Toshkent shahridagi kimyo xalqaro universiteti Fakultet : Stomotologiya Mavzu : Ilmiy rahbar: Safarova Mavludabonu

Toshkent shahridagi KIMYO Xalqaro universiteti
Fakultet : Stomotologiya
Mavzu :
Ilmiy rahbar: Safarova Mavludabonu
Bajardi: Xusanboyev Azizbek
2022-2023
Jigar qurti (Fasciola hepatica) – soʻrgʻichlilar sinfiga mansub parazit chuvalchang turi. Tanasining rangi oqish yoki jigarrang , shakli yaproqsimon. Uz. 20–30 mm, eni 8–13 mm; oldingi uchki qismi konussimon toraygan. Soʻrgʻichlari ikkita. Oldingi ogʻiz soʻrgʻichi oʻrtasida ogʻiz teshigi boʻladi.
Ogʻiz soʻrgʻichidan orqaroqda ikkinchi qoʻshimcha qorin soʻrgʻichi joylashgan. 1- va 2-soʻrgʻichlar oʻrtasida jinsiy teshigi, tanasining orqa uchida ayirish organi teshigi bor. J. Q., asosan, tuyoqli sut emizuvchilar (qoramol, qoʻy, echki, tuya, ot, choʻchqa va b.) hamda odam jigari oʻt suyuqligi yoʻllarida parazitlik qiladi; oʻt va oʻt yoʻlidagi yemirilgan hujayralarning parchalanish mahsulotlari bilan oziqlanadi
Tuxumlari axlat bilan suvga tushganida ulardan kiprikli miratsidiy lichinkasi chiqadi. Lichinka suvda suzib yurib, oʻzining oraliq xoʻjayini — kichik suv shilligʻi (Galba truncatula)HH topib, uning ichiga kirib oladi.
Miratsidiydan spo-rotsistalar; rediyalar va serkariyalar rivojlanadi. Serkariyalar shilliq qurt tanasidan tashqariga chiqadi va navbatdagi lichinkalik davri — adoleskariyaga aylanadi. J. q.ning asosiy xoʻjayinlari — chorva mollari suv ichganda yoki suv ichida oʻsgan oʻtlarni yeganda sistaga oʻralgan adoleskariyani ham yutib yuboradi. Chorva mollari ichagida sista yorilib, yosh jigar qurti chiqadi. Qurt ichak devorini teshib qonga oʻtadi; qon orqali jigarning oʻt suyuqligi yoʻliga oʻtib, bu yerda voyaga yetadi. Odamlar ham koʻlmak suv havzalaridan suv ichganida J. q. bilan zararlanishi mumkin.
Infiltratsion og‘riqsizlantirish yuqori jag‘da yaxshi samara beradi. Pulpitni davolashda pulpa ichiga og‘riqsizlantirish o‘tkazish mumkin. Buning uchun tish bo‘shlig‘i ochiladi va juda kichik igna yordamida anestetik tish bo‘shlig‘iga 0,2–0,3 ml yuborilad
O‘tkazuvchi og‘riqsizlantirish
Mahalliy og‘riqsizlantirishning o‘tkazuvchi turida jarrohlik maydonini innervatsiya qiluvchi, sezuvchi nervni tanasini yoki biron bir shoxini blokada qilinadi. O‘tkazuvchi og‘riqsizlantirishning quyidagi turlari mavjud: tuberal, infrorbital, palatinal, mandibulyar, torusal, mental va engak nervini og‘riqsizlantirish.
O‘tkazuvchi og‘riqsizlantirishda anestetik eritma og‘riqsizlantirilayotgan nerv tolasini yoki uning shox tolalari atrofidagi to‘qima ichiga yuboriladi va anistetik eritma nerv ichiga diffuziya yo‘li bilan kirib borib, sezgi impulslarini pereferiyadan markaziy nerv sistemasi tomon o‘tishini to‘xtatadi
Vazokon strukturalar anestetik eritma yuborilgan sohaga qon kelishini kamaytiradi, og‘riqsizlanish darajasini oshiradi. Shu maqsadda ko‘pincha adrenalindan yoki noradrenalindan foydalaniladi. Adrenalinni 1:50000–1:200000, noradrenalin 1:25000–1:100000. Kattalar uchun adrenalinning umumiy miqdori 0,2 mg dan oshmasligi, noradrenalinning miqdori 0,34 mg. Ayrim bemorlarga ular qo‘llanilmaydi.