Tog’ inshoatlarining geologiyadagi ahamiyati

Tog’ inshoatlarining geologiyadagi ahamiyati

Ergashev Umidjon

Reja:

• Razvetkada tog’ inshoatlarining ahamiyati
• Tog’ lahmlari
• Burg’u quduqlari
• Foydalanilgan adabiotlar

Foydali qazilma konlarini qidiruv ishlarida, asosan razvedka ishlarida, tog’ jinslarining tub ochilmalari muhim ahamiyatga ega. Bu ochilmalar o’rganilayotgan xududimizda tarqalgan tog’ jinslari xaqida to’liq ma’lumot olishga yordam beradi.

• Foydali qazilma konlarini qidiruv ishlarida, asosan razvedka ishlarida, tog’ jinslarining tub ochilmalari muhim ahamiyatga ega. Bu ochilmalar o’rganilayotgan xududimizda tarqalgan tog’ jinslari xaqida to’liq ma’lumot olishga yordam beradi.
• Tog’ jinslarining sun’iy ochilmalari tog’ lahmlari va burg’u quduqlari yordamida amalga oshiriladi. Qidiruv ishlarida qo’llaniladigan tog’ lahmlari xar xil o’lcham va ko’rinishga ega. Ulardan keng tarqalgani quyidagilar:

Rasm 1. Tog‘ lahmlari: a — kopusha; b—kanava; v — shurf; g – buylama shtolnya; d — kundalang shtolnya; e—shurf va kvershlag; j — shurf va shtrek; z — shurf va ort; i—shaxta, gezenk (k) va yukorilovchi (l). Kora rang – ma’dan tanasi.

• Rasm 1. Tog‘ lahmlari: a — kopusha; b—kanava; v — shurf; g – buylama shtolnya; d — kundalang shtolnya; e—shurf va kvershlag; j — shurf va shtrek; z — shurf va ort; i—shaxta, gezenk (k) va yukorilovchi (l). Kora rang – ma’dan tanasi.

Rasm 2. Burg‘u quduqlari va ularning o’tilish yo’nalishlari: a — tik; b—qiya; v — gorizontal: 1-3— foydali qazilma tanalari, 4 — qoplama jinslar, 5—8—qamrovchi jinslar.

• Rasm 2. Burg‘u quduqlari va ularning o’tilish yo’nalishlari: a — tik; b—qiya; v — gorizontal: 1-3— foydali qazilma tanalari, 4 — qoplama jinslar, 5—8—qamrovchi jinslar.

R a z v e d k a shaxtalari — katta o’lchamdagi kvadrat yoki to’rtburchak shaklidagi vertikal tog’ lahmi. Shaxtadan albatta boshqa tog’ lahmlari o’tiladi, ko’p gorizontli bo’ladi. SHurfdan farqi shaxta tushunchasiga yer yuzidagi va yer tagidagi shahtaga xizmat qiluvchi barcha yordamchi qurilmalar va inshootlar kiradi.

• R a z v e d k a shaxtalari — katta o’lchamdagi kvadrat yoki to’rtburchak shaklidagi vertikal tog’ lahmi. Shaxtadan albatta boshqa tog’ lahmlari o’tiladi, ko’p gorizontli bo’ladi. SHurfdan farqi shaxta tushunchasiga yer yuzidagi va yer tagidagi shahtaga xizmat qiluvchi barcha yordamchi qurilmalar va inshootlar kiradi.

Burgu kuduklari - kichik, yumaloq o’lchamli lahmlar bo’lib, maxsus moslamalar yordamida o’tiladi. Ular asbobning aylanma yoki urilma usullarida o’tiladi.

• Burgu kuduklari - kichik, yumaloq o’lchamli lahmlar bo’lib, maxsus moslamalar yordamida o’tiladi. Ular asbobning aylanma yoki urilma usullarida o’tiladi.

Foydalannilgan adbiotlar

• Qarabayev M.S “Geologiya razvetka ishlari va xavfsizlik ishlari” toshkent 2013
• Wikipdia.org