Toshkent axborot texnologiyalari universiteti h I

Xotira qurilmalari.

Xotira bloki - bu qayta ishlanishi kerak bo'lgan ma'lumot va ko'rsatmalarni saqlash uchun ishlatiladigan kompyuter tizimining bir qismi. Saqlash qurilmasi har qanday hisoblash ishining natijasini qayta ishlash uchun ma'lumot/ma'lumotlarni saqlaydigan kompyuter uskunasining ajralmas qismidir. Saqlash moslamasi bo'lmasa, kompyuter ishlay olmaydi yoki hatto ishga tushmaydi. Boshqacha qilib aytganda, saqlash qurilmasi ma'lumotlar fayllarini saqlash, ko'chirish yoki chiqarish uchun ishlatiladigan apparatdir, deb aytishimiz mumkin. Shuningdek, u vaqtinchalik va doimiy ravishda ma'lumot/ma'lumotlarni saqlashi mumkin. Kompyuter xotirasi ikki xil bo'ladi:
• Birlamchi saqlash qurilmalari: u ichki xotira va asosiy xotira sifatida ham tanilgan. Bu dastur ko'rsatmalari, kirish ma'lumotlari va oraliq natijalarni o'z ichiga olgan CPU bo'limi. Odatda u kichikroq hajmga ega. RAM (tasodifiy kirish xotirasi) va ROM (faqat o'qish xotirasi) asosiy xotiraga misollardir.
• Ikkilamchi saqlash qurilmalari: Ikkilamchi xotira kompyuterdan tashqarida saqlanadigan xotiradir. U asosan dasturlar va ma'lumotlarni doimiy va uzoq muddatli saqlash uchun ishlatiladi. Qattiq disk, CD, DVD, qalam/flesh-disk, SSD va boshqalar ikkilamchi xotiraga misol bo'la oladi.
Magnit saqlash qurilmalari.
(i) Floppy Disk: U floppi disk sifatida ham tanilgan. U odatda shaxsiy kompyuterda ma'lumotlarni tashqarida saqlash uchun ishlatiladi. Floppy disk plastik kartridjdan iborat bo'lib, himoya sumkasi bilan mahkamlanadi. Hozirgi vaqtda floppi disklar USB va boshqalar kabi yangi va samarali xotira qurilmalariga almashtirildi.
(ii) Qattiq disk: Bu magnit xotiradan foydalangan holda ma'lumotlarni saqlaydigan va oladigan xotira qurilmasi (HDD). Bu uchuvchan bo'lmagan saqlash qurilmasi bo'lib, uni hech qanday muammosiz n marta o'zgartirish yoki o'chirish mumkin. Ko'pgina kompyuterlar va noutbuklarda ikkinchi darajali saqlash qurilmasi sifatida HDD mavjud. Bu aslida fonograf yozuvlari kabi yig'ilgan disklar to'plamidir. Har bir qattiq diskda ma'lumotlar elektromagnit tarzda konsentrik doiralarda qayd etiladi yoki biz qattiq diskda mavjud bo'lgan trekni aytishimiz mumkin va xuddi fonograf qo'li kabi (lekin bir holatda mahkamlangan) bosh yordamida mavjud ma'lumotlarni o'qish uchun. trek. Qattiq disklarning o'qish va yozish tezligi unchalik tez emas, lekin yaxshi. U bir necha GB dan bir necha va undan ortiq TB gacha bo'ladi.
(iii) Magnit karta: Bu kartaning bandida mavjud bo'lgan mayda temirga asoslangan magnit zarrachalarning magnitlanishini o'zgartirish yoki qayta tartibga solish orqali ma'lumotlar saqlanadigan karta. U svayp kartasi sifatida ham tanilgan. U parol (uy yoki mehmonxona xonasiga kirish uchun), kredit karta, shaxsiy guvohnoma va boshqalar kabi ishlatiladi.
(iv) Lenta kassetasi: U musiqa kassetasi sifatida ham tanilgan. Bu to'rtburchaklar tekis konteyner bo'lib, unda ma'lumotlar analog magnit lentada saqlanadi. Odatda audio yozuvlarni saqlash uchun ishlatiladi.
(v) SuperDisk: U LS-240 va LS-120 deb ham ataladi. U Imation korporatsiyasi tomonidan taqdim etilgan va OEM kompyuterlari orasida mashhur. U 240 MB gacha bo'lgan ma'lumotlarni saqlashi mumkin.

