- Hozirgi kunda ilmiy adabiyotlarda ijtimoiy antropologiyani anglash bo'yicha yagona nuqtai nazar mavjud emas va u turli xil nomlar bilan ataladi, jumladan etnologiya, madaniy antropologiya, ijtimoiy madaniyatshunoslik. Ularning orasidagi farqlar har doim ham asosiy emas. Yaqin vaqtgacha olimlar "etnologiya" atamasiga ustunlik berilib, etnografiya, etnologiya va ijtimoiy antropologiya o'rtasidagi munosabatlar aniq belgilanmagan edi. Ba'zi mualliflar uchun ijtimoiy antropologiya butun dunyo xalqlarining ijtimoiy va madaniy tarixini nazariy jihatdan umumlashtirishga ixtisoslashgan etnologiyaning analogidir ("etnografik antropologiya"), boshqalari uchun - o'rganish ob'ekti ibtidoiy qabilalar va an'anaviy jamiyatlar bo'lgan sotsiologiya bo'limi (zamonaviylardan farqli o'laroq). Boshqalar buni falsafiy antropologiyaning o'ziga xos yoki empirik tadbiri sifatida ko'rib chiqmoqdalar. Va bugungi kunda etnografiya birinchi navbatda tavsiflovchi (empirik fan), etnologiya va antropologiya esa nazariy umumlashmalar va umumbashariy tarixiy qonunlar darajasiga ko'tarilgan deb ishoniladi.
- Ijtimoiy antropologiyaning ob'ekti va predmetini tushunishda qarashlarning farqi ham kuzatiladi. Ba'zi tadqiqotchilar ob'ekt sifatida shaxsni, boshqalari esa - madaniyatni, ayrimlari - jamiyat, to'rtinchisi olimlari - ma'lum hududlarda yashaydigan xalqni belgilashadi. Bunday xilma-xil ta'riflardan xulosa qilishimiz mumkinki, ijtimoiy antropologiya falsafa, madaniy antropologiya, sotsiologiya, psixologiya va boshqa fanlar tushunchalari bilan ishlaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
