Tо‘qimachilik materiallari texnologiyasi va xomashyoga dastlabki ishlov berish ixtisosligi bо‘yicha

05.06.02 - 
Tо‘qimachilik materiallari texnologiyasi va
xomashyoga dastlabki ishlo
v berish” ixtisosligi bо‘yicha
(Ipak texnologiyasi) tayanch doktoranturaga kirish imtihoni savollar majmuasi 
 
1. 
Moddaning kolloid holati. 
2. 
Kolloid eritmalarning olinish usullari. 
3. 
Kolloid eritmalarning molekulyar-kinetik va optik xossalari. 
4. 
Tаbiiy ipаkdаgi fibroin mоddаsining kimyoviy tаrkibi vа mоlеkulаlаrning qurilishi. 
5. 
Fibroinning erishi va distruktsiyasi. 
6. 
Sirt hodisalar va ularning ahamiyati. 
7. 
Sеritsin mоlеkulаsining qurilishi, tаrkibi va xossalari. 
8. 
Tаbiiy ipаkning nооrgаnik iоnlаr bilаn o’zаrо tа’siri. 
9. 
Аdsоrbtsiya. 
10. 
Tаbiiy ipаkni tаshkil qilgаn оqsil mоlеkulаlаrini kоnfоrmаtsiоn o’zgаrishi. 
11. 
Sirt fаol moddаlаrning tuzilishi vа fizik kimyoviy xossаlаri. 
12. 
Pillаdаn ipаk chuvishda vа ipаkni qаytа o’rаshdа qo’llаnilаdigаn yordаmchi 
kimyoviy moddаlаr. 
13. 
Pillаgа turli SFM tа’siridа suvning shimuvchаnligi va nаmlаnuvchаnligini oshirish. 
14. 
SFMlаrni pillаning chuvilishidagi аhаmiyati. 
15. 
To’qimаchilik korxonalarida qo’llаnilаdigаn yordamchi kimyoviy moddаlаr.
16. 
Pillа chuvish texnologiyasidа suvdаn foydаlаnish.
17. P
illаning eskirishi sаbаblаri vа uning oldini olishi nаzаriy аsoslаri. 
18. 
Pillаni turli zаrаrkunаndаlаrdаn sаqlаshdа qo’llаnilаdigаn kimyoviy moddаlаr. 
19. 
Yuqori molekulyar birikmаlаr.
20. Mikrogeterogen sistemalar.
21. Eshilgan ip ishlab chiqarishni umumiy tavsifi. 
22. Eshilgan iplarning turlari. 
23. Eshish korxonalarida qayta ishlanadigan xom ashyoning fizik-mexanik 
xususiyatlari. 
24. 
Tabiiy ipakni qayta o’rashga tayyorlash jarayoni nazariy asoslari. 
25. 
Sun’iy iplarni qayta o’rashga tayyorlash . 
26. Ivitilgan kalavalarni siqish, titish-
to’g’rilash va quritish asoslari. 
27. Ipakni qayta o`rash texnologik jarayoni va uning nazariy asoslari. 
28. Qayta o`rash dastgohlari yordamchi jihozlari. 
29. Kompleks iplarning tuzilishi, ularning xossasiga buramlarni ta`siri. 
30. Eshilgan iplarning xossalari. 
31. Eshilish jarayonida ipning taranglashuvi. 
32. Tabiiy ipak va kimyoviy kompleks iplarni eshish 
uchun qo’llaniladidan usullar va 
mashinalar. 
33. Boshqa turdagi eshish mashinalari. 
34. Shakldor ip turlari va ularni ishlatish sohasi.
35. Metall iplarni ishlab chiqarish va ularni ishlatish sohasi.

