Tobe so'z boshqaruvli birikmalarda qaysi kelishik shakllarida bo'ladi?
Download 1.02 Mb.
|
02. Morfologiya ot
|
-lar qo'shimchasi hurmat ma’nosini bildirganda qaysi qo'shimcha bilan birgalikda qo'llanadi?
kelishik qo'shimchasi bilan egalik qo'shimchasi bilan shaxs-son qo'shimchasi bilan zamon shaklini hosil qiluvchilar bilan Belgi-xususiyatni bildirgan mavhum otni toping. A) chopiq B) urush C) dev D) go'zallik Qaysi gapda -gina qo'shimchasi otga xos lug'aviy shakl yasovchi vazifasini bajargan? Tarvuz va qovunginalar suvsizlikdan qovjirab turibdi. Bo'taloqlargina har qancha ildam yursa-da, onasiga yetolmas ekan. Mardlargina o'z Vatanlari uchun mardona kurasha oladilar. Fevral oyigina har to'rt yilda bir marta 29 kundan iborat bo'ladi. Qaysi qatordagi gapda shaxsning hududga mansubligini bildiruvchi qo'shimchali so'z qatnashgan? Bittasi toshfcentlik Yusufbek hojining o'g'li Otabek! Sekin-sekin yurib, ichkari hovliga kiradigan eshikni ochdi. Bilim kishining ko'nglini yoritadi, unga ro'shnolik beradi. O'ktam gulzor yoniga darrov joy hozirladi. «Husayn Voiz Koshifiy Sharqda ma’lum va mashhur shaxs, - deb yozadi Najmiddin Komilov «Tafakkur karvonlari» asarida. - U Navoiyga bag'ishlab kitob yozgan, uning mehrini qozongan yaqin kishisi, muxlisi, do'sti edi». Ushbu gapda shaxs otlari qanday sintaktik vazifalarni bajargan? ega, kesim kesim to'ldiruvchi, kesim ega, aniqlovchi, kesim Uning qo'lidan hamma ish keladi: duradgorlig-u suvoqchilik, zargarlig-u ustachilik. Ushbu gapda yasama otlar va ot yasovchi qo'shimcha- lar soni nechta? 4 ta yasama ot, 6 ta so'z yasovchi qo'shimcha 4 ta yasama ot, 5 ta so'z yasovchi qo'shimcha 4 ta yasama ot, 4 ta so'z yasovchi qo'shimcha 4 ta yasama ot, 7 ta so'z yasovchi qo'shimcha Qaysi otlar fe'ldan yasalgan? o'tloq, yo'ldosh, pishiqchilik, qarsak asrdosh, ginachi, oromgoh, miskar yog'in, kiyim, sog'inch, tepki dardarak, suyunchi, qurilish, qiziqchi Bolaainam so’zidagi -gina qo'shimchasi vazifasiga ko'ra qanday qo'shimcha? so'z yasovchi sintaktik shakl yasovchi lug'avly shakl yasovchi yuklama sanaladi Belgi-xususiyat bildiruvchi mavhum ot qaysi qatorda berilgan? A) yaxshilik B) chopiq C) urush D) bolalik Harakat-holatni bildiruvchi mavhum ot qaysi qatorda berilgan? yaxshilik B) chopiq C) urush D) bolalik Voqea-hodisani bildiruvchi mavhum ot qaysi qatorda berilgan? * yaxshilik B) chopiq C) urush D) bolalik VIII asr oxirlarida Qubo shahrida tavallud topgan qomusiy olim kim? A) Beruniy B) Ibn Sino C)Al-Fargoniy D) Al-Xorazmiy «Tinchlik shahri» deb nom olgan shahar qaysi? A) Marv B) Madina C) Qohira D) Bag'dod «Kitob javome’ ilm an-nujum val-harakat as-samoviya» (Astronomiya va sayyoralar harakati) kitobining muallifi kim? Beruniy B) Ibn Sino C) AI-Farg‘oniy D) Al-Xorazmiy Qaysi olimning asarlari XII asrdayoq Italiya, Fransiya hamda Germaniya universitetlarida o'qitila boshlandi, uning mashhur asarlari lotin tiliga, Ya'qub Onado'liy tomonidan ibroniy tiliga o'girildi? Beruniy B) Ibn Sino C) AI-Farg‘oniy D) Al-Xorazmiy «O'zbek tilida ko'makchi fe’l», «To'liqsiz fe'l», «Fe’l» asarlari qaysi tilshunos olim tomonidan yaratilgan? Sh.Rahmatullayev B) A.Hojiyev C) I.Qo'chqortoyev D) N.Mahmudov «O'zbek tili sinonimlarining izohli lug'ati», «O'zbek lingvistik terminlarining izohli lug'ati», «Tilshunoslik terminlarining izohli lug'ati» lug'atlari muallifi kim? Sh.Rahmatullayev B) A.Hojiyev C) I.Qo'chqortoyev D) N.Mahmudov Oz gapirmoq hikmatga sabab // oz yemoq - sog'liqqa sabab. (Alisher Navoiy) Ushbu gapda II belgisi o'miga qanday tinish belgisi qo'yiladi? ikki puqta B)vergul C) nuqtali vergul D) tire Qaysi qatorda shaxs oti yasovchi qo'shimchalar berilgan? -xon, -chi, -dosh, -boz C) ) -lik, -inch, -ch, -dosh -loq, -choq, -chi, -dosh D) -gar, -chi, -k, -don Asos qismdan ifodalangan narsaning uch shaxsdan biriga qarashliligini bildirgan qo'shimcha qatnashgan birliklar qaysi qatorda berilgan? o'qish kitobi, Mustaqillik bayrami Oral dengizi, kitob varag'i kunduz kunlari, deraza oynasi Saidiyning hujrasi, yomg'ir tomchilari 1) olaqarg'a; 2) tillaqo'ng'iz; oshpichoq; 4) oltingugurt; 5) uch- hurchak; 6) oqqush; 7) shirinso'z. Berilganlardan narsaning o'zida bor belgisi asosida yasalgan qo'shma so'zlarni ajrating. 3,5,6 B) 1,5,6 C) 2,4,6 D) 2,4, 7 Qaysi gapda narsa otini anglatgan so'z ko'chma ma’noda qo'llanmagan? Oq oltinni oltin qo'llar yaratadi. Oltin so'zining o'zi oltin, dono o'zbegimning har so'zi oltin. Jamilam, mening oltin-kumushlarim, dur-u javohirlarim yo'q. Olim o'g'limizning oltin boshi omon bo'lsin. Agar so'z tarkibida -gina sintaktik shakl yasovchidan keyin kelsa, u qanday qo'shimcha hisoblanadi? lug'aviy shakl yasovchi qo'shimcha sintaktik shakl yasovchi qo'shimcha so'z yasovchi qo'shimcha qo'shimcha emas, yuklama hisoblanadi Qaysi qatorda tub so'z berilmagan? A) tulki B) so'lak C) eski D) yamoq Qaysi javobda egalik qo'shimchasini qo'shish natijasida tovush o'zgarishiga uchrashi mumkin bo'lgan yasama so'zlar berilgan? A) to'lg'oq, qistov B) qayroq, chanqoq C) tuproq, o'roq D) taroq, bilak Download 1.02 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|