Toshkent davlat transport universiteti “Transportda axborot tizimlari

Kompyuter tizimi qanday qurilmalardan iborat?

Kompyuter tizimi, bir necha asosiy qurilmalardan va ularning bir-biriga bog'liqlikdan iborat. Bu qurilmalar quyidagilardir:

1. 
   Protsessor (Central Processing Unit, CPU): Protsessor, kompyuterda barcha ma'lumotlar va amallar uchun boshqa qurilmalarning bajarishini boshqaruvchi markaziy haydovchi. U, amallar va ma'lumotlar bilan ishlashda juda tezroq ishlaydigan elektron qurilmadur.
   
2. 
   Xotira (Memory): Xotira, kompyuterda faoliyat yuritish uchun kerak bo'lgan ma'lumotlar va dasturlarni saqlash uchun ishlatiladi. Boshqa xotira turida, RAM (Rahbariyatni o'tkazish uchun xotira) va ROM (Doimiy xotira) kabi turli xotira turilari mavjud
   
3. 
   Ma'lumot saqlash qurilmalari: Bu qurilmalar, kompyuterda ma'lumotlarni saqlash va unga murojaat qilish uchun ishlatiladi. Bunday qurilmalarga kattalar, SSD (Solid State Drive) yoki HDD (Hard Disk Drive) misol bo'lishi mumkin.
   
4. 
   Aniqlovchi qurilmalar (Input Devices): Bu turdagi qurilmalar, kompyuterda ma'lumotlarni kiritish uchun ishlatiladi. Misol uchun, klaviatura, naushniklar, mausu va boshqa aniqlovchi qurilmalar kiritish uchun foydalaniladi.
   
5. 
   Chiqim qurilmalari (Output Devices): Chiqim qurilmalari, kompyuter tomonidan ishlab chiqilgan ma'lumotlarni foydalanuvchiga yetkazib berish uchun ishlatiladi. Misol uchun, monitor, printer va quyidagi chiqim qurilmalari kiritish uchun ishlatiladi.
   
6. 
   Aniqlovchi qurilmalar (Processing Devices): Bunday qurilmalar, kompyuterda ma'lumotlarni qayta ishlash uchun ishlatiladi. Bu turdagi qurilmalarni umumiy sifatda GPU (Graphics Processing Unit) deb ataymiz, u esa ma'lumotlarni grafik sifatida ishlashda ishlaydi.
   
7. 
   Motherboard (Boshqa papaning): Boshqa papaning, yoki matnining, kompyuterda barcha qurilmalar uchun bir-biriga ulanish nuqtasi. U CPU, xotira, portlar va boshqa qurilmalar bilan bog'liq bo'lishi mumkin.
   
8. 
   Quvvat manbai (Power Supply): Quvvat manbai, kompyuterda ishlab chiqarish uchun zarur bo'lgan elektr energiyasini ta'minlaydi. U kompyuterda ishlab chiqariladigan elektr energiyasini ta'minlash uchun elektr uyasi orqali qurilgan.
   

Bu qurilmalar birligida tizimni shakllantirib, kompyuter foydalanuvchining buyurtmalari va talablari boyicha faoliyat yuritadi.

2.