Toshkent pediatriy

TOSHKENT PEDIATRIYA TIBBIYOT INSTITUTI

MAVZU: Refraksiya

Bajardi:Jonibekov Jahongir 503-DI

Klinik refraktsiya- bu ko‘z optik sistemasining ko‘z soqqasi uzunligiga parallel yurgan nurlarni sindirib, buyumlar aksini to‘r pardada ifoda etishga qaratilgan anatomik-fiziologik holatdr. Bunda ko‘z optik sistemasi bosh fokusining to‘r pardaga nisbati hisobga olinadi. Bu jarayonning normal bajarilishi uchun ko‘z soqqasi o'qining uzunligi va uning nur sindirish sistemasining kuchi bir-biriga mos kelishi shart

• Klinik refraktsiya- bu ko‘z optik sistemasining ko‘z soqqasi uzunligiga parallel yurgan nurlarni sindirib, buyumlar aksini to‘r pardada ifoda etishga qaratilgan anatomik-fiziologik holatdr. Bunda ko‘z optik sistemasi bosh fokusining to‘r pardaga nisbati hisobga olinadi. Bu jarayonning normal bajarilishi uchun ko‘z soqqasi o'qining uzunligi va uning nur sindirish sistemasining kuchi bir-biriga mos kelishi shart

Ko’zda nur sinishini aniqlash uchun shox parda (bosh sath) va gavharning oldi va orqa sathi, shox parda va gavhar qalinligini, ko‘zning oldi kamerasi chuqurligini, ko’z anatomik o'qi uzunligini va umuman ko‘z tiniq a’zolari nur sindirish ko'rsatkichlari darajasini bilish kerak.

• Ko’zda nur sinishini aniqlash uchun shox parda (bosh sath) va gavharning oldi va orqa sathi, shox parda va gavhar qalinligini, ko‘zning oldi kamerasi chuqurligini, ko’z anatomik o'qi uzunligini va umuman ko‘z tiniq a’zolari nur sindirish ko'rsatkichlari darajasini bilish kerak.
• Bunda 6 ta nur sindirish sathi: shox pardaning oldi va orqa sathi, gavharning old sathi, gavhar yadrosining oldi va orqa sathi va gavharning orqa sathi hisobga olingan.

Klinik refraksiya turlari:

Klinik refraksiya turlari:

-emmetropiya

-miopiya

-gipermetropiya

Emmetropiya-ko‘z o ‘qining uzunligi va uning nur sindirish qobiliyatining kuchi mos kelib, bosh fo’kus to‘r pardada paydo bo‘lsa, bu mutanosib refraktsiya deyiladi.

• Emmetropiya-ko‘z o ‘qining uzunligi va uning nur sindirish qobiliyatining kuchi mos kelib, bosh fo’kus to‘r pardada paydo bo‘lsa, bu mutanosib refraktsiya deyiladi.
• Miopiya-parallel nurlarning bosh fokusi parda oldida joylashsa, ya’ni yaqindan ko‘rish deyiladi. Buni tuzatishga manfiy linzalar ishlatiladi
• Gipermetropiya-bunda nur sindirish kuchi kam bo‘ladi, shuning uchun parallel nurlar bosh fokusi to‘r parda orqasiga o‘tib ketadi, chunki fokus masofasi ko‘z optik o‘qidan uzunroq bo‘ladi.Davolashda bo’rtiq linzadan foydalaniladi.

Akkomodatsiya- ko‘z uzoq va yaqin masofadagi narsalarni aniq va tiniq ko’rish. Bu jarayon ko‘z nurini sindirish qobiliyatining turlanishi, gavhar sathi qiyasining o‘zgaruvchanligi natijasida vujudga keladi. Gavhar sathi qiyasining o‘zgaruvchanligi uning elastikligiga bog‘liq bo‘lib, buni kipriksimon tanadagi muskulchalarning faol qisqarishi vujudga keltiradi.

