Toshkent moliya instituti «Buxgalteriya hisobi»kafedrasi
Soliqni hisoblab chiqarish hamda to‘lash tartibi
Download 2 Mb. Pdf ko'rish
|
soliq hisoboti
- Bu sahifa navigatsiya:
- Qs = Fk x S Bu erda, Qs
- Soliqni hisoblab chiqarish va to‘lash tartibi.
- NAZORAT UChUN SAVOLLAR. 1. Soliq solishning soddalashtirilgan tartibi deganda nima tushuniladi 2.
- 4. Ta’lim va tibbiyot muassasalarini rekonstruktsiya qilish, mukammal ta’mirlash va jihozlash maqsadli davlat jamg‘armalariga to‘lovlar hisobi va hisoboti.
- Maxsus soliq va yig‘imlar
- Yagona ijtimoiy to‘lovni va sug‘urta badallarini hisoblab chiqarish hamda to‘lash tartibi.
- 2013 yil 1 yanvardan boshlab
Soliqni hisoblab chiqarish hamda to‘lash tartibi. Soliq belgilangan faoliyat turini tavsiflovchi fizik ko‘rsatkich soliq solinadigan ob’ekt hisoblanadi. Soliq solinadigan baza fizik ko‘rsatkichlarning sonidan kelib chiqqan holda belgilanadi. 2012 yil uchun soliq va majburiy to‘lovlarning stavkalari O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2011 yil 30 dekabrdagi PQ-1675-son qarori bilan belgilangan. Yuridik va jismoniy shaxslardan tadbirkorlik faoliyati ayrim turlari bo‘yicha olinadigan qat’iy belgilangan soliq stavkalari 121 (eng kam ish haqi miqdorida) (%da) Avtotransport vositalarini vaqtincha saqlash (yuridik shaxslar, 1 kv.metr egallagan maydoni uchun) 0,1 Bolalar o‘yin avtomatlari (yuridik va jismoniy shaxslar, jihozlangan o‘rinlar soni uchun) 3 Soliq summasi soliq to‘lovchining kalendar oyida ishlagan kunlari sonidan qat’i nazar, soliq solinadigan baza va belgilangan stavkadan kelib chiqqan holda aniqlanadi. Soliq davri - bir oy. Soliq hisob-kitobi soliq bo‘yicha hisobga olish joyidagi davlat soliq xizmati organlariga: yangi tashkil qilinayotgan (boshlovchi) soliq to‘lovchilar tomonidan - davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan kundan e’tiboran o‘n kundan kechiktirmay; faoliyat yuritayotgan soliq to‘lovchilar tomonidan - hisobot yilining 15 yanvarigacha taqdim etiladi. Soliq solish ob’ekti va EKIH miqdori o‘zgargan taqdirda, soliq to‘lovchilar aniqlik kiritilgan hisob-kitobni navbatdagi to‘lovni to‘lash muddatidan kechiktirmay taqdim etishlari shart. Soliqni to‘lash: yuridik shaxslar tomonidan - har oyda hisobot oyidan keyingi oyning 25-kunidan kechiktirmay; yakka tartibdagi tadbirkorlar tomonidan - Soliq kodeksi 375-moddasining to‘rtinchi qismida nazarda tutilgan muddatlarda amalga oshiriladi. 2-MISOL. Yakka tartibdagi tadbirkorning zalida 10 ta o‘yin avtomati mavjud. 2012 yilning yanvar oyi uchun Soliq qanday hisoblanadi? Har bir dastgoh soliq solish ob’ekti hisoblanadi va ushbu holatda u 10 taga teng, ya’ni 10 ta o‘yin avtomati mavjud. Soliq turi quyidagi formula bilan aniqlanadi: Qs = Fk x S Bu erda, Qs - Soliq summasi; Fk - fizik ko‘rsatkich (maydondagi uskunalar soni); S - Soliq stavkasi. 