtsever tüm güçle- re yöneliktir. (…) TÖB-DER, faşizme ve emperyalizme karşı her zaman demokrasi güçlerinin en geniş birliğini savunmuştur ve savunacaktır. (…) Türkiye eğitim emekçilerinin tek ve yığınsal mesleki örgütü olan TÖB-DER, 150 bin üyesi, 660 şubesi ve yönetim organlarıyla demokrasi nöbetinde saf tutmaktadır ve sonuna kadar saf tutacaktır. Hiçbir güç bu haklı ve onurlu mücadelemizi engelleyemeyecektir.” 5. sayfada Yaşar Çağlayan imzalı “Ortaöğretimde Yönetici, Öğretmen, Öğrenci ve Veli İlişkileri Üzerine” bir yazı ile “Öğretim Üyelerine Yöne- lik Faşist Saldırılar Hızla Yoğunlaşıyor” 777
başlıklı bir basın açıklaması bulunmaktadır. 6. sayfada “Fransız eğitim işçileri göçmen işçilerle omuz omuza”, “Macaristan Öğretmenleri TÖB-DER’i Davet Ediyor” ve “Polis
378 Örgütünde Azgınlaşan Gerici-Faşist Baskılar ve POL-DER’in Anti-Faşist Mücadelesi” 778
başlıklı yazılara yer verilmiştir. 7. sayfada “Barış Mücadelesi ve Dünya Barış Konseyi” ve Sezai Kaynak imzalı “Çocuk Kitapları Haftası” başlıklı yazılar bulunuyor. 8 ve 9.sayfa- larda TÖB-DER’in de içinde yer aldığı platform tarafından düzenlenen “Hayat Pahalılığını - Taban Fiyatları ve Faşist Baskıları Protesto Eylem- leri” haberleri bulunmaktadır. Bu eylemlerin Antalya, Niğde, Bursa, De- nizli ve Trabzon’da yapılanları hakkında fotoğraflı bilgiler yer almaktadır. Tarihsel öneme haiz bu eylemlerle ilgili kısa bir takım bilgileri aşağıda aktarmayı faydalı gördük. 779
27 Demokratik kitle örgütünün Faşizme ve Pahalılığa Karşı düzenlediği miting ve yürü- yüşler Antalya ve Niğde’de 9 Ekim 1977’de gerçekleştirilmiştir. Antalya’daki mitinge TÜTED, TÜM-DER, TÜS-DER, AKDENİZ DEV- GENÇ, SGB, GENÇ-BİR ve pek çok mahalli dernek katılmıştır. 27 Kuruluş adına TMMOB Başkanı Teoman Öztürk ve TÖB-DER Antalya şube başkanı konuşma yapmıştır. Gazetemi- zin verdiği rakama göre Antalya Mitingine 10 binin üzerinde bir kitle katılmıştır. Niğde mitinginde “Sendika Hakkımız, Söke
Özdemir, KÖY-KOOP adına Akın Birdal, NEVKO-BİRLİK adına İbrahim Ça- kır, HALKEVLERİ adına Ahmet Yıldız birer konuşma yapmıştır. 5 Kasım’da yapılan Bursa Mitingine 7-8 bin kişilik bir kitle katılmış, katı- lımcılar “Kahrolsun Faşizm”, “İşçilerin Birliği Hakların Kardeşiliği”, “Ba-
TED Genel Başkanı Aykut Köker, TÖB-DER adına şube başkanı Sabri Biber, DEV-GENÇ temsilcisi birer konuşma yapmıştır.
379 Denizli’de 5 Kasım’da yapılan mitinge DEV-GENÇ’in disiplinsizliği nede- niyle yaşanan karmaşa damgasını vurmuş, eyleme 5 bin kişi katılmıştır. Trabzon’da 5 Kasım’da yapılan mitinge 7 bin kişi katılmış, miting de TÖB- DER Genel Başkanı Gültekin Gazioğlu ve HALKEVLERİ Genel Başkanı Ah- met Yıldız birer konuşma yapmışlardır. 10. ve 11. sayfada Süleyman Yaşar’ın kaleminden “Romanya’da Eği-
780
yazısı yer almaktadır. 12. sayfada “13 Öğretmen Parlamenter II. MC’nin Eğitim Alanındaki Gerici-Faşist Baskı ve Uygulamaları Eleş- tirdi” 781
yazısını görüyoruz. 13-15.sayfadaki “Örgüt Haberleri” başlıklı bölümde yer alan bazı haber başlıkları şu şekilde: “Altınözü Şubemiz Açılamadığı İçin Üyelerimiz Halkevi Şubesi Açtı”, “Denizli Şubemiz Kur- şunlandı”, “Zonguldak Şubemize Patlayıcı Madde Atıldı”, “Fethiye Şu- bemiz Silahlı Saldırıya Uğradı”, “Bor ve Saimbeyli’de Üye ve Yönetici-
16. sayfada “Lokavt Hak Değil, Toplumsal Bir Suçtur” başlıklı bir yazıya yer verilmektedir. TÖB-DER Gazetesinin 154. sayısı 25 Aralık 1977 tarihlidir. Kapağında MC Hükümetinin Eğitim Enstitülerine öğrenci alış yöntemini hicveden bir karikatür ve karikatürün altında “Milli Eğitim Ba-
rayak Bütün Hıncıyla Öğretmenlere Saldırıyor”, “Eğitimin Faşistleştirilmesi Yolundaki Çabalar Başarıya Ulaşmayacaktır” yazıları bulunmakta- dır.
