Toshkent Axborot Texnalogiyalari Universiteti Samarqand filiali Kompyuter injiniring fakulteti di 1 10 guruh talabasi To’xtayeva Nozimaning Elektronika va sxemalar fanidan tayyorlagan taqdimoti

MT statik xarakteristikalari. Statik stok xarakteristikalar oilasi deb zatvor – istok kuchlanishi UZI ning o‘zgarmas qiymatlarida stok toki IC ning stok – istok kuchlanish USI ga bog‘liqliklari IS =f (USI) ga aytiladi. Stok – istok kuchlanishining USI = 0 ÷ USI.TUY oralig‘ida ortishi kanal toki qiymatiga qarshi ta’sir etuvchi ikkita effektni hosil qiladi.

n – kanalli MTning stok – zatvor (a) va
stok (b) VAXlari oilasi.

MTning statik stok – zatvor xarakteristikalar oilasi yoki o‘tish xarakteristikasi deb stok – istok kuchlanishi USI ning o‘zgarmas qiymatlarida stok toki IS ning zatvor – istok kuchlanish UZI ga bog‘liqliklari IS =f (UZI) ga aytiladi. Stok – zatvor xarakteristikalarni stok xarakteristikalardan foydalangan holda hosil qilish mumkin. Buning uchun USI kuchlanishning biror qiymatida zatvor – istok kuchlanishi UZI ning turli qiymatlari uchun stok toki ISning qiymatlarini stok xarakteristikalardan aniqlash yetarli bo‘ladi.

Har qanday Maydoniy tranzistorning to‘yinish rejimidagi stok – zatvor xarakteris-tikasi quyidagi bog‘lanish orqali approksimatsiyalanadi:

.

• MTlar kuchaytirgich sifatida kichik signal rejimida ishlaganda chiqish xarakteristikalarining to‘yinish sohasi ishlatiladi. Bu sohada signallar minimal nochiziqli buzilishlar bilan kuchaytiriladi.

Xarakteristika tikligi

USI = const bo‘lgandagi

ichki (differensial) qarshilik

UZI = const bo‘lgandagi

;
.

  Stok tokining temperaturaga bog‘liqligi

• MDYa – tranzistorning stok toki IC o‘zgarmas bo‘sag‘aviy kuchlanish U0 qiymatida yuqoridagi ifodaga muvofiq solishtirma tiklik V ga, u esa yuqoridagi ifodaga muvofiq kanaldagi zaryad tashuvchilar harakatchanligi μ ga proporsional. Zaryad tashuvchilar xarakatchanligi temperatura ortishi bilan kamayadi va o‘z navbatida stok tokining kamayishiga olib keladi. Ikkinchi tomondan, temperatura ortishi bilan bo‘sag‘aviy kuchlanish U0 kamayadi. Shunday qilib, ikkala omil stok tokiga qarama-qarshi ta’sir ko‘rsatadi va bir-birini kompensatsiyalashi mumkin. Natijada, MDYa – tranzistorning stok-zatvor xarakteristikasida stok toki temperaturaga bog‘liq bo‘lmagan ishchi nuqta mavjud bo‘lishi kerak. Bunday nuqta termobarqaror nuqta deyiladi. Termobarqaror nuqtaning mavjudligi kanali r-n o‘tish bilan boshqariluvchi MTlar uchun ham tegishlidir.