2012 yil uchun soliq stavkasi Prezidentning 30.12.2011 yildagi PQ-1675-son qaroriga (keyingi o‘rinlarda - PQ-1675-son Qaror) 10-ilovada keltirilgan. Unda TOSHKENT shahri uchun oyiga har bir o‘yin avtomatiga EKIHning 3 baravari miqdorida belgilangan. Ushbu holda soliqning yanvar oyi uchun to‘lanishi kerak bo‘lgan summasi (EKIH miqdori 62 920 so‘m) quyidagicha bo‘ladi: 62 920 x 3 x 10 = 1 887 600 so‘m Soliqni hisoblab chiqarish va to‘lash tartibi. Soliq to‘lovchining kalendar oyida ishlagan kunlari sonidan qat’i nazar, Soliq tadbirkorlik faoliyatining turi va soliq to‘lovchining faoliyatni amalga oshirish joyiga qarab belgilangan stavkalar bo‘yicha to‘lanadi. 122 Faoliyatning bir necha turi bilan shug‘ullanuvchi soliq to‘lovchilar soliqni faoliyatning har bir turi uchun mazkur turdagi faoliyatga nisbatan belgilangan stavkalar bo‘yicha alohida-alohida to‘laydilar. Soliqni hisoblab chiqarish soliq bo‘yicha hisobga olish joyidagi davlat soliq xizmati organlari tomonidan amalga oshiriladi. NAZORAT UChUN SAVOLLAR. 1. Soliq solishning soddalashtirilgan tartibi deganda nima tushuniladi ? 2. Yagona soliq to‘lovi to‘lovchilari bo‘lib kimlar hisoblanadi ? 3. Yagona soliq to‘lovi kimlarga tadbiq etilmaydi ? 4. Yagona soliq to‘lovining soliq solish bazasi qanday aniqlanadi ? 5. Qanday holatlarda yalpi tushumga tuzatishlar kiritiladi ? 6. Yagona soliq to‘lovining hisob kitobi qanday amalga oshiriladi ? 7. Yagona er solig‘i to‘lovchilari bo‘lib kimlar hisoblanadi ? 8. Yagona er solig‘i to‘lovchilari qanday holatda alohida hisob yuritishi shart bo‘ladi? 9. Yagona er solig‘i bo‘yicha hisob kitoblarni taqdim etish tartibi qanday ? 10. Kimlar qat’iy belgilangan soliq to‘lovchi xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarni ayting? 123 Mavzu: Byudjetdan tashqari maqsadli jamg‘armalarga majburiy to‘lovlar hisobi va hisoboti. Reja: 1. Byudjetdan tashqari pensiya jamg‘armasiga to‘lovlar hisobi hisobi va hisoboti. 2. Yagona ijtimoiy to‘lovning eng kam miqdori hisobi va hisoboti. 3. Respublika yo‘l jamg‘armasiga to‘lovlar hisobi hisobi va hisoboti. 4. Ta’lim va tibbiyot muassasalarini rekonstruktsiya qilish, mukammal ta’mirlash va jihozlash maqsadli davlat jamg‘armalariga to‘lovlar hisobi va hisoboti. Tayanch so‘zlar: Jamg‘arma, iqtisodiy jamg‘arma, ijtioiy jamg‘arma, byudjet, maqsadli jamg‘armalar, majburiy ajratma, sug‘urta, sug‘urta badali, yig‘im, soddalashtirilgan hisobot, soliq hisobi, soliq hisoboti. 1. Byudjetdan tashqari pensiya jamg‘armasiga to‘lovlar hisobi. Byudjetdan tashqari jamg‘armalari markaziy yoki mahalliy hokimiyat organlarining ixtiyorida bo‘lgan moliyviy resurslar yig‘indisi bo‘lib, ular ma’lum maqsadga yo‘naltiriladi. Byudjetdan tashqari jamg‘armalar moliyaning muhim tarkibiy qismi hisoblanib, ularning shakllanishi va ishlatilish tartibi moliyviy qonunchilik orqali tartibga solinadi. Davlat va mahalliy maqsadli pul jamg‘armalari moliya tizimida yaqinda paydo bo‘lgan bo‘lib, ilk ko‘rinishi davlat byudjetdan tashqari jamg‘armalari sifatida tashkil etilgan byudjetdan tashqari jamg‘armalarning yuzaga kelishi 1990 yillarga to‘g‘ri keladi. Byudjetdan tashqari jamg‘arma sifatida ilk bor pensiya jamg‘armalari tashkil etildi. Davlat byudjetdan tashqari jamg‘armalarni tashkil etish orqali o‘zining moliyviy mablag‘laridan samarali foydalanishni ta’minlaydi. Amaliyotdan ma’lumki, faqatgina byudjet mablag‘lari yordamida u yoki bu ijtimoiy-iqtisodiy dasturlarni hayotga tatbiq etish