2. sayfada “Örgüt Haberleri” yer almaktadır. Bu sayfadaki bazı önemli haberler şunlardır: “Milas ve İzmir Mitingleri Yapıldı. 8 Ocak’ta Ankara’da Tandoğan Alanında Toplanacağız”, 782 “Suluo- va’da Faşist Terör ve Sonrası”, 783
“Akşehir Şubemiz Faşistlerin Saldırısına Uğradı” 3. sayfada “TÖB-DER’de Örgüt-Üye Diyaloğu ve Bölge Toplan- 380 tıları” ve “İstanbul ve Adana Şubelerimizin Fa- aliyeti Geçici Bir Süre İçin Durduruldu” yazıları bulunmaktadır. İstanbul ve Adana şubeleriyle ilgili yazıyı TÖB-DER’de yaşanan olumsuzlukla- rı okuyucuya sağlıklı bir şekilde aktarabilmek amacıyla özetleyerek aktarmayı uygun gördük; “İstanbul ve Adana Şube Yönetim Kurullarına 14 Eylül 1977 gün ve 109 nolu MYK kararı ile işten el çektirilmiş, en geç iki ay içinde kongreye gitmek üzere yeni Yönetim Kurulları atanmış, MYK’nın bu kararı örgüt hiyerarşisi içinde tüm şubelerimi- ze duyurulmuştu. (…) Anlaşılan odur ki; fiili du- rum yaratılarak Genel Merkez ile pazarlık yapma ve MYK kararını değiştirme, böylece de karar or- ganlarını yeniden yıpratma olanakları araştırılmaktadır. (…)” 784
“TÖB-DER GENEL BAŞKANI SOKAKTA BASIN TOPLANTISI YAPTI Gazetenin 4.sayfasında “İşgalciler Kim?” başlığıyla yaşanan gelişmelerle ilgili şu bilgilere yer verilmektedir: (…) Genel Başkanın 29 Kasım 1977 tarihinde İstanbul şube lokalinde bir basın toplantısı düzenleyeceği ga- zetelerin basın bürolarına bildirilmişti. 29 Kasım sabahı, toplantı başla- madan önce Şubeye varıldığında, 150 kadar üyemizin dış kapı önünde bekleşmekte oldukları görüldü. Genel Başkan üyelerimize “neden içeri
diye sorduğunda, “içeri almıyorlar, arama yapmak isti- yorlar” karşılığını aldı. İşten el çektirilen eski yöneticiler lokali tutmuşlar ve “tam teçhizatlı” bir savunmaya geçmişlerdi. Genel Başkan arama yapmak isteyenlere “necisiniz, hangi yetki ve sıfat-
diye sorduğunda, “sizin güvenliğiniz için Genel Başkanım” cevabını verdiler. O zaman Genel başkan, “ben güvenlik is- temiyorum, lütfen üyelerimiz içeri girsin” dedi ve içeri girdi. Lokal tıklım tıklım dolu idi. Bazı “kişiler” belli ki basın toplantısına büyük bir “ilgi” göstermişlerdi. Eski şube başkanına, basın mensupları önünde, içerde üye olmayan kişiler bulunup bulunmadığı soruldu. Eski başkan üye olma- yanların bulunduğunu itiraf etmek zorunda kaldı. 381 Bunun üzerine Genel Başkan, lokaldeki üye olmayan kişilerin çıkarılma- sını istedi. Eski yöneticiler hala dışarıdaki öğretmenlerin aranarak içeri alınmasında ısrarcı olup lokali boşaltmadılar. Genel Başkan da “içeride- kilerin tümü dışarıya çıkarılsın ve sadece üyelerin üzeri aranarak içeriye alınsın” dedi. Bu öneri de kabul görmeyince Genel Başkan “Bu koşullarda ve üyelerim dışarıda iken burada basın toplantısı yapmam” diyerek dışarı çıktı ve basın toplantısını dış kapının önünde yaptı.” TÖB-DER Genel Başkanı Gültekin Gazioğlu tarafından yapılan ve Milliyet Gazetesi’nde
