Toshkent moliya instituti mikroiqtisodiyot. Makroiqtisodiyot

Soliq yukini iste’molchi va ishlab chiqaruvchi o’rtasida taqsimlanishini tovar elastikligiga ko’ra tahlili. Elastiklik nazariyasi firmalar va davlatning iqtisodiy siyosatini belgilashda muhim qurol bo’lib hisoblanadi.

Ma’lumki, talab va taklif chiziqlarining yotiqligi, ularning elastiklik koeffitsientlari miqdorining qzgarishiga ko’ra o’zgaradi. Talab va taklifning elastik yoki elastik bo’lmasligi soliq yukining iste’molchi va ishlab chiqaruvchilar o’rtasida qanday gaqsimlanishini, ya’ni soliqning qancha qismini iste’molchi va qancha qismini ishlab chiqaruvchi to’lashini aniqlab beradi.

Faraz qilaylik, davlat bir-birlik tovarga ma’lum t miqdorda (o’zgarmas) soliq belgilasin. Bu o’z navbatida taklif chizig’ini S holatdan yuqoriga S’ –holatga siljitadi (3.6-rasm⁷) .

Umumiy soliq iste’molchi va ishlab chiqaruvchi o’rtasida taqsimlanib, o’z ichiga soliq yuki ortiqchaligini oladi. Ushbu soliq yuki ortiqchaligi “O’lik yuk” bo’lib, jamiyat uchun sof yo’qotish hisoblanadi.