Toshpulatov axadjon qobiliyat turlari Reja

631-20

TOSHPULATOV AXADJON

Qobiliyat turlari

Reja:

• Qobiliyat haqida tushuncha.
• Qobiliyat turlari.
• Ijodiy topshiriqlar.

Qobiliyat — kishining muayyan faoliyatiga bo'lgan layoqatidir

Qobiliyat – faoliyatni muvofaqqiyatli bajarishni ta’minlaydigan individual psixologik xususiyat.

Kishilar qobiliyati nihoyatda xilma-xil bo'ladi. Har bir kasb kishidan mehnatda, ijodiyotda va o'qish faoliyatlarida tegishli qobiliyat talab etadi.

Qobiliyat ko’rinishlari:

1.Tadbirkorlik;

2.Miya faoliyati;

3.Oldindan his etish;

4.Muammoni o’z vaqtida hal qilish;

Umumiy qobiliyatlar:

Zehn. Nutqni ifodalash Yozish. Xotira. Xayol.

Maxsus qobiliyatlar:

Ilmiy Amaliy. Badiiy

Qobiliyatli kishi

Inson qobiliyatining barcha turlari hamma odamlarga xosdir — har qaysi odam ma’lum darajada kishi faoliyatini barcha turlariga layoqatli bo'ladi, lekin, shu bilan bir qatorda, ko'pchilik faoliyatning bir necha sohasidan yoki hatto bir sohasida salohiyat ortiqroq bo’ladi.

Biror sohada qobiliyati sezilarliroq bo’lib ko’rinadigan ayrim kishilarni qobiliyatli kishi (umuman) qobiliyatii matematik, qobiliyatli musiqachi, konstruktor, rassom va hokazo deydilar.

Umumiy qobiliyatlar- insonning turli faoliyatlari muvaffaqiyatini ta’minlovchi aqliy qobiliyatlar xotira va nutqning rivojlanganligi, qo’l harakatlarini va boshqa xususiyatlardan iborat. Masalan, kuzatuvchanlik, konstruktiv xayol, tez fikrlay olish kabilar. Maxsus insoniy qobiliyatlar- ijtimoiy –tarixiy tabiatga ega bo’lib, ijtimoiy hayot va taraqqiyotni ta’minlaydi. Maxsus insoniy qobiliyatlar o’z navbatida umumiy va xususiy qobiliyatlarga bo’linadi. Ilmiy qobiliyat- abatrakt,evristik fikrlashning yuksak rivojlangan bo’lishi,og’zaki mantiqiy xotirani, qatiyat va sabr-toqatni talab qiladi. Badiiy qobiliyat- sensor obrazli fikrlashning alohida rivojlangan bo’limi, o’tkir emotsional ta’sirchanlik va reaktivlikni talab qiladi. Bu qobiliyatga tasvirlash, musiqaviy, artistik, va adabiy qobiliyatlar kiradi. Tabbiy qobiliyatlar- odamlar va hayvonlar uchun xos bo’lib,idrok qilish, xotirada saqlash,oddiy muloqotga kirisha olish shular jumlasidandir. Amaliy qobiliyat- praktik aqlning yuksak darajada rivojlanganligini, fahm-farosatning kuchliligi, iroda va yetuk kirishuvchanlikni o’z ichiga oladi.

E’tiboringiz uchun rahmat !!!