Toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti aniq va tabiy fanlar kafedrasi mo`m 18/2 Qatiq jismimning harakati kuch momenti Chirchiq -2020 Qatiq jismimning harakati kuch momenti

Aim.uz

TOSHKENT VILOYATI CHIRCHIQ DAVLAT PEDAGOGIKA INSTITUTI
Aniq va tabiy fanlar kafedrasi
mo`m 18/2

Qatiq jismimning harakati.kuch momenti
Chirchiq -2020
Qatiq jismimning harakati.kuch momenti
Reja:
1.Kuch momenti va inersiya momenti. Aylanma harakat dinamikasining tenglamasi.
2. Impuls momenti va uning saqlanish qonuni.
3. Qattiq jismning deformasiyasi.
4. Qattiq jismning muvozanati. Statika elementlari.
O’quvchi bilishi kerak:
Aylanma harakat, inertsiya momenti, kuch momenti, impuls momenti, impuls momentining saqlanish qonuni, aylanma harakat qilayotgan jismning kinetik inergiyasi. Qattiq jismning muvozanati. Deformatsiyalar, Guk qonuni. Statika elementlari.
Mavzuning maqsadi: Kuch momenti va inersiya momenti. Impuls momenti va uning saqlanish qonuni va deformasiyalar haqida. Jismning muvozanati tushinchasini o’quvchilarga tushuntirish.
Mavzuning bayoni:
1. Aylanma harakatda esa jismning barcha nuqtalari markazi aylanish o`qidan o`tuvchi aylanalardan iborat troektoriyalar bo`ylab harakatlanadi. Aynan shu kattalik ilgarilanma va aylanma harakat mexanikasi kattaliklarini solishtirishda muhim ahamiyat kasb etadi.
Ilgarilanma va aylanma harakat kinematikasi kattaliklarinisolishtirish. 

Ilgarilanma harakat	Yozilishi	Aylanma Harakat	Belgilangan	Munosabati
Yo`l Chiziqli tezlik. Chiziqli tezlanish (tangentsial)		Burchak Burchak tezlik Burchak. tezlanish

Jismning aylanish o`qiga nisbatan inertsiya momenti deb jism har bir moddiy nuqtasi massasining aylanish o`qigacha bo`lgan masofa kvadratiga ko`paytmalarining yig’indisiga teng bo`lgan fizik kattalikka aytiladi, ya’ni
yoki kg1m 1kgm
– i chi nuqtaning massasi, – nuqtadan aylanish o`qigacha masofa. Inertsiya momenti ham massa kabi skalyar kattalik. SI dagi birligi 1kg.m Jismlarning shakli va aylanish o`qining qayerdan o`tganligiga qarab inertsiya momentlar turlicha bo`ladi.
K uch momenti - Vektor kattalik kuch jismlar va maydonlar mexanik ta’sirining o`lchovi bo`lib natijada jism ma’lum tezlanish oladi. Aylanma harakatda esa kuch bu vazifani bajara olmaydi Ilgarilanma harakat dinamikasidagi kuch bajaradigan vazifani aylanma harakatda kuch momenti bajaradi.