PARAZITIZM – obligatli yoki muqarrar xamda fakultativ yoki nomuqarrar va
tasodifiy parazitizmga bo‟linadi.Muqarrar parazitizm ro‟y berganida xuruj
qiladigan organizm nuqul tekinxo‟rlik bilan xayot kechiradi ,nomuqarrar
(fakultativ ) paratizmda tekinxo‟rlik qilishi mumkin-u, lekin o‟z xo‟jayini
bo‟lmaganda erkin hayot kechiraveradi. Tasodifiy parazitizm simbiozning shunday
shaklini, bunda xuruj qiluvchi organizm aksari aloqasi bo‟lmagan xo‟jayinning
ichida yoki sirtida rivojlanadi ;
Bir organizmda rivojlanadigan parazitlarning soni va qaysi turga mansubligiga
qarab, parazitizmnning quyidagi fazalari tafovut qilinadi.
- Yakka holda rivojlanish, bunda parazitning rivojlanishi bitta xo‟jayin
tanasida kechadi;
- Guruppalar rivojlanish, bunda bir turga mansub parazitlarning ikkitasi va
undan ko‟prog‟i bir xo‟jayinda rivojlanadi ;
- SUPERPARAZITIZM (haddan tashqari zararlash) –bir xil turga mansub
parazitlarning bitta xo‟jayin sirti yoki ichida xaddan tashqari ko‟p bo‟lishi ;
15
- multiparatizm (ko‟plab parazitizm ro‟y berishi ) –ikki va undan ko‟p turlarga
mansub parazitlarning xo‟jayindan bir vaqtdan foydalanishi.
Do'stlaringiz bilan baham: |