Toshkent davlat universiteti nizomiy nomidagi termiz filiali

«Yulduzlarni tartibga sol » o'yini 

Oyin quydagicha tanishtiriladi: 

Kompyuter  ekrani  o'rta  qismida  bo'yoqli  reyaktiv  samaliyot  uchub  o'tadi  va  qizil 

yulduzchalar sochadi. Yulduzchalarda sonlar berilgan bo'lib bir qatorda quydagicha 

.

---

joylashtiriladi. 1, 2, 4, 3, 5, 8, 7, 6. Bu o'yinda kompyuterlar soniga qarab sinf o'quvchilarini 

ikki guruhga ajratib o'tkazish mumkin. 

Bolalarga  savol  beriladi:  “Yulduzlarni  tartibga  sol  !”  agar  qatordan  qaysi  bir 

yulduzchani siljitish yoki qatordan chiqarish lozim bo'lsa bolalar kursor bilat harakat qilib, 

uncha katta bo'lmagan samolyot ko'rinishdagi uni pastdan yoki yuqoridan tegishli yulduzga 

to'g'irlaydi balki, yulduzchani qator bo'yicha siljitish lozim bo'lsa, u holda kursorni chapga 

yoki  unga  yaqin  olib  keladi.  Shunday  qilib  1  dan  8  gacha  natural  sonlar  kletkasi  ustida 

ishlab,  bolalar  mavjud  sonlari  bilan  ish  ko'radi,  ammo,  bu  qatorni  xotiradagi  sonlar  bilan 

to'ldirmaydi,  lekin  ketma-ketlikni  tanqidiy  baholab,  o'rinlashtirishni  bajaradi.  Eng 

ma'suliyatli qadam 4 va 3 sonlarini almashtirib qo'yishdir. 

Yana qator bo'ylab borishda bolalar endi yonma - yon to'rgan sonlarni emas, balki 8 

bilan 6 sonlari o'rnini  almashtirish zarurligni  bilb olishadi. Bu o'rinda qiyinchilik birinchi 

qadamga nisbatan ancha ko'tariladi. Bu qadamda bola xatoga yo'l qo'ysa ta'limiy o'zgarish 

e'tiborga olingan. O'yinni bajarish jarayoni butun o'yin davomida qat'iy qoida asosida olib 

boriladi.  Bu  qoydalarning  eng  muhimi  bolaning  o'yinda  olgan  bilim  va  malakalri 

hisoblanadi yuqorida aytilgan o'yinda bola 1 dan 10 gacha natural sonlar ketma - ketligini 

bilmasa,  u  kompyuterdan  foydalanishda  xatoga  yo'l  quyishi  mumkin,  bu  tabiiy  holdir. 

O'quvchilarni kompyuterda o'yinlarni bajarishga tayyorlashda bolani ekrandagi kursordan 

va  4  ta  klavish  -  “Yuqoriga  ”,  “pastga  ”,  “o'nga”,  “chapga  ”dan  foydalanishga  o'rgatish 

kerak. Bu o'yinda ko'rinib turibdiki, o'yinga tayyorlanish va uni bajarish boladan qat'iy o'yin 

qoydalarini  bajarishni  talab  qiladi.  Shunga  o'xshash  oddiy  o'yinlarda  ishtiroq  etish  unda 

malum  rolni  bajarish  shu  o'yin  uchun  belgilangan  qoida  asosida  bajariladi.  Shunisi  ham 

borki. Bolalar o'yin qoidalarini mazmuniga va bajarish jarayonida bilb olishadi. O'qituvchi 

bolaning bundagi harakatini boshqarib turishi lozim bo'ladi.