Toshkent davlat stomatologiya instituti ortopedik stomatologiya propedevtikasi kafedrasi

TOSHKENT DAVLAT STOMATOLOGIYA INSTITUTI ORTOPEDIK STOMATOLOGIYA PROPEDEVTIKASI KAFEDRASI

MA’RUZA# 4

Ortopedik stomatologiyada qo’llaniladigan qo’shimcha xomashyolar. Mumlar, oqarturivchi xomashyolar, qoliplovchi massalar, abraziv va boshqalar.

Ma’ruzachi: dotsent Shoahmedova K.N

Modellashtirish materiallari - yordamchi xomashyo hisolanib, modelda tishlarni anatomik shaklini modellashtirish uchun qo’llaniladi.

• Modellashtirish materiallari - yordamchi xomashyo hisolanib, modelda tishlarni anatomik shaklini modellashtirish uchun qo’llaniladi.

Qo’llanilishi:

• Qo’llanilishi:
• Metal va plastmassa koronkalarni tayyorlashda;
• Ko’riksimon protezlarda oraliq qismlarini shakllantirishda qo’llaniladi;

Tasnifi:

• metall (engil qotishma metallar);
• mum;
• Polimer;

• O’ziga xosligi:

- 30 – 40 gradusda yumshaydi;

- Etarli qattiqlik;

- Kam qisqarish;

- Sinmaydi va rang o’zgarmaydi;

- Model bilan yaxshi birikadi;

- Gipsli modeldan yaxshi ajraladi;

- Bo’yoqlar aralashmagan;

- Yoqimli hid va rang;

Oson eriydigan metallar - qoplamalar va protezlarni tarkibiy qismarin tayyorlashda mdellashtirish uchun qo’llaniladi;

• Oson eriydigan metallar - qoplamalar va protezlarni tarkibiy qismarin tayyorlashda mdellashtirish uchun qo’llaniladi;
• Xususiyatlari:

- Oson eriydi

- Nisbiy qattiqlik

- Sovutganda minimal qisqarish

Oson eriydigan metallar:

• Oson eriydigan metallar:
• Asosiy komponent: vismut, qo'rg'oshin, qalay va kadmiy;
• Erish nuqtasi: 63-115 °C
• Rangi: Kulrang;
• Mexanik aralashmalar: Bloklar shaklida ishlab chiqariladi;
• Qotishma №2 -qotishmasining nomi Roze, Qotishma № 5- Melotta.

Polimer xomashyolar

Polimerlar tarkibi:

Polimerlar tarkibi:

To'ldiruvchi –kvarts uni,alyuminiy silikat va litiy;

Plastifikator – elastiklik berish maqsadida;

Bo'yoqlar va pigmentlar;

Stabilizatorlar;

Jarayon tezlashtirish maqsadida-peroksidbenzoil

Inhibitor(katalizatot)-gidroxinon

Mikroblarga qarshi vositalar;

Mum materiallari:

Mum materiallari:

Mum - yog'ga o'xshash amorf xomashyo bo’lib,erish nuqtasi 40-90°C. Kimyoviy tarkibi bo'yicha - eng yuqori chegaradagi yog` saqlovchi uglevodorodlar qatorlariga kiradi.

Protez asosi uchun mumlar:

• Protez asosi uchun mumlar:
• Chiqarish shakli: to'rtburchaklar pushti plitkalar, o'lchamlari 170*80*1,8;
• Asosan olib qo’yiladigan protezlar,ortodontik apparatlar, individual(shaxsiy) qoshiqlar, prikus bolishchalari tayyorlashda qo’llaniladi;
• Tarkibi: parafin 77,99%, seresin 20%, dammarova qatroni 2%, bo'yoqlar 0,01%.

Quyma modellashtirish mumi:

• Quyma modellashtirish mumi:

Quyma Formodent – byugel protezlarini mumli tarkibiy qismlarini tayyorlashda qo’llaniladi;

Qattiq Formodent: yashil rangli to’tburchak shakldagi plitalar, byugel protezlari karkas qismini modellashtirishda ishlatiladi.

Profil mumlar:

Profil mumlar:

Chiqarish shakli: qizil va yashil rangli tayoqchalar;

Protezlarni metal tarkibiy qismlari modellashtirishda

qo’llaniladi;

Abraziv mariallarni tabiiy va sun'iy deb tasniflash mumkin.
Tabiiylarga - bo'r, pemza, granata, "Zumrad", korund va olmos kiradi.
Sun'iy abraziv moddalar kimyoviy yo'l bilan olinadi. Eng keng tarqalgan: elektrokorund, kremniy karbid, bor karbid, volfram karbid, shuningdek nitritlar (elbor).

Elektrokorund - alyuminiy oksidi bo'lgan jinslardan sun'iy ravishda olingan kristalli alyuminiy oksidi. Oddiy elektrokorund (tarkibida 87% alyuminiy oksidi mavjud), oq elektrokorund (97% gacha), monokorund (99% gacha) mavjud.

• Elektrokorund - alyuminiy oksidi bo'lgan jinslardan sun'iy ravishda olingan kristalli alyuminiy oksidi. Oddiy elektrokorund (tarkibida 87% alyuminiy oksidi mavjud), oq elektrokorund (97% gacha), monokorund (99% gacha) mavjud.

Kremniy karbid (karborund) – kremniyning uglerod bilan birikmasi. Kremniy karbidining ikki turi mavjud: qora kremniy karbid (tarkibida kamida 95% SiC mavjud) va yashil kremniy karbid (97% SiC dan yuqori).

• Kremniy karbid (karborund) – kremniyning uglerod bilan birikmasi. Kremniy karbidining ikki turi mavjud: qora kremniy karbid (tarkibida kamida 95% SiC mavjud) va yashil kremniy karbid (97% SiC dan yuqori).

Karbid bor

Volfram karbid

• Volfram karbid borlar tayyorlashda va ma'lum silliqlash vositalarini tayyorlash uchun ishlatiladi.

Kubli nitridi - qattiqligi bo'yicha olmos bilan bir xil. Uning boshqa nomi "elbor“ deyiladi.

• Kubli nitridi - qattiqligi bo'yicha olmos bilan bir xil. Uning boshqa nomi "elbor“ deyiladi.

Oqartiruvchi pastalar