Túsinikleri hám principleri
Domenli atlar sisteması – DAS (DNS, Domain Name System)
Download 0.56 Mb. Pdf ko'rish
|
1-lekciya qq
|
Domenli atlar sisteması – DAS (DNS, Domain Name System) Qanday da bir basqa kompyuterge, mısal ushın web-serverge jalǵanıw ushın bizlerge onıń IP-adresin biliwimiz kerek boladı. Bul onsha qolaylı emes sebebi insanǵa serverdiń sanlarlarınıń izbe-izligine qaraǵanda háriplerden ibarat atların yadlap qalǵan ańsatlaw. Kóz aldıńızǵa keltiriń brauzer aynasına sizge http://romb.net usi mánzildiń ornına siz http://62.244.59.193 usınday kóriniste mánzil arqalı kiriwińiz kerek boladı. Bunda eki jaǵdayda birdey isleydi biraq birinshi jaǵdaydı yadlap qalıw ańsatlaw. Negizinde sózdegi tek ǵana 4 (―romb‖) háripti yadlap qalsaq boladı, al ―www‖ hám ―net‖ – bul óz-ózinen túsinikli boladı. Kompyuterge bolsa simvollı informatsiyalar menen emes kerisinshe sanlar menen islew ańsatlaw.
IP-adrssti simvollı atlarǵa ózgertiriw hám domen atların qaytadan qollanıw – DNS (Domain Name System) dep ataladı. Ádette qálegen serverde óziniń DNS xızmeti sazlanadı, egerde bul server domendi qollap-quwatlamaytuǵın bolsa da. Bir dárejeli tarmaqlarǵa qaraǵanda IP-tarmaqları kompyuterler menen isshi gruppalar menen emes al, domen arqalı birlesedi. Negizinde domen túsingi isshi gruppaǵa qaraǵanda júdá shuqir túsinikke iye, biraq házir bizler usı anıqlamada qalamiz. Shamalasaq siziń web-serverińizdiń adresi tómendegi kóriniste bolsa: http://www.timetable.tatunf.uz/
Paydalanıwshı bul adresti brauzer aynasına kiritkende ne bolatuǵının kórip shıǵamız. Eń baslısı paydalanıwshıǵa tiyisli provayderdiń DNS serverine usi attı IP-adreske awdarıwǵa ruxsat haqqında xabar beredi. Eger provayderdiń (buni user- dns dep ataymız) DNS serverdiń keshinde usi at bar bolsa, ol IP-adressti qaytaradi hám barauzer bul kompyuter menen baylanıstı sazlaydı. Egerde bunday IP-adress DNS serveriniń keshinde bolmay qalsa, onda DNS server provayderi eń joqarı dárejeli domenlerdi saqlawshi yaǵnıy terektiń tamırı bolǵan serverge múrajáát etedi. Ol bolsa uz (keliń bul serverdi uz-dns dep ataymız) domenine múrajáát etedi. Óz gezeginde uz-dns server tatunf domenin dizimnen ótkergen etetin serverge múrajáát etedi. Tatunf server timetable domenin basqaratuǵın serverge múrajáát etedi, hám ol kompyuterdiń IP-adresin qaytaradı. Sonıń menen ózine tán shınjır payda boladı. Bul anıq, egerde bul shınjır qanday da bir halqasında úzilip qalsa user-dns serverine kompyuterǵa IP-adrestiń atina ruxsat beriw múmkin emesligi haqqında xabar beriledi. DNS tiń barlıq strukturası xızmeti irearxiyalı bolıp esaplanadı. Domenlerdiń birinshi, ekinshi, úshinshi, n-shi dárejeleri bar. Joqarıda qarap ótilgen mısalda domenniń birinshi dárejesi uz, ekinshisi – tatunf, al
InterNIC orayı menen basqarıladı. Domenlerdiń joqarǵı (birinshi) dárejesi bul hár bir mámlekette tayınlanadı.
|
