Toshkent To’qimachilik va Yengil Sanoat Instituti qoshidagi akademik litsey

Qismlarining qanday bog’lovchi vositalar yordamida ko’ra bog’lanishiga

• Bog’langan
• qo’shma gaplar

• Qo’shma gaplar

• Bog’langan
• qo’shma gaplar

• Ergashgan qo’shma gaplar

• Bog’lovchisiz qo’shma gaplar

Teng munosabatdagi sodda gaplarning o’zaro teng bog’lovchilar yoki shu bog’lovchilar vazifasidagi vositalar yordamida bog’lanishidan tuzilgan qo’shma gaplar bog’langan qo’shma gaplar deyiladi. Bog’langan qo’shma gaplar o’zaro teng huquqli qismlardan tarkib topadi. Ularning qolipi quyidagicha:

• Teng
• bog’lovchilar

• Bog’langan qo’shma gap
• qismlarini
• bog’lovchi vositalar

• Teng bog’lovchilar

• -u yuklamasi

• “bo’lsa” so’zi

• -yu yuklamasi

• “esa” so’zi

• -da yuklamasi

Biriktiruv bog’lovchisi qo’shma gapning payt, sabab, natija munosabatlarida bo’lgan qismlarini bog’lab keladi. Qismlari o’rtasida sabab, natija munosabatli qo’shma gaplarda ikkinchi qism oldidan natija so’zini qo’llash mumkin. Qismlari o’rtasida payt munosabati ifodalangan biriktiruv bog’lovchili qo’shma gaplarda ketma-ket yoki bir paytda bo’lgan voqea hodisa ifodalaniladi. Yuklamalar vositasida biriktiruv munosabatli qo’shma gap hosil qilinganda, voqea-hodisaning tezlik bilan yuzaga kelganligi ma’nosi ifodalanadi.

• va

• -u
• yuklamasi

• -da
• yuklamasi

• ham

• -yu
• yuklamasi

• hamda

• Biriktiruv
• bog’lovchilari