Toshkent 2023 Arxivshunoslik fanidan amalyoti

Toshkent shahar Markaziy davlat arxivi
Toshkent shahar Markaziy davlat arxividagi ma’lumotlar asosida sobiq SSSR va mustaqillik davrida Toshkent shahrida iqtisodiy-ijtimoiy hayot rivoji uchun qanday e’tibor qaratilganligini ko’rishimiz mumkin. Har bir davlatning eng muhim sohalaridan biri bu – hech shubhasiz ijtimoiy sohadir. Toshkent shahar Markaziy davlat arxivida ham bu sohaga oid ham sovet davri, ham mustaqillik davriga oid juda ko‘plab e’tiborga molik ma’lumotlar jamlangan. Bu ma’lumotlarni o‘rganish orqali biz sovet davri bilan mustaqillik davrida Toshkent shahri hayoti misolida butun O‘zbekiston Respublikasi hududida ijtimoiy hayot, sog‘liqni saqlash sohalari qay darajada ekanligini, yillar davomida ro‘y bergan o‘zgarishlar, mustaqillik yillarida bu soha rivojida qilingan ishlar xususida batafsil ma’lumot olishimiz mumkin. Bundan tashqari jamoat tashkilotlari va kasaba uyushmalari va ularga yaratilgan imkoniyatlar haqida ham bilib olishimiz mumkin. Ijtimoiy hayotni yoritishda asosan quyidagi sohalarga e’tibor qaratildi: sog‘liqni saqlash, ta’lim, ijtimoiy ta’minot va madaniyat. Sog‘liqni saqlash sohasiga oid fondlar. C-178, C-258, C-259, C-262, C-263, C-348, C-260, C-333Ta’lim sohasiga oid fondlar. C-13 – (Xalq ta’limi – 1918-1975 y.), C-49, C-50, C52, C-53, C-370, C-385, M-619 – (O‘rta maxsus ta’lim muassasalari – 1918–1973 y.), C-55, C-56, C-65, C-85, C-320, M-617 – (Maktablar – 1918-1945 y.), C-92, C-96, C98, C-251 – (Maktabgacha yoshdagi bolalar muassasalari – 1922–1938 y.)1 . Ijtimoiy ta’minot sohasiga oid fondlar. C-249, C-175, C-240, C-275, C-338. Madaniyat sohasiga oid fondlar. C-152, C-328, C-393, C-379, M-590, M-593, M627. Jamoat tashkilotlarining ichida sovet davrida Sobiq qizil partizan va qizil askarlar ishlari bo‘yicha Toshkent shahar komissiyasiga tegishli 1931-1935-yillarga oid ma’lumotlar asosidagi 7310 ta yig‘majildni o‘zida mujassamlashtirgan C-14 fondi ma’lumotlari e’tiborga molikdir. Ushbu fondda 1-Toshkent Qizil gvardiya polkining buyruqlari va bayonnomalari, okrug komissiya majlislari bayonnomalari, 1-Toshkent Qizil gvardiya polkining qo‘mondonlik tarkibi va oddiy xodimlarning ro‘yxatlari va sobiq qizil partisan va qizil askarlarning shaxsiy yig‘majildidagi ma’lumotlar jamlangan. Arxiv fondlarida saqlanayotgan hujjatlardan olingan ma’lumotlarga ko‘ra, Toshkent shahriga ikkinchi jahon urushi yillarida 30 dan ortiq millat vakillari bo‘lgan fuqarolar evakuatsiya qilingan. Jumladan, Toshkent shahriga aholini ko‘chirish (evakuatsiya qilish) boshqarmasining jamg‘arma hujjatlarida 1941-yil sentabr oyidan – 1942-yilning avgust oyigacha evakuatsiya qilingan aholi soni 76943 kishini tashkil etganligini ko‘rishimiz mumkin. Bundan tashqari 1942-yilning fevral oyida 16 yoshdan 59 yoshgacha bo‘lgan 12071 ta erkak, 24000 ayol, 7,5 mingga yaqin yosh bolalar, 6583 ta o‘smirlarni Toshkent shahri o‘z bag‘riga olgan. Shulardan, 13126 tasi ish bilan ta’minlanib, 4600 kishiga moddiy yordam ko‘rsatilgan. Ularning hammasi uy-joy, oziqovqat bilan ta’minlangan
Umuman olganda, sog‘liqni saqlash tizimi bo‘yicha quyidagi fondlar eng yiriklari sanaladi. (4-jadvalga qarang)
Sog‘liqni saqlash fondlari haqida ma’lumot*. Fond nomi Fond raqami Qamrab olgan yilllari Yig‘majildlar soni 1-son ambulatoriya C-260 1921 8 2-son Toshkent shahar epidemiologiya kasalxonasi C-348 1920-1921 24 Toshkent yangi shahar xirurgiya kasalxonasi C-259 1920-1925 19 1 Bo‘riyeva X. Toshkent shahar joy nomlari (Toshkent shahar davlat arxivi hujjatlari asosida) / Meros. 3-son. T., 2016.