Flash xotira qurilmalari. Bu arzonroq va portativ saqlash qurilmasi. Bu ma'lumotlarni saqlash uchun eng ko'p ishlatiladigan qurilma, chunki boshqa saqlash qurilmalariga qaraganda ancha ishonchli va samarali. Tez-tez ishlatiladigan flesh xotira qurilmalaridan ba'zilari:

(i) Pen Drive: U o'rnatilgan USB interfeysi bilan flesh-xotirani o'z ichiga olgan USB flesh haydovchi sifatida ham tanilgan. Biz ushbu qurilmalarni to'g'ridan-to'g'ri kompyuter va noutbuklarimizga ulashimiz va ularga ma'lumotlarni tezroq va samarali tarzda o'qish/yozishimiz mumkin. Ushbu qurilmalar juda portativdir. Odatda 1 GB dan 256 GB gacha.
(ii) SSD: Bu qattiq disk kabi qattiq disklarni saqlash qurilmasi degan ma'noni anglatadi. U mustahkamroq, chunki uning ichida qattiq disklar kabi optik disklar mavjud emas. Qattiq disklarga qaraganda kamroq quvvat talab qiladi, engil va qattiq disklarga qaraganda 10 baravar tezroq o'qish va yozish tezligiga ega. Biroq, bular ham qimmatga tushadi. SSD-lar qattiq disklar sifatida ekvivalent vazifani bajarsa-da, ularning ichki komponentlari juda farq qiladi. Qattiq disklardan farqli o'laroq, SSD-lar harakatlanuvchi qismlarga ega emas va shuning uchun ular qattiq disklar deb ataladi. Magnit plastinalarda ma'lumotlarni saqlash o'rniga, SSD'lar o'zgaruvchan bo'lmagan xotiradan foydalangan holda ma'lumotlarni saqlaydi. SSD disklarida harakatlanuvchi qismlar bo'lmagani uchun ular "aylanish" shart emas. U 150 Gb dan bir necha va undan ortiq TB gacha o'zgarib turadi.
(iii) SD karta: u xavfsiz raqamli karta sifatida tanilgan. U odatda telefonlar, raqamli kameralar va boshqalar kabi elektron qurilmalarda kattaroq ma'lumotlarni saqlash uchun ishlatiladi. U ko'chma va SD-kartaning o'lchami ham kichik, shuning uchun u elektron qurilmalarga osongina sig'ishi mumkin. U 2GB, 4GB, 8GB va boshqalar kabi turli oʻlchamlarda mavjud.
(iv) Xotira kartasi: U odatda raqamli kameralarda qo'llaniladi. printerlar, o'yin pristavkalari va boshqalar. Bundan tashqari, u katta hajmdagi ma'lumotlarni saqlash uchun ishlatiladi va turli o'lchamlarda mavjud. Xotira kartasini kompyuterda ishlatish uchun sizga alohida xotira kartasini o'quvchi kerak bo'ladi.
(v) Multimedia kartasi: U MMC nomi bilan ham tanilgan. Bu integral mikrosxema bo'lib, odatda avtomobil ichidagi radiostantsiyalar, raqamli kameralar va boshqalar ishlatiladi. Bu ma'lumot/ma'lumotni saqlash uchun tashqi qurilma.
Optik saqlash qurilmalari. Optik saqlash qurilmalari ham ikkinchi darajali saqlash qurilmasi hisoblanadi. Bu olinadigan xotira qurilmasi. Quyida ba'zi optik xotira qurilmalari keltirilgan:
(i) CD: U kompakt disk sifatida tanilgan . Uning yuzasida ma'lumotlarni saqlash uchun treklar va sektorlar mavjud. U polikarbonat plastmassadan yasalgan va dumaloq shaklga ega. CD 700 MB gacha bo'lgan ma'lumotlarni saqlashi mumkin. U ikki xil:
CD-R: Bu kompakt diskni faqat o'qish uchun mo'ljallangan. Ushbu turdagi kompakt disklarda ma'lumotlarni yozib bo'lgach, o'chirib bo'lmaydi. U faqat o'qish uchun mo'ljallangan.