• Akkomodatsiya- ko‘z uzoq va yaqin masofadagi narsalarni aniq va tiniq ko’rish. Bu jarayon ko‘z nurini sindirish qobiliyatining turlanishi, gavhar sathi qiyasining o‘zgaruvchanligi natijasida vujudga keladi. Gavhar sathi qiyasining o‘zgaruvchanligi uning elastikligiga bog‘liq bo‘lib, buni kipriksimon tanadagi muskulchalarning faol qisqarishi vujudga keltiradi.
• Akkomodatsiya mexanizmi: kipriksimon tana muskullari qisqarganda, gavharga yopishgan Sini bogiamchalari bo‘shashib, gavhar qopchasining tarangligi kamayadi, shuning uchun uning oldi yuzasi do‘ppayib, gavhar qalinlashib, nur sindirish kuchi ko‘payadi va shu munosabat bilan yaqinda joylashgan buyumlar aksi to‘r pardaga tushadi

Presbiopiya - bu akkomodatsiyaning inson yoshi 40 ga yaqinlashganda paydo boiadigan o‘zgarishi, ya’ni akkomodatsiyaning susayishidir. Kishi yoshi ulg‘aygan sari ko‘z gavhari elastikligining kamayib borishi natijasida ilgari ko‘zga eng yaqindan ham yaqqol ko‘rinib turgan nuqtaning asta-sekin uzoqlashib borishidir

• Presbiopiya - bu akkomodatsiyaning inson yoshi 40 ga yaqinlashganda paydo boiadigan o‘zgarishi, ya’ni akkomodatsiyaning susayishidir. Kishi yoshi ulg‘aygan sari ko‘z gavhari elastikligining kamayib borishi natijasida ilgari ko‘zga eng yaqindan ham yaqqol ko‘rinib turgan nuqtaning asta-sekin uzoqlashib borishidir
• Akkomodatsiya spazmi:Spazmda ko‘zning faqat yaqindan ko‘radigan bo‘lib qolishi, ko‘pincha yoshlarda kipriksim on tanadagi tegishli muskulchalaming normadan ortiq qisqarib (yoshlar juda ko‘p kitob o‘qiganda yoki yozganda) toliqishi natijasida ko‘z gavharining nur sindirish kuchi oshadi

Tekshirish-skiaskopiya- oftalmoskop va linzalar taxtachasi yordamida bajariladi . Bu usul kolzga tashirilgan nur soyasini kuzatishga asoslangan. Qorong‘i uyda tekshiriluvchi odam lampadan o‘ng tomonga o‘tkazilib, lampa orqaroqqa surib qo‘yiladi.

• Tekshirish-skiaskopiya- oftalmoskop va linzalar taxtachasi yordamida bajariladi . Bu usul kolzga tashirilgan nur soyasini kuzatishga asoslangan. Qorong‘i uyda tekshiriluvchi odam lampadan o‘ng tomonga o‘tkazilib, lampa orqaroqqa surib qo‘yiladi.

Refraktometriya - refraktometr asboblar yordamida ko‘zning klinik refraktsiyasini aniqlash usuli. refraktometrlar yordamida akkomodatsiya avtomatik ravishda bo‘shashtiriladi va tekshirish kengaytirilmagan qorachiq orqali ham va yana tezgina 2-3 daqiqa davomida bajariladi. Bunda klinik refraktsiyani ko‘zning hamma meridianlarida aniqlab, tayyor retsept yozma ravishda printerda chiqariladi.

Refraktometriya - refraktometr asboblar yordamida ko‘zning klinik refraktsiyasini aniqlash usuli. refraktometrlar yordamida akkomodatsiya avtomatik ravishda bo‘shashtiriladi va tekshirish kengaytirilmagan qorachiq orqali ham va yana tezgina 2-3 daqiqa davomida bajariladi. Bunda klinik refraktsiyani ko‘zning hamma meridianlarida aniqlab, tayyor retsept yozma ravishda printerda chiqariladi.