Toshkent moliya insitituti andijon fakulteti buxgalteriya hisobi va audit yo’nalishi 2-kurs 1-guruh talabasi ergashev omadbekning iqtisodchilar uchun matematika fanidan tayyarlagan mustaqil ishi mavzu: Tanlanmaning statistik taqsimoti

301-misol. Sterjenning uzunligi 5 marta o`lchanganda quyidagi natijalar olingan:92, 94, 103, 105, 106.

1. 
   Sterjen uzunligining tanlanma o`rta qiymatini toping.
   
2. 
   Yo`l qo`yilgan xatolarning tanlanma dispersiyasini toping.
   

Echish: a)Tanlanma o`rtacha .ni topish uchun shartli variantalardan foydalanamiz, chunki dastlabki variantalar katta sonlardir.


b) Tanlanma dispersiyani topamiz.

302-misol. Bosh to`plamdan n=60 hajmli tanlanma olingan.

	1	3	6	26
	8	40	10	2

Bosh o`rtacha qiymatning siljimagan bahosini toping.

Yechish: Bosh o`rtacha qiymatning siljimagan bahosi tanlanma o;rtacha bo`ladi.

303-misol. Ushbu n=10 hajmli tanlanma taqsimoti bo`yicha tanlanma o`rtachani va tanlanma dispersiyani toping.

	0.01	0.04	0.08
	5	3	2

Yechish: , shartli variantalarga o`tamiz natijada quyidagi taqsimotni hosil qilamiz.

	1	4	8
	5	3	2

304-misol. Ushbu n=10 hajmli tanlanma taqsimoti bo;yicha tanlanma dispersiyasini toping.

	186	192	194
	2	5	3

305-misol. n=10 hajmli tanlanmaning ushbu taqsimoti bo`yicha tanlanma o`rtachani toping.

	1250	1270	1280
	2	5	3

306-misol. Bosh to`plamdan n=50 hajmdagi tanlanma ajratilgan

	2	5	7	10
	16	12	8	14

Bosh to`plam o`rta qiymatining qiymatining siljimagan bahosini toping.
307-misol. Guruhdagi 40 ta talabalarning yozma ishlari baholarining chastotalari jadvali berilgan.

	2	3	4	5
	3	8	25	4

Tanlanma o`rtacha va tanlanma dispersiyasini toping.

308-misol. n=10 hajmli tanlanmaning berilgan taqsimoti bo`yicha tanlanma dispersiyasini toping.

	2502	2804	2903	3028
	8	30	60	2

309-misol. n=50 hajmli tanlanmaning berilgan taqsimoti bo`yicha tanlanma dispersiyasini toping.

	0.1	0.5	0.6	0.8
	5	15	20	10

310-misol. n=50 hajmli tanlanmaning berilgan taqsimoti bo`yicha tanlanma dispersiyani toping.

	18.4	18.9	19.3	19.6
	5	10	20	15

311-misol. n=41 hajmli tanlanma bo`yicha bosh dispersiyaning D<sub>T</sub>=3 siljigan bahosi topilgan. Bosh to`plam dispersiyasining siljimagan bahosini toping.
312-misol. n=10 hajmli tanlanmaning berilgan taqsimoti bo`yicha tuzatilgan tanlanma diapersiyani toping.

	102	104	108
	2	3	5

313-misol. Ushbu n=100 hajmli tanlanmaning berilgan taqsimoti bo`yicha tanlanma dspersiyasini toping.

	340	360	375	380
	20	50	18	12

314-misol. Ushbu n=10 hajmli tanlanmaning berilgan taqsimoti bo`yicha tanlanma dspersiyasini toping.

	23.5	26.1	28.2	30.4
	2	3	4	1

315-misol. Ushbu n=100 hajmli tanlanmaning berilgan taqsimoti bo`yicha tanlanma dspersiyasini toping.

	156	160	164	168	172	176	180
	10	14	26	28	12	8	2

O‘z-o‘zini tеkshirish uchun sаvоllаr.

1. 
   Matematik statistikaning vazifasini aytib bering.
   
2. 
   Bosh va tanlanma to‘plamlar deganda qanday to‘plamni tushunasiz?
   
3. 
   Takror va notakror, reprezentativ tanlanmalarni misollar yordamida tushuntiring.
   
4. 
   Tanlash usullarini misollar yordamida aytib bering.
   
5. 
   Nisbiy chastotani ta’riflang.
   
6. 
   Nisbiy chastotalar taqsimotini yozib ko‘rsating.