Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti abdurahmonov Q. X., Boqiyeva I. A

Majburiy  va  tashabbus  qilinadigan  audit.  Tadbirkorlik  faoliyatini  normativ 
tartibga  solish  nuqtai  nazaridan  audit  majburiy  va  tashabbus  qilinadigan  turlarga 
bo’linadi.  Majburiy  auditorlik  tekshiruvlari  normativ  tartibga  solish  orqali 
belgilanadigan  holatlarda,  shuningdek,  masalan,  soliq  jinoyatlarini  tekshirishda 
moliyaviy  sohadagi  davlat  boshqaruvi  organlarining  topshirig’iga  ko’ra  o’tkaziladi. 
Majburiy auditni o’tkazish tartibi va hajmi qonunchilik bilan tartibga solinadi. 
Iqtisodiy  subyekt  qaroriga  ko’ra  va  uning  ichki  maqsadlarini  amalga  oshirish 
uchun  xizmat  qiladigan  ko’ngilli  ravishdagi  audit  odatda  quyidagi  holatlarda  o’rinli 
bo’ladi: 
• korxona sotib olinayotganda yangi mulkdor uning qiymatini tekshirib ko’rishni 
xoxlaganda; 
•  mulkdorlar  o’z  boshqaruvchilariga  ishonmaganlarida  ularning  ishlarini 
tekshirib ko’rish uchun.   
Auditorning  erkin  va  mustaqilligi  saqlangani  holda  auditorlik  nazoratining  turi 
va masshtabini mijoz belgilab beradi.