mushkuldir. Byudjetdan tashqari jamg‘armalar moliya tizimining‘ o‘ziga xos elementlaridan biri hisoblanadi. Davlat byudjetidan farq qilgan holda, davlat maqsadli jamg‘armalari ijro etuvchi organlar ixtiyorida yoki boshqa maxsus organlar ixtiyorida bo‘ladi. Shu sababli mablag‘larni byudjetdan tashqari jamg‘armalar o‘rtasida qayta taqsimlash yoki ulardan foydalanish operativ holda amalga oshiriladi. Bundan tashqari davlat maqsadli jamg‘armalari uzoq yoki qisqa muddatli maqsadlarni amalga oshirish uchun tashkil qilinadi. Bu maqsadlarg‘a erishish bilan byudjetdan tashqari jamg‘armalar qayta tashkil qilinadi. Maqsadli jamg‘armalarning uch turi mavjud: 1. Davlat va mahalliy byudjetdan tashqari pul mablag‘lari jamg‘armalari; 2. Maqsadli byudjet pul mablag‘lari jamg‘armasi; 3. O‘zbekistan Respublikasi Hukumatining davlat maqsadli jamg‘armalari. 124 Davlat va mahalliy maqsadli pul mablag‘lari jamg‘armalarining‘ o‘ziga xos xususiyatlari quyidagilardan iborat: - jamg‘armalar vakolatli organlar tomonidan aniq maqsadlar uchun tashkil etiladi; - jamg‘armalar faqatgina maqsadga muvofiq foydalaniladi; - maqsadli jamg‘armalarning huquqiy maqomi vakolatli organ tomonidan tasdikdanadigan nizomlar asosida belgilanadi. - Davlat va mahalliy byudjetdan tashqari jamg‘armalar turli asoslarga ko‘ra tavsiflanadi. Iqtisodiy nuqtai nazardan jamg‘armalar ikkiga bo‘linadi: - Ijtimoiy jamg‘armalar - Pensiya jamg‘armasi, Bandlikka ko‘maklashish jamg‘armasi, «Kamolot», «Ijod» va boshqalar; - Iqtisodiy jamg‘armalar - Yo‘l jamg‘armasi va boshqalar. - Byudjetdan tashqari jamg‘armalar mablag‘lari ikki xil yo‘l bilan shakllanadi: - maxsus soliq va yig‘imlar; - byudjet mablag‘lari va qarzlar. Maxsus soliq va yig‘imlar orqali davlat maqsadli jamg‘armalarining‘ mablag‘larini shakllantirish asosiy usul hisoblanadi. Ularning miqdori davlat tomonidan o‘rnatiladi. Byudjet mablag‘lariga beg‘araz subsidiyalar va soliq daromadlaridan aniq ajratmalar shaklida bo‘ladi. Shuningdek qarz mablag‘lari ham bo‘lishi mumkin. Davlat maqsadli jamg‘armalari, xususan, Respublika yo‘l jamg‘armasi ajratmalar majburiy tusda undirilishini inobatga olgan holda, bu jamg‘armalarga ajratmalar hisoblash va to‘lash tartibini soliq hisobida aks ettirish lozim hisoblanadi. Aholining nochor, moddiy yordamga muhtoj qatlamini ijtimoiy himoya qilish maqsadida yagona ijtimoiy to‘lov joriy etilgan. Byudjetdan tashqari jamg‘armalari markaziy yoki mahalliy hokimiyat organlarining ixtiyorida bo‘lgan Moliyviy resurslar yig‘indisi bo‘lib, ular ma’lum maqsadga yo‘naltiriladi. Byudjetdan tashqari jamg‘armalar moliyaning muhim tarkibiy qismi hisoblanib, ularning shakllanishi va ishlatilish tartibi Moliyviy qonunchilik orqali tartibga solinadi. Davlat byudjetdan tashqari jamg‘armalarni tashkil etish orqali o‘zining moliyviy mablag‘laridan samarali foydalanishni ta’minlaydi. Amaliyotdan ma’lumki, faqatgina byudjet mablag‘lari yordamida u yoki bu ijtimoiy-iqtisodiy dasturlarni hayotga tatbiq etish mushkuldir. Yagona ijtimoiy to‘lov va sug‘urta badallarini hisoblab chiqarish va to‘lash tartibi Soliq kodeksining (SK) 51-bobi bilan tartibga solinadi. Yuridik shaxslar - O‘zbekiston Respublikasi rezidentlari YaIT to‘lovchilaridir. Sug‘urta badallarini hisoblab yozish va ushlash majburiyati, shuningdek ularni to‘g‘ri hisoblab yozish uchun javobgarlik ish beruvchi zimmasiga yuklanadi. Yagona ijtimoiy to‘lov va sug‘urta badallari solish ob’ekti bo‘lib SKning 172- moddasida ko‘rsatilgan quyidagi mehnat haqi tarzidagi daromadlar hisoblanadi: mehnatga haq to‘lashning qabul qilingan shakllari va tizimlariga muvofiq ishbay narxlar, tarif stavkalari va mansab maoshlaridan kelib chiqqan holda haqiqatda bajarilgan ish uchun hisoblangan ish haqi; rag‘batlantirish xususiyatiga ega to‘lovlar (SKning 173-moddasi); kompensatsiya to‘lovlari (SKning 174-moddasi); ishlanmagan vaqt uchun haq to‘lash (SKning 175-moddasi). YaIT va sug‘urta badallarini hisoblab yozish uchun soliq solinadigan baza SKning 308-moddasiga ko‘ra imtiyozlar chegirilgan holda mehnat haqi tarzidagi daromadlar 125 summasi sifatida belgilanadi. Yuridik shaxslarga jismoniy shaxs manfaatlarida tovarlar (ishlar, xizmatlar), mulkiy huquqlar haqini to‘lash, shu jumladan: sanatoriy-kurortlarda davolanish yo‘llanmalari qiymatini, dam olish, statsionar va ambulatoriyaga qatnab davolanish haqini yoki ularning o‘rnini qoplash qiymatini to‘lash; yuridik shaxsning jismoniy shaxs daromadi bo‘lgan boshqa xarajatlari; soliq to‘lovchining manfaatlarini ko‘zlab tekinga, shu jumladan hadya shartnomasi asosida berilgan mol-mulk, bajarilgan ishlar va ko‘rsatilgan xizmatlar qiymati - soliq to‘lovchi yuridik shaxsdan olgan, YaIT va sug‘urta badallari solinadigan ob’ekt bo‘lib hisoblanmaydigan moddiy naf tarzidagi daromadlar hisoblanadi. Yagona ijtimoiy to‘lov (YaIT), jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘i (JShDS), byudjetdan tashqari Pensiya jamg‘armasiga fuqarolarning sug‘urta badallari (sug‘urta badallari) mehnatga haq to‘lash jamg‘armasidan kelib chiqib hisoblanadi. Ko‘pincha korxonalarning rahbarlari soliq yukini kamaytirish maqsadida ta’til berish, umumdavlat bayramlari chog‘ida xodimlarni rag‘batlantiradilar, biroq buyruqda ushbu to‘lovlar «moddiy yordam» deb nomlanadi. Soliq kodeksi (bundan keyin - SK) 178- moddasining 16-bandiga ko‘ra jismoniy shaxslarning boshqa daromadlari jumlasiga: - vafot etgan xodimning oila a’zolariga yoki oila a’zosi vafot etganligi munosabati bilan xodimga beriladigan; - mehnatda mayib bo‘lish, kasb kasalligi bilan kasallanish yoki sog‘liqqa boshqacha shikast etishi munosabati bilan xodimga beriladigan; - favqulodda holatlar munosabati bilan beriladigan; - maqsadli tusda bo‘lgan va xodimlar bilan yuz bergan, shaxsiy tusdagi voqealar, hollar va tadbirlar taqozo etmagan va bajariladigan ish natijalari bilan bog‘lanmagan to‘lov tarzidagi; - qishloq xo‘jaligi mahsuloti yoki uni xarid qilishga mablag‘lar berish tarzidagi moddiy yordam kiradi. Ta’til, umumdavlat bayramlariga pul mablag‘lari to‘lanishi maqsadli tusga ega emas va xodimlar bilan yuz bergan, shaxsiy tusdagi voqealar, hollar va tadbirlar taqozo etmagan hamda o‘z mohiyatiga ko‘ra rag‘batlantiruvchi to‘lovlarga kiradi. Tegishincha, ularga YaIT solinadi va ulardan Pensiya jamg‘armasiga sug‘urta badallari