Toshkent viloyati Parkent tumani 46-sonli umumta’lim maktabining
Download 1.12 Mb. Pdf ko'rish
|
1675075855 Ortiqov Samariddin
|
YUGURISH Yugurish – sikli lokomatorli harakatdir. Asosiy yugurish harakati qadam hisoblanadi. Harakat sikli ikki qadamdan (qo„sh qadam) iborat bo„ladi, lekin yugurish har bir harakat siklida ikkita uchish davri bo„ladi. Yugurish ham yurishdagidek, qo„l va oyoqlar bir biriga moslashib harakat qiladi (kesishma koordinasiya); yelka kamari bilan tosni qarama–qarshi harakatlari qadamni kengaytirishga yordam beradi. Tayanch davrida tosning pasayishi, depsinish mayilligini yaxshilaydi va mushaklarni yaxshi bo„shashganidan dalolat beradi. Harakatning bir sikli (qo„sh qadam) bir gal u, ikkinchi gal esa bu oyoqqa tayanishdan, ya‟ni ikkita yakka tayanch davridan hamda ikkita uchish fazasidan iborat bo„ladi. Tayanch davri davomida tananing og„irlik markazi muttasil siljiy borib amortizasiyadan keyin tayanchdan olg„a tomon depsinishga yordam beradi. Yuguruvchining uchish fazasida sonlari bir-biriga tez yaqinlasha boshlaydi. Orqada qolgan oyoq depsinishdan keyin bukilib, son bilan oldinga harakat qiladi, silkinch oyoq esa yozilib tez yerga tusha boshlaydi. Silkinch oyoq sonining oldingi va yuqoriga qiladigan harakatni tezlashtirish uchun, uchish fazasida narigi oyoq yerga tushayotganda silkinch oyoqda hosil bo„lgan olg„a tomon intilishdan foydalanish kerak. Uchish fazasida yuguruvchining mushaklarining kuchliroq ishlashi natijasida qo„l va oyoqlarning hamma harakatlari tez va katta amplitudada bajariladi. Bu yerda tashqi kuchlar ham katta rol o„ynab siljish va - start; - start tezlanishi; - masofa bo„ylab yugurish; - marraga yetib kelish. Start.Qisqa masofalarga yugurishda musobaqa qoidalariga binoan past start qo„llaniladi, bundastartoyoqtirga klaridan foydalaniladi. Start oyoqtirga klarining joylashtirilishi o„ta individual bo„lib, sportchining malakasiga vauning jismoniy imkoniyatlariga bog„liq bo„ladi. Amaliyotda to„rt xil turdagi past start qo„llaniladi (oyoqtirga klarining joylashishiga qarab): 1) odatdagi; 2) uzoqlashtirilgan; 3) yaqinlashtirilgan |