yer verilmektedir. Belge olduğu için bazı bö- lümlerini buraya aktarmayı uygun bulmaktayız: “(…) Genel Merkez işten el çektirme işlemini yapmaya yetkilidir. Bu yetki müteaddid defalar kullanılmıştır. Kaldı ki, mahkemeler de bu yolda kararlar almışlardır. (…)TÖB-DER üyelerini üzen asıl şey, İstanbul Şubemiz eski yöneticilerinin Genel Merkez kararlarına karşı gösterdikleri davranış ve Şubede yaratılan ve hala sürdürü- len fiili durumdur. (…) Burada basına ve kamu- oyuna şunu açıkça söylemek isterim: İstanbul Şubemizin yönetimi Mer- kez Yürütme Kurulumuz tarafından atanan üyelerce temsil edilmektedir. Atanan yönetimin süresi sınırlıdır. Görevi devraldıktan sonra en geç iki ay içinde kongreye gidilmesi, Tüzük gereğidir. Ve yine şunu açıkça belirtmek isterim ki; Kongre tam bir özgürlük ve demokrasi içinde yapılacaktır. (…)” 5. sayfada “CHP’li 14 Milletvekili Eği-
“Devlet Bursları İle Yurt Dışında Dok- tora Yapma İmkanları Faşist Militan- lara Ulufe Olarak Dağıtılıyor”, “Eği- tim Enstitülerine Özel Yöntemlerle Öğrenci Alınması Eğitim Tarihimize TÖB-DER Kimlik kartı 382 Kara Bir Leke Olarak Geçecektir” haber ve yazıları yer almaktadır. 6. ve 7. sayfalarda geçen sayıdan devam eden “Romanya’da Eğitim” (TÖB- DER yöneticilerinin gezi izlenimleri ) yazısı, 8. sayfada “FİDEF (Federal Al- manya İşçi Dernekleri Federasyonu), Almanya’daki İşçi Çocuklarının Eği- tim Sorunları Konulu Bir Kurultay Düzenledi”, “7 Aralık İran Öğrenci ve
785
başlıklı yazılar bulunuyor. 9-10 ve 11. sayfada “Örgüt Haberleri”ne yer verilmiştir. Bu bölümde yer alan bazı haberler şunlar; “MC Hıncını Öğretmenlerden Alıyor”, “Gülnar
il Dışına Sürgün Edildi”, “Ermenek’te 10 Üyemiz Sürüldü”, “Beyşehir’de Sürgünlerin Sayısı 15’e Çıktı” “Uşak, Afyon ve Şırnak’ta Sürgünler”, “He-
sı ve Tunceli’deki Uygulamaları”. 12. sayfada (arka kapak) Halit Çelenk imzalı “İnsan Hakları Evrensel Bil-
383 DİPNOTLAR 682 CHP Kars Milletvekili olan Davut Aksu, Köy Enstitüsü mezunu olup T.Ö.D.M.F, TÖS ve TÖB-DER’de kurucu üyelik ve yöneticilik görevlerinde bulundu. 1962 yılında düzenlenen ve ilk öğretmen yürüyüşü sayılan “Kı- rıkkale Öğretmenlerinin Yürüyüşünü” organize eden kişiydi. 683 MC iktidarı Hasanoğlan Öğretmen Lisesindeki ilerici öğretmenleri sürgün etmiş, okula Ülkücü militanları yerleştirerek ilerici öğrencilerin okula alın- mamasını sağlamıştır. Bunun üzerine okuldan atılan öğrencilerin velileri topluca okula giderek okulu işgal etmek istemişlerdir. Ancak kaymakam ve okul yönetimi jandarma marifetiyle velileri önlemiş, görüşmelerden olumlu sonuçlar alamayan veliler Ankara’ya dönerek TÖB-DER nezdinde çözüm yolları aramaya başlamışlardır. 684 Köyceğiz Kaymakamı, 15.11.1976 günü TÖB-DER Köyceğiz Şube başkanı İbrahim Taşpınar ile eşi Seher Taşpınar’ı açığa almıştır. Bunun üzerine Köy- ceğiz’de 3 Aralık 1976 tarihinde “Ülkemizde ve Yöremizde Öğretmenlere
miştir. Miting ve yürüyüşte “Kaymakam evine, makam senin neyine”, “Kaymakam istifa”, “Kahrolsun faşizm”, “Örgütlüyüz güçlüyüz”, “Sendi-
sloganları atılmıştır. (Ben de ilk göreve başladığım Köyceğiz’de TÖB-DER’e üye oldum. Gittiğimde sevgili Taşpınarlar Dalaman’da öğretmenlik yapı- yorlardı. Kendilerini saygıyla hatırlıyorum. İ.A) 685 Demokratik Eğitim Kurultayı’nda tartışılacak konular şu şekilde belirlen- miştir: Okul Öncesi Eğitim, İlköğretim Sorunları ve Çözüm Yolları, Orta- öğretim Sorunları ve Çözüm Yolları, Sendikalaşma İçin Somut Mücadele Yöntemleri, Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme Sorunu, Özlük ve Meslek Sorunlarımız, Teftiş ve Değerlendirme, Köy Öğretmenlerinin Sorunları. 686 Ordu-Aybastı Lisesi öğrencileri 18.11.1976 tarihinde “faşist baskılara ve eğitimin faşistleştirilmesine karşı bir günlük uyarı boykotu” yapmışlar- dır.
