Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti moliya va buxgalteriya hisobi fakulteti

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI
MOLIYA VA BUXGALTERIYA HISOBI FAKULTETI
“MOLIYAVIY TAHLIL” KAFEDRASI
RENTABILLIK KO’RSATKICHLARI, ULARNI ANIQLASH VA RENTABILLIKNI OSHIRISH IMKONIYATLARI TAHLILI
KURS ISHI


BAJARDI: “MOLIYA VA BUXGALTERIYA HISOBI” FAKULTETI, MBR 58 GURUH TALABASI SHUXRATOV MUSLIMBEK.
TEKSHIRDI: .

Kurs ishi taqrizga topshirilgan sana “ ” 2022 y.		Kurs ishi taqrizdan qaytarilgan sana “ ” 2022 y.
Kurs ishi himoya qilingan sana “ ” 2022 y. Baho “ ”___________	____________ (imzo) ____________ (imzo)	Komissiya a’zolari: ________________ ________________

MAVZU: RENTABILLIK KO’RSATKICHLARI, ULARNI ANIQLASH VA RENTABILLIKNI OSHIRISH IMKONIYATLARI TAHLILI
REJA:

I.	Kirish
1	Foyda va rentabillik tushunchalarining mohiyati va ahamiyati	5
2	Korxonalarda foyda va rentabillik ko’rsatkichlarinini tahlil qilish usullari	13
3	Xorijiy mamlakatlarda korxona foyda va rentabillik ko’rsatkichlari tahlili	28
II.	Xulosa va takliflar	33
III.	Foydalanilgan adabiyotlar	34

Kirish
Kurs ishi mavzusining dolzarbligi. Ma’lumki korxonalar moliyasi umumiy moliya tizimining eng muhim bo‘g‘ini bo‘lib hisoblanadi. Mamlakat YaIMining asosiy qismini korxonalar moliyasi tashkil etadi. Korxonalar moliyaviy-xo‘jalik faoliyatini samarali boshqarishi o‘z navbatida davlat budjeti mablag‘lag‘larini oshirishda, aholi bandligini ta’minlashda, mamlakatimiz tashqi savdo balansini oshirishda, raqobatbardosh mahsulotlar ishlab chiqish uchun korxonaning foyda va rentabillik ko’rsatkichlarini tahlil qilish muhim ahamiyat kasb etadi. Iqtisodiy tahlilda korxonalarning faoliyati yalpi daromad, sotish, foyda kabi ko'rsatkichlar bilan baholanishi mumkin. Biroq, sanab o'tilgan ko'rsatkichlarning qiymatlari korxona faoliyati to'g'risida fikrni shakllantirish uchun etarli emas. Buning sababi shundaki, ushbu ko'rsatkichlar korxonaning mutlaq xarakteristikasi bo'lib, samaradorlikni baholashda ularni to'g'ri talqin qilish faqat korxonaga kiritilgan mablag'larni aks ettiruvchi boshqa ko'rsatkichlar bilan birgalikda amalga oshirilishi mumkin. Shu sababli, umuman korxonaning samaradorligini tavsiflash uchun iqtisodiy tahlilda turli xil faoliyatning (iqtisodiy, moliyaviy, tadbirkorlik) rentabelligi, rentabellik ko'rsatkichlari hisoblab chiqiladi.
Shuni ta'kidlash kerakki, rentabellik ko'rsatkichlari korxonalar foydasini shakllantirish omil omilini aks ettiruvchi muhim elementlardir. Shuning uchun ular korxonaning moliyaviy holatini qiyosiy tahlil qilish va baholashda bo'lishi kerak. Bundan tashqari, rentabellik ko'rsatkichlari korxona menejmenti samaradorligini tahlil qilishda, tashkilotning uzoq muddatli farovonligini aniqlashda, ular investitsiya siyosati va narx belgilash vositasi sifatida ishlatiladi.