Tomonidan birinchi marta urinib ko'rilgan edi. Aerodinamika fanini rivojlantirish va uchuvchi apparatlar yasash ishiga rus olimlari D. I. Mendeleyev, I. E. lukovskiy, S. A. Chapligin, V. P. Vetchinkin, B. N. Yuryev, A. N

Yotqiziladigan qatlamini hajmini aniqlaymiz
V_scht = S_k*L_um=(B_scht*h_sch)*L_um= (45*0,22)*3200*1,03*1,25 = 40788 m³
Bu erda;
B_scht – 45 m, qatlam kengligi,
qora chaqiqtosh hajmi,
yotqizilayotgan qatlam qalinligi,
L – 3200 m, aerodrom umumiy uzunligi,
Avtosamosvallar yordamida qora chaqiqtoshni tashish.
Avtosamosvalni (FAW CA3312) markalisini tanlaymiz va avtosamosvalning ish unumdorligi quyidagi formula orqali topiladi.


= ³/soat
Berilgan:
q_a/c=29 t avtosamosvalning yuk ko‘tara olish qobiliyati;
ρ= 1.6 t/m³ chaqiqtoshning zichligi
L= 8 km chaqiqtoshning o’rtacha tasshish masofasi
V= 55 km/s, xarakatlanish tezligi;
t_n=0,35 soat, chaqiqtoshni avtosamosvalga yuklashga ketgan vaqt,
t_p=0,05 soat,chaqiqtoshni to‘kishga ketgan vaqt,
K_v – 0,70, ichki smenalik vaqtidan foydalanish koeffitsienti
K_t – 0,75, texnik unumdorlikdan ekspluatatsion unumdorlikka o‘tish koeffitsenti.
Avtosamosvalning bir ish smenasidagi ish unumdorligini topamiz
12.24*8=97.93 m³
Bir smenada talab etiladigan avtosamosvallar sonini aniqlaymiz
Bir smenada talab etiladigan avtosamosvallar sonini aniqlaymiz

Avtosamosvalning FIK ni aniqlaymiz;
FIK
Ish vaqti t= F = 8*0.99=7.92 soat


3. Qora chaqiqtoshni zichlash
Zichlash qo‘yidagi katoklar og‘irligi ketma ketligi bo‘yicha boradi.
1. Yengil katok 6-t gacha
2. O‘rta katoklar 6-13 t
3. Og‘ir katoklar 14t va undan yuqori
Engil katok (ABG DD22) rusumli massa 3.5 t


156 m³/soat;
bu erda:
b – 1 m, zichlanadigan qatlam kengligi;
- 0,2 m, oldingi izni qoplash kengligi (0,2-0,3)m,
- 100 m, o‘tish uzunligi (50÷100) m,
-0,32 m, zichlanayotgan qatlam qalinligi;
-1.3m, zaxira zichlash koeffitsienti;
- 10 km/soat, ishchi tezlik,
- 0,75 ichki smenaviy koeffitsientdan foydalanish,
- texnik samaradorlikdan ekspluatatsion samaradorlikka o‘tish koeffitsienti, = 0,75
- yon tasmaga o‘tish vaqti, 0,005 soat
- bir izdan o‘tishlar soni 6 marta = 5÷8marta
Bir smenasidagi katokning ish unumdorligi
=8 156=1248 m³/smena
Katoklar sonini aniqlaymiz
N=П_э^с/П^с_к=
Katokning FIK va ish vaqtini aniqlaymiz
F= =0,90 t = F 8=0,90 8 = 7.2 soat;