T/r yil sodir bo'lgan voqea 1 m av

399 

1533 
Rossiya hududi 2,8 mln kv km edi

400 

1540 
Abdullaxon I boshqaruvi 

401 

1540 
1) Bixor va 2) Bengaliyada joylashib olgan afg‗on qabilalarining yetakchisi 

Sherxon sur Humoyundan hokimiyatni tortib oldi
402 

1543 
Kopernik o'z xulosalarini "Osmon jisimlarining aylanishi haqida"kitobida bayon 

etdi. Unda Yerning Quyosh va o‗z o‗qi atrofida aylanishini isbotlab berdi. 
403 

1543 
partugaliyalik Mendish Pinto Bungo viloyati hukmdori bilan Yaponiyaga turli 

tovarlar qatori qurol-aslaha, porox olib kelish va ularni oltin hamda kumushga 
ayirboshlash to‗g‗risida shartnoma imzoladi.
404 

1547 
Ivan IV Rossiya da birinchi bor Podsholik tojini kiydi (1547-1584-yillar) 

405 

1547 
Ivan Grozniy taxtga o'tirdi. Ungacha Vladimir knyazligini Yuriy Dolgorukiy 

avlodlari boshqargan. 
406 

1549 
Ivan IV aholi turli toifalari vakillarining yig‗ilishini - Zemstvo soborini chaqirdi. 

Ivan IV Zemstvo soborida boyarlar hokimiyatini keskin qoraladi. Sobor yangi 
Sudebnik tuzish haqida qaror qabul qildi. Unga ko‗ra,
1) bundan buyon dvoryanlarni ayblari va nojo‗ya qilmishlari uchun boyarlar 
sudiga berish taqiqlandi.
2) Dvoryanlardan ming nafariga Moskva uyezdidan yer-mulk ajratib beriladigan 
bo‗ldi.
3) Davlat lavozimlarini faqat zodagon naslidan bo‗lganlar egallashi tartibiga chek 
qo‗yildi.
4) Boyarlarning o‗zlari uchun aholidan yig‗adigan soliqlar bekor qilindi.
5) Joylarda boyarlar boshqaravi o‗rniga Zemstvo (mahalliy o‗zini-o‗zi boshqarish 

---

16 
organlari) tuzildi.
6) Krepostnoy dehqonlarning bir yer egasidan boshqasiga o‗tishini yiliga bir kun - 
26-noyabr bilan cheklab qo‗ydi.