TüRKÇe dil biLGİSİ

 
 
İ 
S 
İ 
M 
L 
E 
R 
Varlıklara Verilişlerine Göre 
Varlıkların Sayılarına Göre 
Maddelerine Göre 
Özel 
Cins 
Somut 
Soyut 
Çoğul 
Topluluk 
Tekil 

---

30
 3.VARLIKLARIN SAYISINA GÖRE İSİMLER 
a. Tekil isim: Bir tek varlığı veya kavramı karşılayan isimlerdir. Örnek, çocuk, ağaç, ev, çiçek, kır, insan... 
b. Çoğul isim: Tekil isimlere –ler, -lar çoğul eki getirerek onları çoğul isim yaparız. Örnek, çocuklar, 
ağaçlar, evler, çiçekler, insanlar... 
c. Topluluk ismi: Yapı itibarıyla tekil gibi görünen fakat anlamca birden fazla kavramı ifade eden isimlerdir. 
Örnek, ordu, sürü, orman, sınıf, millet... 
İSİMLERDE KÜÇÜLTME 
İsimlerde küçültme şu eklerle yapılır. 
-cık: mehmetçik, adacık, kedicik 
-cağız: adamcağız, çocukcağız, kadıncağız 
-ce: büyükçe, irice, dostça 
-()msi: mavimsi, ekşimsi 
-()mtrak: ekşimtrak, mavimtrak 
İSİM TAMLAMALARI 
1. Belirtili İsim Tamlaması 
İsim tamlamasının her iki ögesinin de tamlama eklerine aldığı tamlamalardır. 
Tamlayan eki Tamlanan eki 
-ın, -in, -un, -ün -ı, -i, -u, -ü 
Kapının kolu, İstanbul’un tarihi, evin bahçesi, sınıfın panosu… 
2. Belirtisiz İsim Tamlaması 
Sadece tamlananın ek aldığı isim tamlamalarıdır. 
Tamlayan eki Tamlanan eki 
Ek almaz -ı, -i, -u, -ü 
Güneş gözlüğü, Amasya elması, Türkçe öğretmeni, el emeği, göz nuru…
3. Takısız İsim Tamlaması 
Tamlayanın da tamlananın da tamlama eklerini almadığı isim tamlamalarıdır. 
Tamlayan eki Tamlanan eki 
Ek almaz Ek almaz
Çelik kasa, kağıt mendil, taş duvar, tahta kaşık, naylon torba…(neden yapıldığı) 
Kurt adam, sırma saç, kömür göz, kiraz dudak, elma yanak…(benzetme) 
4. Zincirleme İsim Tamlaması 
İkiden daha fazla ismin birbirini tamlamasıyla oluşsan isim tamlamalarıdır. 
Çınar ağacının gölgesi, tahta kapının kenarı, taş duvarın üstü… 

---

31