Tuproqlarni neft va neft mahsulotlari bilan ifloslanishi va unin- rekultivatsiyasi

Neft bilan ifloslangan tuproqda g‘о‘za chigiti va bug‘doy urug‘larining unishi va ayrim fiziologii kо‘rsatkichlari
(Z.A.Jabbarov 2006 yil)

Variantlar	Ayrim fiziologii kо‘rsatkichlar	Tuproq namunalari (neft koniga nisbatan (m) uzokpikdan olingan)
		200m	800m	1500m	5000m	8000m
G‘о‘za	Chigitning unishi, (%)		70	80	80	80
	Chigitning unishi (sutka, soat)		7sutka (160soat)	7 sutka (157soat)	bsutka (139soat)	bsutka (126soat)
	Niholning uzunligi (sm)		15,73	19,04	21,17	23,76
	Niholning ogirligi(mg)	.	0,6178	0,7354	0,8436	0,9873
Bug‘doy	Urug‘ning unishi (%)	.	60	60	70	80
	Urug‘ning unishi (sutka, soat)	.	bsutka (Shsoat)	6 sutka (140soat)	5 sutka (Shsoat)	5sutka (Pbsoat)
	Nixolning uzunligi Sem)		11,78	13.45	22.23	25.01
	Niholning og‘irligi(mg)		0,1120	0,1255	0,4874	0,5899

Neft miqdoriga kо‘ra 200 metr masofadan olingan tuproq namunasida tajribadagi о‘simliklar urug‘larining unishi kuzatilmadi va keyingi tuproqlarda kо‘rish mumkinki, neft konsentratsiyasiga kо‘ra turli vaktlarda unib chiqqan nihollarning organlari ham turlicha rivojlandi (23-rasm).

23-rasm Neft bilan ifloslangan о‘tloqi - allyuvial tuproqlarda g‘о‘za niholining kо‘rinishi
(7 kunlik nixol, о‘ngda ifloslangan, chapda toza tuproqda ungan nixol)

Tuproqning unumdorligi va sog‘lomligi unda о‘suvchi ekinlarning holati bilan belgilanadi. Muayyan о‘simliklarning yaxshi rivojlanishi, ulardan olinadigan hosilning yuqori va sifatli bо‘lishini ta’minlay olish faqatgina tuproqning tozaligiga xosdir. Shu nuqtai nazardan kimyoviy ifloslangan tuproqlarni, xususan neft va neft maxsulotlari bilan ifloslangan tuproqlarni tozalash usullarini ishlab chiqish va tegishli rekultivatsiya tadbirlarini qо‘llash muhim hisoblanadi.