ushlanadi. MISOL. MChJ rahbariyati 2011 yil 8 martga o‘z xodimlarini taqdirlashga qaror qilib, ularga 12 000 ming so‘m moddiy yordam to‘lash to‘g‘risida buyruq chiqardi. Ushbu summadan YaIT hisoblanmadi va sug‘urta badallari ushlanmadi. Mazkur holda 25%lik stavka bo‘yicha 3 000 ming so‘m YaITni qo‘shimcha hisoblash va fuqarolardan 540 ming so‘m badal (4,5%) ushlab qolish lozim. Xodim bilan mehnat shartnomasi bekor qilinganida ham ta’tildan foydalanmaganlik uchun kompensatsiya to‘loviga YaIT va sug‘urta badallarini hisoblamaslik yana bir tez- tez uchraydigan xatodir. Ba’zi korxonalar pensionerlarga qo‘shimcha haq to‘laydilar va ushbu summalardan YaIT hamda sug‘urta badallarini to‘lamaydilar. Agar pensioner mazkur korxonada endi ishlamayotgan bo‘lsa, bu to‘g‘ri (SK 178-moddasining 18-bandi). Biroq agar pensioner ishlasa, vaziyat boshqacha tus oladi. Pensiya va nafaqalarga qo‘shimcha haqlar, yuridik shaxs mablag‘i hisobidan to‘lanadigan stipendiyalar mehnat haqi tarzidagi daromad hisoblanadi (SK 175-moddasining 15-bandi), shu bois ularga YaIT va sug‘urta badallari hisoblanmaydi. 2012 yil 1 yanvardan boshlab ish beruvchi bilan mehnat munosabatlarida bo‘lgan va mehnat shartnomasi bo‘yicha ish bajaradigan jismoniy shaxslarga yoki fuqarolik- 126 huquqiy tusdagi shartnomalar bo‘yicha jismoniy shaxslarga to‘lanadigan oziq-ovqat va yo‘l chiptalarining qiymati yoki oziq-ovqat va yo‘l chiptalarining qiymatini qoplash kompensatsiya to‘lovlariga kiritiladi (SKning 174-moddasi), ularga YaIT va sug‘urta badallari solinadi (30.12.2011 yildagi O‘RQ-313-son Qonun to‘rtinchi moddasining 14, 15-bandlari). Korxonangiz xodimlari va ularning oila a’zolariga profilaktoriy, pansionat, dam olish zonasida, shuningdek xodimlarning bolalariga sog‘lomlashtirish oromgohlarida berilgan oziq-ovqat ularning qiymatiga kirsa ham, yo‘llanmalar moddiy naf tarzidagi daromadlarga kiradi hamda ularga YaIT va sug‘urta badallari solinmaydi. Xodimlarning davolanishga va sportchilarning yig‘inlar yoki musobaqalar o‘tkazish jo-yiga borishlariga to‘lanadigan yo‘l haqi ham moddiy naf tarzidagi daromadlarga kiradi hamda ularga YaIT va sug‘urta badallari solinmaydi, chunki mazkur to‘lovlar yo‘l chiptasi ham, ularning qiymatini qoplash ham hisoblanmaydi. Bolalarning sog‘lomlashtirish oromgohlarida ishlaydigan xodimlaringizning ovqatlanish qiymatiga haq to‘lashga, xodimlaringiz bo‘lgan sportchilarning ovqatlanish qiymatini qoplashga esa 2012 yil 1 yanvardan boshlab YaIT va sug‘urta badallari solinadi. Bundan tashqari, Soliq kodeksining 179-moddasida xodimlarning siz sanab o‘tgan ba’zi daromadlari bo‘yicha jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘iga doir imtiyozlar nazarda tutilgan. Sug‘urtalangan xodimlar (mehnat bitimlari bo‘yicha ishlayotganlarning hammasi shunday xodimlardir), tegishli hollarda esa ularning oilalari ham DIS mablag‘lari hisobiga quyidagilar bilan ta’minlanadilar: nogiron bolasini tarbiyalayotgan ishlovchi ota-onaning biriga (vasiyga, homiyga) bola 16 yoshga to‘lgunga qadar qo‘shimcha dam olish kuni uchun nafaqa (1136-son Nizomning 85-bandi); bola tug‘ilgandagi nafaqa; yoshga doir, nogironlik bo‘yicha va