Toshkent farm atse vtikainstituti
Download 7.28 Mb. Pdf ko'rish
|
dastarbosh
- Bu sahifa navigatsiya:
- Mahsulotning tashqi ko‘rinishi.
- Kimyoviy tarkibi.
- Dorivor preparatlari. Suyuq ekstrakt - Extractum Leuzeae carthampidis fiuidum
Geografik tarqalishi.
Bu о ‘simlik tog‘lik yerlarda (dengiz sathiga nisbatan 1700-2000 m balandlikda) o‘sadi. U asosan, Sibirning va sharqiy Qozog‘istonning tog‘lik tumanlarida (Sayan, Oltoy va Kuznetsk Olatog'ida. Jungar 01atog‘ida) uchraydi. Moskva viloyatida o‘stiriladi. Mahsulotning tashqi ko‘rinishi. Tayyor mahsulot mayda ildizlar bilan qoplangan gorizontal, bir oz egilgan, ichi kovak ildizpoyadan iborat. Ildizpoyaning uzunligi 12 sm, yo‘g ‘onligi 0,6- 2,6 sm, ildizining uzunligi 3-15 sm, vo‘g ‘onligi 0,5 sm. Ildizi qattiq, egsa sinmaydi. Ildizpoya ustida qurigan poyalar o‘mi saqlanib o‘sadi. Ildiz va ildizpoyaning ustki tomoni to‘q jigarrangdan qora ranggacha, ichi esa xira sariq rangli bo‘ladi. Mahsulot o ‘ziga xos kuchsiz xidga, shirinroq smolasimon mazaga ega. DF IX ga ko‘ra mahsulot namligi 13%, umumiy kuli 9%, 2 sm dan uzun bo‘lmagan poya qoldiri saqlovchi ildizpoyalar 5%, organik aralashmalar 1% va mineral aralashmalar 1 % dan oshmasligi hamda ekstrakt moddalar 12% dan kam bo‘lmasligi lozim. Kimyoviy tarkibi. Mahsulot tarkibida 0,1% askorbin kislota, karotin, inulin, oz miqdorda alkaloidlar, efir moyi, 5% atrofi da oshlovchi va smolasimon moddalar bo‘ladi. Ishlatilishi. Levzeya о ‘simli gining dorivor preparatlari rserv sistemasi ishining funksional buzilishida, miya va organizmning jismoniy charchashida hamda boshqa og‘ir kasalliklarda organizm tonusini ko‘taruvchi dori sifatida ishlatiladi. 156 Dorivor preparatlari. Suyuq ekstrakt - Extractum Leuzeae carthampidis fiuidum, mahsulotdan yana «Sayan» nomli tonusni ko‘taruvchi ichimlik tayyorlanadi. Maxsarsimon levzeya o‘simligim yetishtirish. Maxsarsimon levzeya 0 ‘zbekistonga 1955-yilda Leningradning botanika bog‘idan olib kelib ekilgan. 0 ‘simlik yorug‘sevar, nisbatan qurg‘ oqchilikka. chidamliligi, sovuqqa bardoshliligi, о ‘sib rivojlanish davomida issiqqa talabchan emasligi bilan ajralib turadi va 5°S darajagacha sovuqqa chidaydi. 0 ‘zbekistonning tog‘ va tog‘ oldi tuproqlarida yaxshi o‘sadi. Levzeya o ‘sim]igi ko‘p yillik bo‘3gani uchun urug‘idan va ildizpoya qalarnchalaridan ekib o‘stiriladi. Uni ekish uchun begona o ‘tlardan tozalangan, o ‘rtacha mexanik tarkibli yerlar tanlanadi. Undan tashqari almashlab ekish dalaiarida joylashtirish yaxshi natija beradi. Ekishdan oldin yerlar organik o ‘g‘itlar bilan oziqlantirib 27-30 santimetr chuqurlikda haydab qo‘yiladi. Levzeyani bizning sharoitimizda erta bahorda ekish mo“ tadil muddat hisoblanadi. Ekishdan oldin yerlar chizellanadi va mola bilan tekislanadi. 0 ‘simlik ekiladigan hududning ob-havo sharoitiga qarab martning oxiri aprelning boshlarida stratifikatsiya qilingan urugTar bilan oddiy usulda, qator oralarini 45 -60 santimetrdan qilib, urugTami 2-3 sm chuqurlikda ekiladi. Gektariga 20-25 kg urug‘ sarfianadi. Dala sharoitida maysalar 9-2,0 kunda unib chiqadi. Har bir metr yerda 20-25 ta о ‘simlik qoldiriladi(yagana qilingandan keyin). Ekinlami sug‘orishda tuproq tarkibidagi namlikni va о‘simlik holatini hisobga olib sug‘orish olib boriladi. Vegetatsiya davomida 8-9 marta sug‘onladi. Ekinzorlar birinchi yili 50 kg azot, 30 kg fosfor va 20 kg kaliy bilan oziqlantiriladi. Oziqlantirish sug‘orishdan oldin amalga oshiriladi. Mavsum davomida 4-5 marta kultivatsiya qilinib, begona o ‘tlardan tozalanadi. Ikkinchi yili o ‘simlikning shonalash davrining boshlarida 40 kg azot, 30 kg fosfor va 20 kg kaliy о ‘g ‘iti bilan oziqlan-tiriladi. Mavsum davomida 6-7 marta sug‘oriladi. 2-3 sug‘orishdan so‘ng o ‘simlik oralari yumshatiladi. 0 ‘simlikni gullash fazasida gektar hisobida 50 kg azot va 30 kg kaliy o‘g‘iti berib oziqlantirishni tugatiladi va uning rivojlanishi yanada tezlashadi. Levzeva o ‘simligi rivojlanish davrida, ayniqsa gullash fazasida oziqa moddalami ko‘p talab qiladi. Shularni hisobga olib vegetatsiya davomida 80-90 kg azot, 70-80 kg fosfor va 50 kg kaliy o‘g ‘iti bilan oziqlantirilsa rivojlantirilgan xom- ashyoni yig‘ib olish mumkin bo‘ladi. Maxsarsimon Levzeyani vegetativ yo‘l bilan ko‘paytirishda o‘simlik 3 yoshli bo‘lganida har tukini 2-3 qismga bo‘iish y o ii bilan amalga oshiriladi. Bunda o‘simliklaming yashovchanligi 80- 95 foizni tashkii etishi kerak. Uning mavsum davomidagi parvarishi yuqori da bayon etilganlardan farq qilmaydi. 0 ‘simlikning barcha qismi xom-ashyo hisoblanadi. Ildiz tarmoqlari mavsum oxirlarida tez rivojlanadi. Shuning uchun o‘simlik ildizlari kech kuzda yig‘ib olinishi kerak. Download 7.28 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling