Туризм Узбекистана: проблемы развития отрасли
Faol ishtirok etgan o‘quvchilarni javoblarini izohlab baholaydi. Uyga vazifani berilishi: 2
Download 208.12 Kb.
|
10-mavzu
- Bu sahifa navigatsiya:
- Mavzu: Oynalarni boshqarish
- Nazorat savollar: Windows oynasi nima Dastur oynalari nima JavaScript oynalari nima
Mavzu: Oynalarni boshqarish Reja: 1. WINDOWS OYNASI. 2. JavaScriptda oynalarni boshqarish Windows operatsion tizimining nomi "derazalar" deb tarjima qilingan. Taqdim etilishning bu turi va dastur komponentlari va boshqaruv elementlarini tashkil qilish tizimning grafik interfeysi bilan juda qulay va qulay ishlashga imkon beradi. So'ngra, paydo bo'lishi mumkin bo'lgan asosiy oyna turlari, shuningdek, ba'zi elementlar va ular bilan ishlashlari ko'rib chiqiladi. Ushbu atamaning mohiyatini aniqlash uchun uni eng keng tarqalgan talqin qilish kerak. Windows oynasi dasturlarni, hujjatlarni, xabarnomalar, ko'rsatmalar va hokazolarni aks ettiruvchi kompyuter monitron ekranidagi grafik interfeysning to'rtburchaklar qismidir, deb taxmin qilish qiyin emas. Barcha oynalarni ikki asosiy turga bo'lish mumkin: o'zgaruvchan va o'zgarmas kattalik bilan. Windows oynasi o'zgarmaydigan hajmiga ega bo'lishi mumkin. O'zgarmas kattaligi asosan hujjat oynalari, xabarlar va maslahatlar uchun ishlatiladi. Bunga qo'shimcha ravishda, odatdagi usulda (oyna oynasida xochli tugma yo'q) ayrim oynalar (ko'pincha bu xabarlar) mavjud. Siz bunday xabarnomalardan qutulasiz, faqat oynaning ichidagi maxsus tugmachalarni bosishingiz mumkin. Shu bilan birga, siz ham yopilmaydigan muhim xato oynalarni topishingiz mumkin (faqat tizimni majburiy o'chirib tashlash ularni bartaraf etishga yordam beradi). Ya'ni Windows oynasi nimani anglatadi. Keling, ushbu operatsion tizimda mavjud bo'lgan asosiy oyna turlarini ko'rib chiqaylik. Asosiy turlari orasida quyidagilar mavjud: Dastur oynalari; Hujjatlar Windows; Suhbat qutilari; Kontekst menyuslari Windows; Pop-up derazalar. Ularda yaratilgan dasturlar va hujjatlar oynalari o'zaro bog'liq. Lekin dastur oynasi o'zi (bo'sh hujjat) ko'rsatilishi mumkin va dastursiz hujjat oynasi alohida bo'lishi mumkin emas. Bu "deraza oynasida" deb nomlangan. Windows 10 yoki boshqa tizimlar jonli tasdiqdir. Bundan tashqari, deraza oynasi ko'pincha Internetda, masalan, kino tomosha yoki onlayn musiqani tinglashda, asosiy oyna veb-brauzerining qobig'i va ikkinchisi ichki media pleer bo'lsa, internetda topiladi. Ushbu turdagi derazalar tizimning grafik interfeysidagi eng katta sinfdir, chunki uning ishi dastlab dasturni bajarishga asoslangan. Windows dastur oynalari hujjatlarning yaratilishi, tahrir qilinishi yoki tashkil etilishi va ilovaning turiga va maqsadiga bog'liq holda turli xil asboblar va boshqaruv vositalariga ega bo'lishi mumkin bo'lgan ish joyidir. Biroq, barcha dastur oynalari uchun bir nechta umumiy elementni tanlashingiz mumkin. Xususan, bu odatda yuqori o'ng burchakda joylashgan uchta tugma uchun amal qiladi. Xochli tugma dasturni tezda tugatish uchun mo'ljallangan. Ikkala kvadratchali tugma derazaning hajmini tezda pasaytirishga imkon beradi, keyin esa asosiy oynani tezkor ekranga tezroq joylashtirish uchun bitta kvadrat bilan tugmani o'zgartiradi. Pastki chiziqli tugma asosiy oynani yoki "Vazifa paneli" ni yiqitish uchun xizmat qiladi (lekin dastur yoki tahrirlangan hujjat boshqa jarayon va dasturlarga aralashmasdan fonda faol qoladi) yoki tizim tepsiga. Bundan tashqari, Windows dasturining yoki uchinchi shaxs ishlab chiquvchining har qanday oynasi dasturning nomini va hujjat nomini bosib, uni bosib va sichqoncha tugmachasini