To`g`ri va teskari proporsional miqdorlarning tatbiqi

Abu Rayhon Beruniy
(973—l048)
G‘ishtning o‘lchamlari 5, 4, 3 uzunlik birligiga teng. Bunday g‘isht 30 donasining
narxi 60 dirham. O‘lchamlari 8, 6, 2 uzunlik birligiga teng 20 dona g‘ishtning narxi necha dirham bo‘ladi?
Yechish . Izlanayotgan pul miqdori x dirham, deylik. Berilgan ma’lumotlar jadvalga quyidagicha joylashtiriladi:
So‘ngra ushbu tenglama yoziladi:
60 = 30 × 3 × 4 × 5 .
X 20 2 6 8
Bu tenglamadan noma’lum x ni topiladi:
x = 60 × 20 ×2 ×6 ×8
30 ×3 × 4 ×5
x = 64 (dirham).
Javob : 64 dirham.

5	8
4	6
3	k
30	k0
60	x

8

6

2

20

x

Abu Rayhon Beruniy masalasi

Dars yakuni

• Guruhlar ballari sarhisob qilinadi
• G`olib guruh va faol qatnashgan o`quvchilar rag`batlantiriladi.
• Uyga vazifa berish
• 6 sinf matematika darsligi 121-bet test topshiriqlarini bajarish,tarixiy ma`lumotni o`qish,o`rganish