---

36. Armirlangan iplarni olish va ularni ishlatish sohasi.
37. Eshilgan iplarni muvozanatlash asoslari. 
38. Eshilgan iplarni yig`ish va ishlatiladigan dastgohlar. 
39. 
Pishitilgan iplarni qayta o’rash jarayonida hosil bo’ladigan nuqsonlar. 
40. Eshilgan iplarni muvozanatlashning yangi usullari. 
41. 
Yangi zamonaviy texnologiyalarni o‘rnatishdan maqsad? 
42. Pillani chuvish davrida qanday chiqindilar ajralib chiqadi? 
43. Yigirish mashinalarini unumdorligini necha foizga oshirish mumkin? 
44. 
Ipak tola chiqindilarini yelimsizlantirish, yog‘sizlantirish jarayonlarining qaysi usuli 
hozirgi paytda keng taraqqiy etgan? 
45. Gilotin shtapellash mashinasi qanday qismlardan iborat? 
46. Ipakchilik sanoatini rivojlantirish istiqbollari qanday? 
47. T
olalar uzunligi bo‘yicha necha turga bo‘linadi? 
48. Shtapel tolalarini paxta y
igirish texnologik jarayonida qo‘llashda nimalarga e’tibor 
qaratish kerak? 
49. 
Aralashmadagi tolalarning massaga nisbatan taqsimlanishi chiziqiy yo‘nalish 
qonunga ko‘ra qanday topiladi? 
50. Uzib shtapellash usuli qanday amalga oshiriladi? 
51. Respublikamizda pilla yetishtirish holati qanday? 
52. 
Tolalar holatiga ko‘ra chiqindilar qanday tuzilishga tegishli bo‘ladi? 
53. 
Ipak yigirish jarayonida nuqsonli pillalar qobig‘ini g‘umbakdan ajratish nima uchun 
talab etiladi? 
54. Yigirilgan ipakni ishlab chiqarishda necha xil texnologik usul mavjud? 
55. Eng kalta tolali chiqindidan qanday material tayyorlashda foydalanish mumkin? 
56. 
Yuqori sifatli qog‘oz ishlab chiqarishda tolalar uzunligini necha mm qilib olish 
mumkin? 
57. Tayy
or mahsulotning notekis va nuqsonli chiqishiga nima sabab bo‘ladi?
58. Yigirilgan ipakni ishlab chiqarishdagi shtapellash usullari nechta? 
59. Klassik usulda ip tayyorlashda qanday jarayonlar bajariladi? 
60. Ingichkalashgan tolalarni ip sifatiga tasiri. 
61. Pilla chuvish jarayonlarining nazariy asoslari. 
62. Xom ipak ishlab chiqarish uchun xomashyo bazasi. Pillakashlik korxonasida pilla 
xom ashyosini saqlsah omborlari unga qoyilgan talablar. 
63. Xom-ipak assortimentlari. Xom-ashyo va tayyor mahsulotga asosiy talablar. 
64. Pillakashlik korxonalarining umumiy tavsifi. 
65. Pillalarni chuvishga tayyorlash jarayonlari nazariy asoslari. 
66. Ishlab chiqarish partiyasini hosil qilish. Saralanmagan pillalarni ishlab chiqarish 
navlari bo`yicha sharalash sxemasi. 
67. Pillakashlik korxonasining saralash tsexidagi texnologik jarayonlar va dastgohlar 
uchun rejimlarni tanlash. 
68. Pillalarni chang va losdan tozalash dastgohlarining tuzilishi va ishlash printspi. 
69. Pillalarni chiziqli o`lchamlari bo`yicha saralash (kalibrlash) dastgohlari va ularning 
ishlash printspi. 
70. Pillalarning tashqi belgilari va qattiqligi boyicha saralash. 
71. Pillani chuvishgv tayyorlash texnologik jarayonining nazariy asoslari. 
72. 
Pilla qobig’ini suv bilan to’ldirish va seritsinni yumshatish jarayonlari maqsadi. 
73. Pillani chuvishga tayyorlash texnologik jarayonlarining dastgohlari va parametrlari. 
74. 
Pillani bug’lash dastgoo’ining texnologik parametrlari va bug’lash rejimlari. 
75. Yakka pilla ipi uchini topish va silkitish jarayonini ta`minlash uchun zarur bo`lgan 
shartlar. Jarayonni amalga oshirish texnologiyasi. 
76. Yakka pila ipini uchini topishd
p qo’llaniladigan dastgohlarning asosiy ishchi 
organlari. 

