Tombop materiallar

O‘lchamlari, sm	Material ning xajmi, sm^3	Material ning massasi, g
Material ning o‘rtacha zichligi, g/sm^3
	Uzunli-gi	Eni	Baland-ligi

O‘rtacha zichlikning o‘rtacha qiymati - …………kg/m³


2- ish. Tombop materiallarning suv shimuvchanligini aniqlash
Asbob va uskunalar: yassi idish, suv, tarozi va tarozi toshlari, tombop materiallardan namunalar.
Ishlash tartibi: Tombop materialning suv shimuvchanligini aniqlashda sinaladigan tombop material namunasining tabbiy quruq massasi torozida 0,01 aniqlikda tortib olinadi va 48 soat suvga ivitib qo‘yiladi. Shu muddat o‘tgandan keyin namuna suvdan olinadi, yumshoq ho‘l latta bilan artiladi va darhol tarozida tortiladi. Tombop material namunasidan taroziga pallasiga oqib to‘shgan suvning vazni namuna vazniga qo‘shib hisoblanadi. Tombop materialning suv shimuvchanligi 2-formula yordamida 0,1 % gacha aniqlikda hisoblanadi. Laboratoriya natijalari 2-jadvalga yozib boriladi.
2-jadval.

Namunalar nomi	Namunani massasi, g		Suv shimuvchanlik, %
	Suv shimishdan oldin	Suv shimgandan so‘ng

O‘rtacha qiymat:
QURILISHDA ISHLATILADIGAN TOMBOP MATERIALLAR
(Adabiyot va ko‘rgazmali materiallardan foydalanib quyidagi jadval to‘ldiriladi)

Nomi	Xossalari	Ko‘rinishi, (rasm, sxema)

4-ilova
Olingan natijalarni formula orqali xisoblab ko‘rsatadi
1) Tombop materilalarining o‘rtacha zichligini aniqlash formulasi:

(1)
bu yerda a – tombop materialning uzunligi, sm;
b – tombop materialning eni, sm;
h – tombop materialning qalinligi, sm;
V – tombop materialning hajmi, sm³;
m – tombop materialning massasi g.
2) Tombop materialining suv shimuvchanligini aniqlash formulasi:
(2)
bu yerda m₁ – quruq holatdagi tombop materialning massasi, g;
m₂ – suvga to‘yingan tombop materialning massasi g.





3-rasm. Tombop material namunasini o‘lchash usuli.
2-ilova
Laboratoriya ishini jonlantirish uchun savollar beradi
1. Tombop materiallarni turi.
2. Tombop material “Ruberoid” ni olinishi, xossalari.
3. Cherepitsani ishlab chiqarish xossalari.
Laboratoriya ishlari bo‘yicha bilimlarni chuqurlashtirish uchun
adabiyotlar ro‘yxati

1. 
   Qosimov E. Qurilish ashyolari. Oliy o‘quv yurtlarining talabalari uchun. - darslik. T.:«Mehnat».–2004, - 512 b.
   
2. 
   Popov L.N. “Qurilish materiallari va detallaridan laboratoriya ishlari”. Toshkent, “O‘qituvchi” 1992y.
   
3. 
   Qosimov E. “Qurilish materiallaridan laboratoriya ishlari”. Toshkent “O‘qituvchi” 1985y.
   
4. 
   Vorob’yov V.A. “Qurilish materiallaridan laboratoriya ishlari” M. 1979y.
   
5. 
   Микулский В.Г., Горчаков Г.И., Козлов В. «Строителные материалы», М.1996 г.
   
6. 
   Samigov N.A., Samigova M.S. “Qurilish materiallari va buyumlari”. Toshkent. “Mehnat”, 2004y. 310b.
   
7. 
   Горчаков Г.И., Баженов Ю.М. «Строителные материалы», М. 1989 г.
   
8. 
   Samig‘ov N.A., Xasanvoa M.K., Zokirov J., Komilov X. Qurilish materiallari fanidan misol va masalalar to‘plami. O‘qituvchi. 2005. 146b.
   
9. 
   Samig`ov N.A., Xasanova M.K., Zokirov J.S., Komilov X.X. Qurilish materiallari fanidan misol va masalalar to`plami. O`qituvchi. 2005. 146b
   
10. 
    Г.А. Айрапетян. Строителные материалы. Учебно-справочное пособие. Ростов– на Дону, 2004 г.
    
11. 
    Микулский и др. Строителные материалы. Учебник. М., 2000г.