Toshkent eski shahar kasalxonasi C-258 1920-1925 3 Toshkent epidemiologiya kasalxonasi C-333 1940 2 Tez yordam punkti C-262 1923 6 Bolalar traxomotoz kasalliklari uyi C-263 1936 15 Davlat sanitariya inspeksiyasi C-178 1945-1950 183 * TSHMDAda tuzilgan “Fondlar ro‘yxati” (“перечень”) 01.10.2018dan olingan. Ushbu arxiv hujjatlarining ko‘rsatishicha, 1917-yil 22-noyabrda sog‘liqni saqlash komissari tayinlangan va ushbu komissarlik ixtiyoriga tibbiyot-sanitariya, farmatsevtika, veterinariya muassalari o‘tkazilgan. 1918-yil epidemiya va ochlikka qarshi kurashish uchun sayyor davolash epidemiologiya guruhlari hamda bakteriologiya laboratoriyalari tashkil etilgaToshkent eski shahar kasalxonasi C-258 1920-1925 3 Toshkent epidemiologiya kasalxonasi C-333 1940 2 Tez yordam punkti C-262 1923 6 Bolalar traxomotoz kasalliklari uyi C-263 1936 15 Davlat sanitariya inspeksiyasi C-178 1945-1950 183 * TSHMDAda tuzilgan “Fondlar ro‘yxati” (“перечень”) 01.10.2018dan olingan. Ushbu arxiv hujjatlarining ko‘rsatishicha, 1917-yil 22-noyabrda sog‘liqni saqlash komissari tayinlangan va ushbu komissarlik ixtiyoriga tibbiyot-sanitariya, farmatsevtika, veterinariya muassalari o‘tkazilgan. 1918-yil epidemiya va ochlikka qarshi kurashish uchun sayyor davolash epidemiologiya guruhlari hamda bakteriologiya laboratoriyalari tashkil etilgaToshkent eski shahar kasalxonasi C-258 1920-1925 3 Toshkent epidemiologiya kasalxonasi C-333 1940 2 Tez yordam punkti C-262 1923 6 Bolalar traxomotoz kasalliklari uyi C-263 1936 15 Davlat sanitariya inspeksiyasi C-178 1945-1950 183 * TSHMDAda tuzilgan “Fondlar ro‘yxati” (“перечень”) 01.10.2018dan olingan. Ushbu arxiv hujjatlarining ko‘rsatishicha, 1917-yil 22-noyabrda sog‘liqni saqlash komissari tayinlangan va ushbu komissarlik ixtiyoriga tibbiyot-sanitariya, farmatsevtika, veterinariya muassalari o‘tkazilgan. 1918-yil epidemiya va ochlikka qarshi kurashish uchun sayyor davolash epidemiologiya guruhlari hamda bakteriologiya laboratoriyalari tashkil etilga Toshkent shahar arxiv ishi hududiy boshqarmasi o‘z faoliyatida O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va qonunlariga, O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining qarorlariga, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari, qarorlari va farmoyishlariga, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarorlari va farmoyishlariga, “O‘zarxiv” agentligining buyruqlari va boshqa qonun hujjatlariga amal qiladi.
Hududiy boshqarma Toshkent shahrida arxiv ishi va ish yuritish sohasida davlat siyosatini olib boruvchi boshqaruv organi hisoblanadi.
Hududiy boshqarma o‘z faoliyatini davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari, mahalliy ijro etuvchi hokimiyat organlari va boshqa tashkilotlar bilan hamkorlikda amalga oshiradi.
Hududiy boshqarma tizimiga quyidagilar kiradi: 
hududiy boshqarma apparati;
Toshkent shahar markaziy davlat arxivi va uning filiallari;
Toshkent shahar shaxsiy tarkib hujjatlari davlat arxivi;
Hududiy boshqarma o‘z faoliyatida O‘zbekiston Respublikasi “O‘zarxiv” agentligiga va shahar hokimligiga tegishliligi bo‘yicha bo‘ysunadi va ularga hisob beradi.