Toshkent tibbiyot akademiyasi 2-davolash ishi fakulteti

ALGOL (Algoritmic Language-“Algoritmik til”)-turli sohadagi masalalarni hal etishda qo’llaniladi;

FORTRAN (Formula Translator-“Formula tarjimoni” ) – asosan ilmiy masalalarni hal etishga mo’ljallangan;

COBOL (Common Business Oriented Language- “Iqtisodiy masalalarni hal etishga qaratilgan til”)-asosan iqtisodiy masalalarni hal etishga mo’ljallangan;

BASIC ( Beginners All-purpose Symbolie Instruction Code-boshlovchilar uchun mo’ljallangan ko’p maqsadli,belgili ko’rsatmalar tili)- turli xil masalalarni hal qilishda qo’llaniladi;

PASCAL (Blez Paskal sharafiga qo’yilgan)-turli xil masalalarni yechishga mo’ljallangan.


Mashina tiliga eng yaqin til assembler tilidir.Uning yordamida EHM imkoniyatlaridan to’laroq foydalanish nuqtai nazaridan,samarali dasturlar yaratish mumkin.Ammo yuqorida aytib o’tilgan dasturlash tillari kabi assembler dasturlash tili oson bo’lmagani uchun nisbatan kam qo’llaniladi.


Interfeyz


Kompyuterning ichki va tashqi qurilmalari uning apparatli ta’minotini tashkil etadi. Interfeyz quyidagi turlarga bo’linadi:

Interfeys -kompyuterning qurilmalari va dasturiy ta’minoti orasidagi bog’lanishdir.
pparatli interfeys – kompyuterning turli qurilmalari orasidagi bog’lanish;

• 
  
  Dasturli interfeys–kompyuter dastur lari orasidagi o’zoro bog’lanish;
  
• 
  
  Apparatli-dasturiy interfeys – kompyuter qurilmalari bilan dasturlari
  

orasidagi o’zoro bog’lanish.

Interfeyz vositalarning o’zoro umumiy qonun-qoidalar (protocollar) ga rioya qilishni taqozo etadi.Aks holda ular o’zoro bog’lana ololmaydilar.

Ko mpyuterda apparatli interfeyzsni kompyuter qurilmalarini ishlab chiqaruvchilar ta’minlaydi.Ular qurilmalarni bir-biri bilan bog’lanishi (ulanishi) ni mosligini va bir xil kuchlanish bilan ishlashini kuzatib boradilar.Ammo apparatli-dasturiy interfeys va dasturiy interfeysni hech kim tomonidan kuzatilmaydi. Kompyuter qurilmalarini ishlab chiqaruvchilar,bu qurilmalar qaysi dasturlar bilan ishlashga mosligini bilmaydilar.O’z navbatida dastur yaratuvchilar ham o’z dasturlarini qaysi qurilmalarga mos kelishini bilmaydilar.Dastiriy ta’minot bilan apparatli ta’minot o’rtasidagi mutanosiblikni operatsion sistema o’z zimmasiga oladi.Foydalanuvchi kompyuterda ishlash jarayonida uning apparatli ta’minoti bilan ham,dasturiy ta’minoti bilan ham aloqada bo’ladi.