|
1.2 UGLERODLI NANOSTRUKTURALAR
Uglerod D. U. Mendeleevning elementlarning davriy tizimida IV
guruhining (C, Si, Ge, Sn, Pb) metall bo’lmagan kimyoviy elementadir. Shuning
uchun uglerod 4 ta valent elektroniga egadir. U keng tarqalgan tirik tabiatning
asosini tashkil qiladi. Biroq yer qarida uning miqdori atigi 0,19 % tashkil qiladi.
“elementlardan hech birida uglerod kabi murakkablashishga qobilyati
rivojlanmagan”. Bitta kimyoviy elementlarning atomlarini bir biri bilan turli
fazoviy konfiguratsiyani hosil qilgan holda turli xil usul bilan bog’lanishi
allotropiya deb ataladi.
Uglerod bunday xossaga egadir. Darhaqiqat uglerodda to’rtta allotropik
modifikatsiya mavjuddir – olmoz (1.1, a – rasm), grafit (1.1,b – rasm), karbin
fullerin. So’nggi yillarda uglerodning yangi ko’rinishlari aniqlandi: fullerinlar,
uglerodli nanotrubka, grafen. Ularning o’ziga xos bo’lgan xossalari
nanotexnologiya soxasida katta imkoniyatlarni oladi. Olmozda uglerod
atomlarining barcha to’rtta valent elektronlari yuqori mustaxkamlikdagi
kovalent bog’ni C-C xosil qiladi. Ularni uzish qiyindir. Shuning uchun ularda
elektron o’tkazuvchanlik mavjud bo’lmaydi xamda u dielektriklarga kiradi.
Xuddi shu sababga ko’ra olmoz mustaxkamlikka va yuqori erishish xaroratiga
(3550
°C) egadir.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