687 25-27 Ekim 1976’da WFTU (Dünya Sendikalar Federasyonu), Uluslararası Arap Sendikalar Federasyonu ve Filistin Sendikalar Federasyonu’nun or- tak toplantısında Filistin halkıyla dayanışmanın sürdürülmesi kararlaştırıl- mış, buna TÖB-DER’ de katılmıştır. 688 Benzer bir mutemetlik olayı da daha önce Ermenek’te yaşanmıştı. 689 2 Ocak 1977 tarihinde düzenlenen “Irkçı Eğitimi Protesto Miting ve Yürü- yüşü”nün ardından İskenderun şube yöneticileri tutuklanmış, Hatay Vali- liği de İskenderun Şubesini kapatmıştır. 690 Taşova Lisesinde görev yapan TÖB-DER’li öğretmenler sürgün edilirler. Bunun üzerine Taşova Lisesi öğrencileri bir günlük boykot yapmıştır. Kay- makamlık ise şubeyi bir hafta süresince kapatmıştır.
384 691 Ankara’da MHP eğilimli “İleri Yavrutürk” adlı bir dergi çıkartılır. Valilik okullara yazı göndererek derginin tanıtım afişlerinin (ki afişlerde Bozkurt resmi ve Kür Şad Destanı’ndan bir bölüm bulunmaktadır) tüm okullarda öğrencilerin görebileceği yerlere asılmasını emreder. 692 TÖB-DER gazetelerinde ilk kez “ana dil” sorunundan bahsedilmektedir. (İ.Aydın) 693 Bu yazının ilk bölümü 136.sayıda ikinci bölümü ise 137.sayıda yayınlan- mıştır. Biz metin bütünlüğü açısından iki bölümü birleştirmeyi uygun gör- dük.
694 Bu bölümde yer alan başlıklar şunlardır: Demokratik Eğitim Kurultayı, Faşizme Karşı Mücadele, Anti-Emperyalist Mücadele, Barış Mücadelesi, Anti- Monopolist Mücadele, Anti-Feodal Mücadele, Diğer Toplum Ke- simleriyle Dayanışma, Uluslararası Öğretmen Kuruluşlarıyla İlişki. 695 Akşehir Öğretmen Lisesi’nde kümelenen faşist öğrenciler Akşehir Lise- si’ne saldırıda bulunurlar. Bu saldırı lisedeki öğrenci velilerinin tepkilerine neden olur. Bunun üzerine faşistler bir bildiri dağıtarak olaylardan “Komü- nist” öğretmenleri sorumlu tutarlar. Akabinde 5 öğretmen sürgün edilir. Olaylara karıştıkları gerekçesiyle 35 öğrenci de liseden sürülür. Okul Aile Birliği Genel Kurulu’nda can güvenliği ve öğrenim özgürlüğünün sağlan- ması, yan tutan okul yönetiminin tamamen değiştirilmesini, öğretmen ve öğrenci kıyımının durdurulmasını içeren kararlar alınır. 70 öğrenci de oku- lu boykot eder. 696 TÖB-DER üyesi ve Mesudiye Lisesi öğretmeni yazar Osman Şahin 3 Ocak 1977’de faşist komandoların saldırısına uğrayarak yaralanmıştır. 697 Bu kitapların 7.si “Faşizm Anti-Faşist Mücadele ve TÖB-DER”, 8.kitap ise bir bölümü gazetenin bu sayısında yayınlanan “Türkiye Eğitim Emekçile- rinin Meslek ve Özlük Sorunları” 698 23 Ocak 1977 tarihinde TÖB-DER Malatya şubesi üyesi Mehmet Yılmaz, faşistler tarafından bıçaklanarak öldürülmüştür. TÖB-DER şu açıklamayı yapmıştır: “Bu vahim durum karşısında öğretmenlerin- öğrencilerin can güvenliğini sağlayamayan hükümet ve İç İşleri Bakanı’nın istifasını 140 bin öğretmen adına talep ediyoruz.” 699 Bu şubelerden 3 tanesi daha önceki sayılarda verildiğinden 10 şubenin adını vermekle yetineceğiz: Göksun, Tuzluca, Pamukova, Çamlıdere, Ma-
Download 3.81 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|