Toshkent tibbiyot akademiyasi stomatologiya fakulteti

Regulatsiya qilingan ekzositoz

• Regulatsiya qilingan ekzositozda tashqaridan keladigan stimul muhim ahamiyat kasb etadi, bundan tashqari pufakchalar harakati uchun Ca miqdori shuningdek klatrin oqsili muhim ahamiyat kasb etadi. Bu ekzositoz juda muhim boʻlib neyronlar va boshqa hujayralar hosil qilgan sinapslar aynan shu mezanizm boʻyicha ish olib boradi.

(vezikula va uning mahsuloti oldindan sintezlangan boʻlib, qachonki stimul kelsa ajralish yaʼni ekzositoz yuzaga keladi) sinapslardan tashqari bu jarayonni sekretsiya bezlarida ham uchratish mumkin. Sekretsiya hujayralari garmon, neyrotransmitter, hazm fermentlari saqlaydi. Garmonlar sekretsiyasida pufakchalar garmon ajratish vaqtida faqat membrana bilan qoʻshiladi va mahsulotni chiqargandan soʻng sitoplazmaga qaytadi.

• (vezikula va uning mahsuloti oldindan sintezlangan boʻlib, qachonki stimul kelsa ajralish yaʼni ekzositoz yuzaga keladi) sinapslardan tashqari bu jarayonni sekretsiya bezlarida ham uchratish mumkin. Sekretsiya hujayralari garmon, neyrotransmitter, hazm fermentlari saqlaydi. Garmonlar sekretsiyasida pufakchalar garmon ajratish vaqtida faqat membrana bilan qoʻshiladi va mahsulotni chiqargandan soʻng sitoplazmaga qaytadi.

Vezikulani aniq qismga yetkazilishi docking oqsillar orqali boshqariladi va SNARE oqsillar kerakli soha bilan aloqani taʼminlanadi. Donor membranadan (h.membranasi yoki golji) hosil boʻlgan yangi vezikulalar nishon membrana bilan birlashib eriydi. Bu uchun hosil boʻlgan vezikula clatrin qobigʻini tashlaydi, soʻngra kerakli qismga boradi. Bu katta shahardagi taxi haydovchisining pasajirni aytilgan manzilga yetkazishiga oʻxshaydi.

• Vezikulani aniq qismga yetkazilishi docking oqsillar orqali boshqariladi va SNARE oqsillar kerakli soha bilan aloqani taʼminlanadi. Donor membranadan (h.membranasi yoki golji) hosil boʻlgan yangi vezikulalar nishon membrana bilan birlashib eriydi. Bu uchun hosil boʻlgan vezikula clatrin qobigʻini tashlaydi, soʻngra kerakli qismga boradi. Bu katta shahardagi taxi haydovchisining pasajirni aytilgan manzilga yetkazishiga oʻxshaydi.