bosib, oynani ekranning har qanday maydoniga sudrab olish uchun maxsus "kepka" bo'lishi mumkin (faqat dastur hozircha mavjud emas) To'liq ekran rejimida ishlaydi) yoki ikki marta bosish orqali katakchani tezda almashtirib turing, bu yuqorida aytib o'tilganidek, kvadrat yoki ikkita tugmachani bosishga mos keladi. Quyida, dasturning o'ziga xos vositalari mavjud bo'lgan maxsus panel mavjud, hatto hujjat oynasining ish maydoni ham past bo'ladi, eng pastki qismida hujjatning o'zi haqidagi ma'lumotlar, uning parametrlari, hozirgi vaqtda amalga oshiriladigan harakatlar va boshqalar ko'rsatilishi mumkin bo'lgan holat paneli mavjud Ba'zi ilovalarda u umuman mavjud bo'lmasligi mumkin. "Oddiy" Windows dasturlarida o'chirib qo'yish sababli ko'rsatilmasligi mumkin. Yonlarda, ko'pincha o'ngda (yoki chapda) va pastki qismida (kamdan-kamida - tepada) dasturning o'zida yoki tartibga solingan hujjatning ko'rinmas qismlari bo'ylab harakat qilish imkonini beruvchi aylantirish majmuasi mavjud. Windows derazalarining taqdimoti va boshqarilishiga kelsak, avval o'z tashqi ko'rinishini ko'rib chiqaylik. OS versiyasiga qarab, ular boshqa ko'rinishi mumkin. Misol uchun, Windows 7 da, Windows, yoki ba'zi bir elementlari yarim shaffofdir, chunki tizimning interfeysida Windows XP yoki Vista tizimida bunday effekt (Aero) belgilanadi, dizayn katta. Sakkizinchi va o'ninchi modifikatsiyada, Metro interfeysi ishlatilishi sababli, hamma narsa tekis. Lekin boshqaruv rejasida barcha oynalar bir nechta umumiy qoidalarga ega. To'liq ekran rejimini ishlatmasangiz, ularni ekrandagi har qanday joyga bosib chapga sichqonchaning chap tugmasi bilan bosib, o'lchamini gorizontal va vertikal ravishda o'zgartiring, kursorni yon chegaradagi joylashtiring yoki kursorni oynaning burchagiga yo'naltirish orqali mutanosib o'lchamlarni o'zgartiring. Bunga qo'shimcha ravishda, bir vaqtning o'zida ochiq derazalar faol va inaktiv bo'lishi mumkin (bu rang o'zgarishidan "qopqoqlar" dan ko'rinadi), ammo faol oyna doimo old fonda joylashgan bo'ladi. Faol bo'lmagan oynani faollashtirish uchun kursorni uning ustiga olib keling va chap sichqoncha tugmachasini bosing, lekin siz ular bilan Alt + Tab kombinatsiyasi bilan harakat qilishingiz mumkin (aslida bu usul barcha ekranlar uchun to'liq ekran rejimidan foydalansa ham). Oynalar bilan nimalar qilish mumkin? Ochish (yaratish), yopish (yo’qotish), uni boshqa barcha ochiq oynalar ustiga joylashtirish (diqqatni berish). Bundan tashqari oynaning va unga bo’ysungan ob’ektlar hossalarini boshqarish mumkin. Asosiy hossalarning bayoni “Brauzer oynasining hossalarini dasturlaymiz” bo’limida berilgan, shuning uchun asosiy e’tiborni oddiy va ko’proq ishlatiladigan oynalarni boshqarish metodlariga qaratamiz: alert(); confirm(); prompt(); open(); close(); focus(); setTimeout(); clearTimeout(). Bu yerda faqat ikki metod: scroll() и blur() lar ko’rsatilmagan. Birinchisi oynani berilgan pozitsiyaga joylashtirishga imkon beradi. Lekin uni oynaning koordinatalarini bilmagan holda ishlatish juda qiyin. Keyingisi esa oddiy ish hisoblanadi agarki qatlamlamlarni dasturlash texnologiyalari yoki CSS (Cascading Style Sheets) lar ishlatilmayotgan bo’lsa. Ikkinchi metod diqqatni oynadan oladi. Bunda diqqatni qaerga qaratish umuman ma’lum bo’lmaydi. Yahshisi diqqatni yo’qotgandan ko’ra uni aniq maqsadli yo’naltirgan ma’qul. window.alert() alert() metodi ogohlantirish oynasini chiqarishga imkon beradi: So’rovni qaytaring! Nazorat savollar: Windows oynasi nima? Dastur oynalari nima? JavaScript oynalari nima? Download 208.12 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|