Tovush talaffuzini shakllantirish va rivojlantirish

Turli darajadagi eshitishning yo’qolishlarida eshitishni qabul qilish

Eshitishning yo’qolgandek darajasi	Eshitishning o’rtacha poroglari	Muloqot va baland nutqni qabul qilish	Bog’langan nutqni qabul qilish
І	26-40 dB	6-3 m	2 m-quloq oldida
ІІ	41-55 dB	3 m-quloq oldida	Yo’q-quloq oldida
ІІІ	56-70 dB	Quloq oldida Baland nutq	Yo’q
ІV	71-90 dB	Quloq oldidagi baqiriq	Yo’q
Karlik	>91 dB	0	yo’q

Inson eshitishni kachon yo’qotganligiga qarab, quyidagilarga ajratiladi:

• 
  Lingvalgacha karlik. Bu tug’ilishi bilan yoki xayotining birinchi yilida eshitishning chuqur yo’qolishi. Bunday bolalar katta qiyinchiliklar bilan nutqni o’zlashtirishlari mumkin. Ular aksariyat xollarda muloqat uchun imo-ishora nutqidan foydalanadilar. (0-1 yosh);
  
• 
  Lingvaldan keyingi karlik. Bunga nutqni to’liq egallagunga qadar davrda eshitishning yo’qolishlari kiradi (1 yoshdan 5 yoshgacha);
  
• 
  Post lingval karlik. Bunga nutqni egallab bo’lgandan so’ng eshitishning yo’qolishlari kiradi (5 yoshdan so’ng, kech kar bo’lgan bemorlar).
  

Eshitishda nuqsoni bo’lgan shaxslar nutqni va boshqa tovushlarni yomon qilishadi, ular past va tushunarsiz eshitadilar. Ko’p xollarda ularga tovush kuchaytirgich apparatlari yordam beradi. Biroq insonda tukli hujayralar yordam bermaydi. Bunday xollarda ichki quloq tovush tebranishlarini elektr signallariga aylantira olmaydi, bu esa tovushlarni miyaga yetkazib berishda muhimdir.