CD-RW: Bu Compact Disc Read Write degan ma'noni anglatadi. Ushbu turdagi kompakt disklarda siz ma'lumotlarni bir necha marta osongina yozishingiz yoki o'chirishingiz mumkin.
(ii) DVD: Raqamli ko'p qirrali disk sifatida tanilgan. DVD disklar ma'lumotlarni saqlash uchun ishlatiladigan dumaloq tekis optik disklardir. U ikki xil o'lchamda taqdim etiladi: biri 4,7 Gb bir qatlamli disklar, ikkinchisi esa 8,5 Gb ikki qavatli disklar. DVD disklari CD larga o'xshaydi, lekin DVD disklarning saqlash hajmi CD larga qaraganda ko'proq. U ikki xil:
DVD-R: Bu raqamli ko'p tomonlama disk faqat o'qish uchun mo'ljallangan. Ushbu turdagi DVDda ma'lumotlarni yozib bo'lgach, o'chirib bo'lmaydi. U faqat o'qish uchun mo'ljallangan. Odatda filmlar yozish uchun ishlatiladi va hokazo.
DVD-RW: Bu raqamli ko'p tomonlama diskni o'qish yozishni anglatadi. Ushbu turdagi DVDda siz ma'lumotlarni bir necha marta osongina yozishingiz yoki o'chirishingiz mumkin.
(iii) Blu-ray disk: Bu xuddi CD va DVD kabi, lekin blu-rayning saqlash hajmi 25 GB gacha. Blu-ray diskini ishga tushirish uchun sizga alohida Blu-ray o'quvchi kerak bo'ladi. Ushbu Blu-ray texnologiyasi ko'k-binafsha lazerdan diskni o'qish uchun ishlatiladi, buning natijasida ma'lumotlar uzoqroq to'lqin uzunligi bilan kattaroq zichlikda saqlanadi.
Bulutli va virtual xotira. Hozirgi vaqtda ikkilamchi xotira virtual yoki bulutli saqlash qurilmalariga yangilandi. Biz fayllarimiz va boshqa narsalarimizni bulutda saqlashimiz mumkin va maʼlumotlar bulutli saqlash uchun toʻlaganimizcha saqlanadi. Bulutli xizmatlarni asosan Google, Amazon, Microsoft va boshqalar bilan ta'minlaydigan ko'plab kompaniyalar mavjud. Biz kerakli joy miqdori uchun ijara haqini to'lashimiz mumkin va biz undan ko'p foyda olamiz. U aslida xizmat ko'rsatuvchi provayderning ma'lumotlar markazlarida joylashgan jismoniy qurilmada saqlangan bo'lsa-da, foydalanuvchi jismoniy qurilma va unga texnik xizmat ko'rsatish bilan o'zaro aloqada bo'lmaydi. Misol uchun, Amazon Web Services AWS S3-ni foydalanuvchilar ma'lumotlarni jismoniy qattiq disk qurilmalarida saqlash o'rniga virtual saqlashi mumkin bo'lgan saqlash turi sifatida taklif qiladi. Bunday innovatsiyalar saqlash vositalarining qaerga borishini anglatadi.

XULOSA

Xulosa qilib shuni aytamanki kompyuter tashqi qurilmalari va uning qanday ishlashi va nimalardan tuzilganligini ancha yaxshi tushunib oldim , Kompyuter tashqi qurilmalari vazifa ancha katta va bizlar kompyuterdan foydalanginimizda ancha qulayliklar tug’durib beradi , ya’ni kompyuter tashqi qurilmalari kompyuter foydalanishni osonlashtirib beradi.Masalan oddiy sichqonchani misol keltirishimiz mumkin , sichqoncha bizga kompyuterni oson boshqarishimizga yordam beradi, usb-fleshka ma’lumotlarimizni saqlash uchun yoki ko’chirish uchun xizmat qiladi.

Tashqi kompyuter qurilmalari har qanday axborot tizimining ajralmas qismiga aylandi. Ular ma'lumotlarni to'playdi, saqlaydi, qidiradi, uzatadi va qayta ishlaydi. Har bir mutaxassisda turli xil vazifalarni bajarish uchun yordamchi qurilmalarning katta tanlovi mavjud.