Toshkent viloyati chdpu kechki Bio21/2 Gurux Talabasi Toshpoʻlatov Egamberdining Anatomiya va Fiziologiya Fanidan mustaqil ishi

Ovqat hazm qilish yo‘li – ichki epiteliy, o ‘rta-mushak, tashqi-seroz

qavatdan tuzilgan. Odamning hazm qilish tizimida maxsus sekrct ishlab

chiqaruvchi bezlar to‘plangan holda joylashgan. Bu bezlaming ko‘pchiligi

ovqat hazm qilish nayining ichki, ya’ni shilliq qavatida joylashgan. Odam

va yuksak rivojlangan hayvonlarda shilliq qavatidagi bezlar bilan birga bir

nechta yirik bez ham paydo boladi. Jigar va me’da osti bezlari ana

shunday yirik ovqat hazm qilish bezlari jumlasiga kiradi.

Ovqat hazm qilish Fiziologiyasi

Chaynash.

Ovqatni chaynash ham murakkab reflektor mexanizmdan iborat boiib,

ovqat boiakchalari jagiarniug harakati natijasida ovqat eziladi. Ovqat

qancha ko‘p ezilsa, o ‘shancha oson hazm bo‘ladi, chunki ezilgan ovqatning

ichiga soiak ko‘p miqdorda kiradi. Chaynashning ahamiyati ovqatni

mexanik ishlash va maydalashdan iborat. Ayni vaqtda ovqat soiak bilan

• hoilanib, yumshab, yutish uchun qulay holga keladi.

Ovqat hazm qilish Fiziologiyasi

Soʻlak bezlari

Og‘iz bo‘shlig‘ida uch juft yirik so‘lak bezi; quloq oldi (1), ja g ‘ osti

(II) va til osti (III) bezlari, shuningdek til yuzasida va tanglay bilan yuzning

shilliq pardalarida joylashgan ko‘pincha mayda bezlarning yoilari og‘iz

bo‘shIig‘iga ochiladi

Ovqat hazm qilish Fiziologiyasi

Ovqatning me’dada hazm bo‘lishi

Ovqat qizilo‘ngachdan me’daga tushadi (53-rasm). M e’daga tushgan

ovqat u yerdagi bezlardan chiqadigan shiralar ta’sirida parchalanadi.

Ovqatning sifatiga qarab, u me’dada 4 soatdan 10 soatgacha turishi

mumkin. Me’da «ovqat deposi» funksiyasini bajaradi, u yeyilgan ovqatning

katta hajmini saqlab turadi. Ovqat me’dada aralashib, uning ichiga me*da

shirasi singib kiradi, ovqatning tarkibiy qismlari, ayniqsa, oqsillar me’da

shirasining fermentlari ta’sirida kimyoviy o ‘zgarishlarga duch kelad