boquvchisini yo‘qotgan taqdirda davlat pensiyasi; dafn etishga nafaqa. Vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik hamda homiladorlik va tug‘ish nafaqalarining davlat ijtimoiy kafolatlari sifatida to‘lanishi saqlanadi. Biroq 2007 yil 1 yanvardan ular DIS mablag‘lari hisobiga emas, byudjet tashkilotlari tomonidan - mehnatga haq to‘lash jamg‘armasiga byudjet ajratmalari doirasida va xo‘jalik yurituvchi sub’ektlar tomonidan - o‘z mablag‘lari hisobiga, ko‘rsatilgan xarajatlarni foyda solig‘ini hisoblashda soliq solinadigan bazadan chegirgan holda amalga oshiriladi (Soliq kodeksining 141, 145- moddalari). Nafaqalar quyidagilarga beriladi: xodimlarga - ularning ish beruvchi bilan mehnat munosabatlari davrida (bunga sinov vaqti va ishdan bo‘shatish kuni ham kiradi); yuridik shaxsni tashkil etmasdan tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanuvchi jismoniy shaxslarga - ular sug‘urta badallari to‘laydigan davrda; dehqon xo‘jaliklari a’zolariga - ular sug‘urta badallari to‘laydigan davrda. Pensiya jamg‘armasi shakllanishining boshqa elementlari ham bor: «Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risida»gi O‘zbekiston Respublikasi qonunining‘ 15- moddasiga muvofiq tayinlangan mehnatda jarohatlanganlik yoki kasb 127 kasalligi oqibatida nogiron bo‘lganlarga pensiya to‘lash xarajatlarini qoplash uchun regress talablar (da’volar) bo‘yicha ish beruvchilar va fuqarolardan undiriladigan mablag‘lar; «Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risida»gi O‘zbekiston Respublikasi qonunining 14- moddasiga muvofiq muddatidan oldin tayinlangan pensiyalarni to‘lash xarajatlarini qoplash uchun o‘tkaziladigan O‘zbekiston Respublikasi Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligining Ish bilan ta’minlashga ko‘maklashish jamg‘armasi mablag‘lari; «Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risida»gi O‘zbekiston Respublikasi qonunining 12-moddasiga muvofiq tayinlangan imtiyozli pensiyalarni to‘lash xarajatlarini qoplash uchun o‘tkaziladigan korxonalar, muassasalar va tashkilotlar mablag‘lari; Hisoblangan jarimalar summalari, qonun hujjatlariga muvofiq soliq organlarini rivojlantirish jamg‘armasiga undirilgan summalaridan tashqari, sug‘urta badallari va ajratmalarning o‘z vaqtida to‘lamaganligi uchun penyalar; Yuridik va jismoniy shaxslarning ixtiyoriy badallari; Pensiya jamg‘armasiga ajratmalarni hisobga olishda quyidagi schyotlardan foydalaniladi: 4520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga bo‘nak to‘lovlari»; 6520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlar». 4520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga bo‘nak to‘lovlari» schyotida korxona va tashkilotlar tomonidan Pensiya jamg‘armasiga hisobot davrida o‘tkazib berilgan bo‘nak to‘lovlari hisobga olinadi. Bu muomalaga quyidagicha provodka beriladi: D-t 4520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga bo‘nak to‘lovlari» K-t 5110-«Hisob-kitob schyoti»; 6520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlar» schyotida korxona va tashkilotlar tomonidan Pensiya jamg‘armasiga to‘lanadigan ajratmalar haqidagi ma’lumotlar umumlashtiriladi. Pensiya