Tomonidan birinchi marta urinib ko'rilgan edi. Aerodinamika fanini rivojlantirish va uchuvchi apparatlar yasash ishiga rus olimlari D. I. Mendeleyev, I. E. lukovskiy, S. A. Chapligin, V. P. Vetchinkin, B. N. Yuryev, A. N

AERODROM JOYLASHGAN VILOYAT TABIIIY IQLIMI
Oʻzbekistonning sharqiy qismida joylashgan Namangan viloyatining tabiiy iqlimi odatda mavsumiy oʻzgarishlarga ega boʻlgan kontinental iqlimga kiradi. Namangan viloyatining tabiiy iqlimining ayrim xususiyatlari:
1. Harorat: Namanganda yoz odatda issiq bo‘lib, harorat ko‘pincha Selsiy bo‘yicha 30 darajadan (86 daraja Farangeyt) oshadi. Qish sovuq, harorat sovuqdan pastga tushadi va vaqti-vaqti bilan qor yog'ishi mumkin.
2. Yog'ingarchilik: Namangan viloyatida yil davomida o'rtacha yog'ingarchilik kuzatiladi, ammo nam va quruqroq fasllar o'rtasida sezilarli o'zgarishlar mavjud. Yomg'irning asosiy qismi bahor va kuz oylarida tushadi.
3. Fasllar: Namanganda to‘rt fasl farqlanadi. Bahor (martdan maygacha) va kuz (sentyabrdan noyabrgacha) odatda yumshoq, yoqimli haroratga ega. Yoz (iyundan avgustgacha) issiq va quruq, qishi esa (dekabrdan fevralgacha) sovuq.
4. Quyosh nuri: Mintaqa yil davomida sezilarli miqdorda quyosh nurini oladi, uzoq, quyoshli kunlar, ayniqsa yoz oylarida umumiy xususiyatdir.
5. Oʻsimlik qoplami: Namangan viloyatining tabiiy oʻsimliklari asosan dasht va chala choʻl landshaftlaridan iborat. Oʻsimlik dunyosi kontinental iqlimga moslashgan, qurgʻoqchilikka chidamli butalar, oʻtlar va ayrim daraxtlar keng tarqalgan.
Qurilish muddatini aniqlash.
Qurilish muddati aerodromning qaysi viloyatda joylashuviga, tabiiy ob-havo sharoitiga, gidrogeologik, grunt turiga, yer osti suvlari sharoitlariga va aerodrom qurilishi texnikasining imkoniyatlariga bog‘liq ravishda aniqlanadi.
Aerodrom to‘shamasini qurish ishlari bahorda havo harorati +5 dan, kuzda +10 gacha bo‘lgan davrda olib boriladi.
Aerodrom to‘shamasini qurish muddati quyidagi formula orqali topiladi:


T_q= (T_k - T_dam - T_ik - T_ta’m):n=187kun

Bu yerda: T_dam -45 qurilish davridagi dam olish va bayram kunlari soni.

-5 ob-havoning yomonligi tufayli noqulay ish kunlari soni
T_k-240 Qurilish davridagi kalendar kunlar soni
T_ta’m -3 ta’mirlashga muhtoj mashina va mexanizmlarning ishlamagan kunlari T_ta’m =(3-4) kun.
–1 smenalar soni =1 yoki =2
Bajariladigan ishlarning turlariga qarab (chiziqli yoki jamlangan) ish ko‘lamini aniqlaymiz.