---

77. RK-3, GUNZE, KEYNAN rusumidagi silkitish dastgohlarining bir biridan farqi va 
ishlash printspi. 
78. Xom-ipak shakllanish jarayonining nazariy asosi. Pilla chuvish dastgohlari turlari. 
79. Mexanik pilla chuvish dastgohlarining ishlash printspi. 
80. Avtomat pilla chuvish dastgohlari. Ularda bajariladigan operatsiyalar. 
81. Pilla chuvish dastgohlariga texnik xizmat ko`rsatish. Dastgohlarni ta`mirlash turlari. 
82. Xom-ipakni shakllantirish usullari. Chirmov jarayoni vazifasi va ishlash printsipi, 
ipni zichlashtirish va ortiqcha na
mlikni yo’qotish. 
83. Xom ipak chiziqli zichligiga qo`yilgan me`yoriy talablar. Xom ipak chiziqli zichligi 
bo`yicha notekislikni ta`minlash. 
84. Xom-ipak chiziqli zichligini nazorat qilish nazariy asoslari. 
85. Uzilishlarni bartaraf etish jarayonida 
hosil bo’luvchi pilla ipi notekisligini kamaytirish 
usullari. 
86. Xom-
ipakni yig’ishtirish jarayoni nazariyasi. Xom ipakni 1 bosqichli va 2 bosqichli 
yig`ish. 
87. Xom-ipak sifati. Xom-ipak ipining asosiy nuqsonlari va ularni chuvish texnologiyasi 
bilan bog’liqligi. 
88. Nazorat yig`uv bo`limi. Ipni quritish va unga dam berish. 
89. Chuvish korxonalari uchun zarur bo`lgan texnologik suvga qo`yilgan talablar. 
90. Pilla chuvish chiqindilarini qayta ishlash texnologiyasining asoslari va maqsadi. 
SK-150K va Yamato-Sanko W-34 pilla quritgichlari konstruktsiyasi qaysi texnologik 
prinsiplarga asoslangan? 
91. SK-150K pilla quritgichinin Yamato-Sanko W-34 ga nisbatan kamchiliklari? 
To’liq 
va yarim quritish jarayoni nima? 
92. Yakka pillani chuvib, uning qanda
y ko’rsatkichlari aniqlanadi? 
93. Pilla qobig`ining havo vasuv o`tkazuvchanligini o`lchash asbobini ishlash printsipini 
tushuntiring? 
94. Qobiqning suv o`tkazuvchanligiga uning qalinligi, zichligi, yumshoqligi qanday 
ta`sir ko`rsatadi? 
95. Pilla qobig`ining har xil qismlarida qalinligi, zichligi, yumshoqligida havo va suv 
o`tkazuvchanlikning o`zgarishini bildiring? 
96. Pilla qo
big’ining parametrlari -quvvati, zichligi, yumshoqligi va g’ovaksimonligi 
qanday hisoblanadi? 
97. Pilla qo
big’ini xususiyatlari bilan uning qattiqligi va ipakdorligiga bog’liqligi? 
98. Pilla qobig
’ining qattiqligini aniqlashda qaysi asbobdan foydalaniladi va uning 
ishlash printsipi qanday? 
99. Pilla qo
big’ining qattiqligi bilan ipakdorlik o'rtasida qanday bog’lanish bor? 
100. Qaysi maqsadlar uchun har xil pilla hajmini aniqlash usullari qo`llaniladi? 
101. Pillani geomet
rik o’lchamlari nima va qanday qismlari o'lchanadi? 
102. Pilla zararkunandalariga qarshi kurashish. 
103. Yam
ato Sanko» g‘umbakni jonsizlantirish va quritish agregati. 
104. 
«Yamato Sanko» g‘umbakni jonsizlantirish va quritish agregatining texnologik 
chizmasi. 
105. 
«SK-150K» g‘umbakni jonsizlantirish va quritish agregati. 
106. Issiq havo (konvektiv) bilan g
‘umbakni jonsizlantirish va qobiqni quritish usulining 
kamchiliklari. 
107. 
«KSK-4,5» g‘umbakni jonsizlantirish va quritish agregati. 
108. 
Bug‘ yordamida tirik pillalarga ishlov berish usulining kamchiliklari. 
109. Pillani dastlabki ishlash maskanlarida bajariladigan texnologik jarayonlar ketma-
ketligi. 
110. Pillani dastlabki ishlash maskanlarida mavsumga tayyor
garlik ko‘rish. 

---