Turizmda transport vositalari va turlari

MUNDARIJA

	Kirish . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	3
1.	Turizmda transport xizmatlarining roli va o'rni hamda tashkil etish xususiyatlari. . . . . . . . . . . . . . . . . . …………………………………..	6
2.	Turizmda transport vositalari va turlari. .…………………………….	10
	Xulosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	23
	Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	24

Kirish
Mavzuning dolzarbligi. Ma’lumki, keyingi yillarda aksariyat mamlakatlar iqtisodiyotida asosiy o‘rinlardan birini turizm sohasi egallab turibdi. U tomonidan ishlab chiqarilgan turistik mahsulotga sayohat paytida odamlar tomonidan iste'mol qilinishi mumkin bo'lgan katta va xilma-xil xizmatlar va tovarlar to'plami kiradi. Shu bilan birga, turistik mahsulot mazmunining ajralmas qismi bo'lgan va uning sifatiga sezilarli ta'sir ko'rsatadigan transport xizmatlari jahon turizm sanoatining eng muhim tarkibiy qismlaridan biridir.
Turistlarni tashish turli transport turlari bilan amalga oshiriladi: quruqlik, havo, suv. Turistlarni tashish uchun turli transport turlarining ommabopligi yoki talabi mamlakatning geografik joylashuvi va iqlim sharoitiga, uning iqtisodiy rivojlanishiga, milliy an'analarga, odamlarning ijtimoiy mavqei va turmush darajasiga hamda boshqa omillarga bog'liq.
Har bir transport turi tarixiy rivojlanishi, texnik, iqtisodiy va ekologik xususiyatlariga ko'ra o'zining afzalliklari va kamchiliklariga ega, ammo barcha turdagi transport tizimlarining bitta asosiy maqsadi bor - transport xizmatlarini amalga oshirishda sayohatchilarning ehtiyojlarini eng to'liq qondirish.
Shu munosabat bilan turistlar uchun transport xizmatlari haqida turistlar va ularning yuklarini bir nuqtadan ikkinchi nuqtaga yetarlicha tezlik va maksimal qulaylik bilan tashish uchun mo'ljallangan bir qator xizmatlar majmui sifatida gapirish mantiqan to'g'ri keladi.
Kelgusida, ekspertlarning fikriga ko'ra, transportning jahon turizm industriyasining rivojlanishiga ta'siri faqat kuchayadi. Aynan shuning uchun ham turistik transport tizimining hozirgi holati, uning faoliyat ko'rsatish samaradorligi, rivojlanish istiqbollarini tahlil qilish nihoyatda muhimdir.
Transport va sayyohlik majmualari o'rtasidagi o'zaro aloqaning amaliy ahamiyati iqtisodchilarning ushbu muammoni o'rganishga jiddiy e'tiborini qaratmoqda, buni keyingi yillarda ushbu mavzu bo'yicha bir qator nashrlarning paydo bo'lishi tasdiqlaydi.
Turizm industriyasini transport bilan ta’minlash va uni boshqarish samaradorligini oshirish masalalari dunyoning ko’plab soha vakillari tomonidan tahlil qilingan.
Mazkur ishlar tahlili shuni ko‘rsatadiki, turistlarni tashish sohasidagi qator masalalar yetarli darajada ochib berilmagan, ayrim muammolar munozarali. Bu, xususan, jahon turizmi va transport industriyasi oʻrtasidagi oʻzaro hamkorlikning tashkiliy-iqtisodiy asoslariga, turistik transport kompleksi faoliyat koʻrsatish xususiyatlariga, shuningdek, turistik transport tizimini rivojlantirish boʻyicha chora-tadbirlar kompleksini belgilashga taalluqlidir. Bunday tadqiqotlarni o'tkazish zarurati kurs ishining tanlangan mavzusining dolzarbligi va amaliy ahamiyatini ko'rsatadi.
Tadqiqot maqsadi zamonaviy jahon iqtisodiyotida turizm sanoatida transportning rolini tahlil qilishdir.
Tadqiqotning tanlangan maqsadini amalga oshirish quyidagi mantiqiy o'zaro bog'liq bo'lgan vazifalar turkumini shakllantirish va hal etishni taqozo etadi:
- xalqaro turizm bozorida transport xizmatlarining roli va o'rnini tahlil qilish;
- xalqaro turizmda transport faoliyatini tashkil etish xususiyatlarini ko'rib chiqish;
- xalqaro turizmda asosiy transport turlari va vositalarini o‘rganish;
- transport kompleksining tashkiliy-iqtisodiy mexanizmini takomillashtirish istiqbollari nimalardan iborat ekanligini ko‘rib chiqish;
- va bugungi kundagi butunjahon pandemiologik sharoitida sohadagi amalga oshirilgan ishlar va amalga oshirilishi kerak bo’lgan masalalarni tahlil qilish.
Ushbu kurs loyihasining o'rganish ob'ekti turizm industriyasining bir qismi sifatida turistik tashish bo'lib, predmeti zamonaviy jahon iqtisodiyotida xalqaro turizm bozori va xalqaro transport bozori sub'ektlari o'rtasidagi o'zaro aloqalar amalga oshiriladigan iqtisodiy mexanizmdir.
Kurs loyihasining nazariy va uslubiy asosini iqtisodiyot nazariyasi, menejment nazariyasi, jahon iqtisodiyotining turizm va transport sektori sub’ektlarining raqobatbardoshligini tashkil etish va tahlil qilish nazariyasi, “Turizm va transport sektori sub’ektlari raqobatbardoshligini tahlil qilish nazariyasi” yo‘nalishlari bo‘yicha mahalliy va xorijiy olimlarning ishlari tashkil etadi..
Turizm sohasida transport xizmatlarini o‘rganish metodologiyasi dialektika, taqqoslash, tizimli va statistik tahlil, strategik va innovatsion boshqaruv usullariga asoslanadi.
Tadqiqotning axborot va empirik bazasini xalqaro tashkilotlar, birinchi navbatda Jahon sayyohlik tashkiloti tomonidan e’lon qilingan rasmiy ma’lumotlar, ko‘rib chiqilayotgan muammo bo‘yicha konferensiyalar, seminarlarda ma’ruza qilingan olimlarning materiallari va tavsiyalari, shuningdek, turizm va turizm holatini tavsiflovchi statistik ma’lumotlar tashkil etadi.
Ushbu kurs loyihasi quyidagilardan iborat: kirish; to’rt reja; xulosalar; foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati.