Toshkent moliya instituti mxvkm 70\22 abdurazzoqov abdurazzoqning “xalqaro iqtisodiyot” fanidan tayyorlagan prezintatsiyasi

TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI MXVKM 70\22 ABDURAZZOQOV ABDURAZZOQNING “XALQARO IQTISODIYOT” FANIDAN TAYYORLAGAN PREZINTATSIYASI

ITALIYA - yuksak darajada rivojlangan Evropa mamlakati. Umumiy yalpi ichki mahsulot, bugungi kunda barqaror iqtisodiyotiga ega bo’lib, Evropa Ittifoqi davlatlari orasida ekanligini ko'rsatadi. Asosan, Italiya iqtisodiyoti davlat nazorati ostida bo'ladi. Va bu shimoliy qismida bosqichma - bosqich rivojlanib,sanoati va qishloq xo'jaligi sohasida yarim orolining janubiy qismi orasidagi bo'shliqda rivojlanishni yo’lga qo’ygan. Eng barqaror va samarali iqtisodiy sektor sayyohlik bo’lib u asosan janub va qirg'oq hududlarida rivojlangan va bu esa shuni ko’rsatadiki,Yevropada yetakchi davlatlardan biri bo’lib kelmoqda.

ITALIYA -Dunyodagi rivojlangan davlatlar sirasiga kiruvchi mashur davlat hisoblanadi.
Valyuta - Evro €(ichida Italiya Chempioni)
Savdo tashkilotlari Yevropa Ittifoqi,JST,OESD,AIIB.
Moliyaviy markazi-Milan

Mamlakat guruhi

Ishlab chiqilgan / rivojlangan Yuqori daromadli iqtisodiyotiga ega

Aholisi

60 244 639 tashkil etadi (2020 yil 1-yanvar, vaqtiga ko’ra)

YaIM:
2.4 trillion dollar(2020)
YaIM darajasi: 8. (normal 2022yil)
YaIM ósishi:
+0.8℅(2018-yil)
+0.3℅(2019-yil).
-10,6℅(2020-yil)
+5.2℅(2021-yil)
Aholi jon boshiga YaIM darajasi:40.066 dollar.
Nominal yalpi ichki mahsuloti 2,07 trln. Dollarni tashkil etgan Italiya dunyodagi sakkizinchi yirik iqtisodiyotdir. 2023 yilga kelib uning iqtisodiyoti 2,26 trln. Dollargacha o'sishi kutilmoqda. YaIM (DXH) bo'yicha uning iqtisodiyoti 2,40 trln. Dollarni tashkil etadi va aholi jon boshiga 342660,34 dollarga teng. Evro hududining taniqli a'zosi bo'lgan Italiya chuqur siyosiy va iqtisodiy tartibsizliklarga duch keldi. Uning ishsizlik darajasi ikki karra oshishda davom etmoqda, davlat qarzi esa YaIMning 132% atrofida.

Tarmoqlar bo'yicha YaIM	qishloq xo'jaligi: 2.1% sanoat: 23.9% xizmatlar: 73.9% (2017 y.)
Inflyatsiya (CPI )	0,1% (2020 yil)[4] 0.6% (2019)[4] 1.2% (2018)[

Ish kuchi	22,8 million (2022yil 2-choragida 57,6% bandlik darajasi (2022 yil 2-choragida)
Ishg'ol qilish orqali ishchi kuchi	qishloq xo'jaligi: 3.9% sanoat: 28.3% xizmatlar: 67.8% (2022)

Ishsizlik	9,7% (2021 yil avgust)  31,1% yoshlardagi ishsizlik (15 yoshdan 24 yoshgacha; 2021 yil iyul)  2,1 million ishsiz (2020 yil 2-choragida)
O'rtacha yalpi ish haqi	€ 2,595 / oylik $ 2916 (2021)
O'rtacha sof ish haqi	€ 1.878 / $ 2110 oylik (2021) (ijtimoiy va xususiy imtiyozlarni hisobga olmasdan)

Qo'shimcha ma'lumotlar: YaIM bo'yicha Italiya mintaqalarining ro'yxati
So'nggi yillarda Italiyaning jon boshiga YaIM o'sishi asta-sekin o'sib bormoqda Evro hududi o'rtacha[ uning bandlik darajasi hali ham orqada qolganda; ammo, iqtisodchilar rasmiy raqamlarni ko'pligi sababli tortishadilar norasmiy ish joylari (taxminan 10% dan 20% gacha) ishchi kuchi) harakatsizlikni ko'taradigan yoki ishsizlik darajasi.
2022 yilda aholi jon boshiga YaIM bo'yicha Italiya mintaqalarining xaritasi.
Asosiy sanoat tarmoqlari

• Tourism
• Texnika
• Temir va pólat
• Kimyoviy moddalar
• Oziq ovqat mahsulotlarini qayta ishlash
• Tóqimachilik
• Avtotransport vositalari
• Kiyim kechak
• Poyabzal
• Keramika
• Kruiz kemasi

Eksport	475,8 milliard dollar (2022)
Tovarlarni eksport qilish	Muhandislik mahsulotlari, to'qimachilik va kiyim-kechak, ishlab chiqarish mashinalar avtotransport vositalari transport uskunalari, kimyoviy vositalar; oziq-ovqat mahsulotlari, ichimliklar va tamaki; minerallar, rangli metallar