jamg‘armasiga ajratmalar hisoblanganida quyidagicha provodkalar beriladi: Kapital qo‘yilmalar bo‘yicha sug‘urta to‘lovlari hisoblandi: D-t 0810-0890; K-t 6520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlar». Xarajatlarga tegishli sug‘urta to‘lovlari hisoblandi: D-t 2010, 2310, 2510, 9420; K-t 6520- «Davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlar». Xodimning ish haqidan ushlanadigan sug‘urta to‘lovlari hisoblandi: D-t 6710-«Xodimlar bilan mehnat haqi hisobidan hisoblashishlar»; K-t 6520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlar». Hisobot davri yakunida Pensiya jamg‘armasiga ilgari to‘langan bo‘nak to‘lovlari yakuniy hisob-kitob qilish uchun 6520-»Davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlar» schyotiga o‘tkaziladi: D-t 6520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlar» K-t 4520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga bo‘nak to‘lovlari». Shundan so‘ng Pensiya jamg‘armasiga bo‘lgan qarz to‘lovlari o‘tkazib beriladi: D-t 6520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlar»; K-t 5110-«Hisob-kitob schyoti». 128 Yagona ijtimoiy to‘lovni va sug‘urta badallarini hisoblab chiqarish hamda to‘lash tartibi. Yagona ijtimoiy to‘lov va sug‘urta badallari har oyda soliq solinadigan bazadan hamda belgilangan stavkalardan kelib chiqqan holda hisoblab chiqariladi. Yagona ijtimoiy to‘lov yuridik shaxslarning mablag‘lari hisobidan to‘lanadi, sug‘urta badallari esa xodimlarning ish haqidan ushlab qolinadi va soliq agentlari tomonidan o‘tkaziladi. Yagona ijtimoiy to‘lovning hisob-kitobi soliq bo‘yicha hisobga olish joyidagi davlat soliq xizmati organlariga soliq to‘lovchi tomonidan ortib boruvchi yakun bilan: mikrofirmalar va kichik korxonalar tomonidan - yilning har choragida hisobot davridan keyingi oyning 25-kunidan kechiktirmay, yil yakunlari bo‘yicha esa yillik Moliyviy hisobot topshiriladigan muddatda; mikrofirmalar va kichik korxonalar jumlasiga kirmaydigan soliq to‘lovchilar tomonidan - har oyda hisobot davridan keyingi oyning 10-kunidan kechiktirmay, yil yakunlari bo‘yicha esa yillik Moliyviy hisobot topshiriladigan muddatda taqdim etiladi. Bundan tashqari, 2013 yil 1 yanvardan boshlab, soliq organlariga taqdim etiladagan soliq hisobotlari va boshqa ma’lumotlarni birlashtirildi. Jumladan, yagona ijtimoiy to‘lov bilan fuqarolarning byudjetdan tashqari Pensiya jamg‘armasiga sug‘urta badali, shuningdek byudjetdan tashqari Pensiya, Yo‘l hamda Ta’lim va tibbiyot muassasalarini rekonstruktsiya qilish, mukammal ta’mirlash va jihozlash jamg‘armasiga majburiy ajratmalar bo‘yicha hisobot shakllari birlashtirildi. Sug‘urta badallarining hisob-kitobi soliq bo‘yicha hisobga olish joyidagi davlat soliq xizmati organlariga soliq to‘lovchi tomonidan ortib boruvchi yakun bilan yilning har choragida hisobot davridan keyingi oyning 25-kunidan kechiktirmay, yil yakunlari bo‘yicha esa yillik Moliyviy hisobot topshiriladigan muddatda taqdim etiladi. Yagona ijtimoiy to‘lov va sug‘urta badallarini to‘lash har oyda, keyingi oyning 10-kunidan kechiktirmay amalga oshiriladi. |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling