Toshkent arxitektura qurulish instituti muhandislik qurulishi infrastrukturasi fakulteti injenerlik kommunikatsiyalarini loyihalash va qurish kafedrasi

O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI QURULISH VAZRLIGI

TOSHKENT ARXITEKTURA QURULISH INSTITUTI

MUHANDISLIK QURULISHI INFRASTRUKTURASI FAKULTETI

INJENERLIK KOMMUNIKATSIYALARINI LOYIHALASH VA QURISH KAFEDRASI

GAZ NEFT QUVURLARI VA GAZ NEFT OMBORLARI

1-MUSTAQIL ISHI

MAVZU:Gaz neft quvurlarining gidravlik hisobi.

BAJARDI:46-17 gr talabasi: Anvarov X

QABUL QILDI: Najmiddinova N

REJA:

1.Gaz neft omborlari turlari

2.Gaz neft quvurlarining gidravlik hisobi

3.Gaz neft quvurlarini karroziyadan himoya qilish usullari

Yer osti gaz ombori gaz saqlanadigan tabiiy yoki sunʼiy rezervuarlardir. Yer usti va yer osti Gaz omborlariga boʻlinadi. Yer osti Gaz omborlari sanoat ahamiyatiga ega, chunki ularda katta miqdorda bir necha mln.dan mlrd. m3 gacha gaz saqlash mumkin. Yer osti Gaz omborlari samarasi juda yuqori hamda xavfsiz. Gaz omborlarining xalq xoʻjaligida yoqilgʻiga boʻlgan mavsumiy talab oʻzgaruvchanligini meʼyorlashtirishda muhim iqtisodiy ahamiyati bor. Ularning bir turi neft yoki gazi tugagan boʻshliqlarda, Yerning suvli qatlamlarida qurilishi mumkin. Bunday omborlarda tabiiy gaz gaz holatida saqlanadi. Uning boshqa turi tashlandiq shaxta, tunnel, gʻorlar, konlarning qazilgan yoʻllarida quriladi. Togʻ jinslari boʻshliqdarida gaz aksariyat hollarda atrof haroratida va 0,8—1,0 Mn/m2 (8—10 kgk/sm2) va undan ortiq bosimda siqilgan holda saqlanadi.Gazni er osti omborida saqlash usuli mavsumiy gazga bo'lgan talabni qondirishning asosiy usuli hisoblanadi. Yer osti omborlarini tashkil etishda er osti suvlari va neft va gaz konlaridan foydalaniladi

Foydalanilmagan konlarni er osti gaz ombori sifatida ishlatish

1 – Magistral gaz quvuri

2 – Kompressor stansiyasi

3 – Nazorat quvuri

4 – Kon og`zini berkitilishi

5 – Gaz haydash va olish quvuri

6 – Yer osti shaxtalari

7 – Yer osti bo`shliqlar

8 – Shaxta neft xonasi

Tayyor gaz, gaz kondensati va neft konlarida gazni saqlashni shakllantirish va saqlash Usul iqtisodiy jihatdan maqsadga muvofiqdir.

Tugallangan konda hosil bo'lgan er osti omborini qurish bo'yicha ikki bosqichli ishlar amalga oshiriladi. Birinchi bosqichda ombor gaz bilan to'ldiriladi, ikkinchi bosqichda ombor vaqti-vaqti bilan ishlatiladi.

Er osti omborlari quyidagilarni ta'minlaydi.

1. Qish mavsumida gazni isitish uchun ehtiyojni qondiradi.

2. Magistral gaz quvurlari va kompressor stantsiyalaridagi kapital xarajatlar xarajatlarni kamaytiradi.

3. Mamlakatning zarur hududida davlat rezervini tashkil etish.

4. Eskirgan qazib olingan konlarni ombor sifatida ishlatish natijasida quduqlarning neft chiqarish qobiliyatini oshirish.

Hozirgi vaqtda O'zbekiston Respublikasida quyidagi er osti gaz omborlari mavjud: Shimoliy - soks (1978 yilda ishga tushirilgan). Gaz (1988 yilda ishga tushirilgan). Maylisu va Xujaobod er osti gaz omborlari ishlamoqda.

Yer osti gazlarini saqlash moslamalari va ularni jihozlash

1 - magistral gaz quvuri