Turkcha matnlar va darslar Türkçe metinler ve dersler.: İmtihonda insho qanday yoziladi?

107. Ailede akrabalığın rolü 
 
Akrabalık, bireyleri, kan bağları, evlilik ya da evlat edinme yoluyla birbirine 
bağlayan bir ilişkidir. 
Akrabalık ilişkilerinde, tanım gereği evlilik ve aile söz konusu olsa da, bu 
kurumlardan çok daha geniş kapsamlıdır. Çağcıl toplumların büyük bölümünde 
dolaysız ailenin kapsamını aşan pek az toplumsal yükümlülük olsa da, öteki pek 
çok kültürde akrabalık, toplum yaşamının çoğu yönü için esastır. 
Akrabalık sistemleri, soy ve evlilik yoluyla kurulmuş ve kültürel olarak kabul 
edilmiş temel bir toplumsal ilişkiler ağıdır. Dünyada çeşitli akrabalık sistemleri 
vardır. Bu sistemler akrabaların birbirlerine karşı konumlarını, rol ve statülerini 
ve bunlara bağlı olarak karşılıklı sorumluluk ve beklentilerini belirler.
108.Önyargılı ne demektir
Önyargı[1] ya da ön yargı[2], bir kimse veya bir şeyle ilgili olarak belirli şart, 
olay ve görüntülere dayanarak önceden edinilmiş olumlu veya olumsuz yargı, 
peşin yargı, peşin hüküm, peşin fikir. 
Önyargı, genel ve özel kullanımlarında bir taraf tutma biçimidir. Bir ideolojik 
fikri veya bakış açısını koşulsuz desteklemek anlamında kullanılır. Önyargı, halk 

---

arasında genellikle bir kişinin kararlarının ağırlıklı bir şekilde tek taraflı olarak 
ortaya çıkmasında kullanılmaktadır. Gene halk arasında önyargı, bir kişinin 
kararlarının nesnel olmayıp öznel olduğunu ifade etmek için kullanılmaktadır. 
Önyargı bir kişinin kararlarını alırken nesnel değerleri kullanmadığını iddia 
etmez. Kısaca kişinin yargılarını oluşturan değerler bütünlüğüne karşı bir 
söylem getirmektedir. Önyargılı kişinin kullandığı (sayısından bağımsız) 
olguların diğer olgularla (kişinin kullanmadığı veya kabul etmediği) 
karşılaştırıldığında kişi tarafından atanan değerlerin doğru (kapsamı, içeriği 
anlamında) olmaması sonucunda ortaya çıkmaktadır. 
Einstein'ın önyargıya ilişkin bir sözü bulunmaktadır: "İnsanların önyargılarını 
parçalamak, bir atomu parçalamaktan daha zordur." 
Önyargılar bizim sonraki kararlarımızı temelden şekillendirmesi açısından 
düşüncelerimizde etkin bir rol oynuyor. Bir başka deyişle, önyargılar, bizim 
düşüncelerimizin sınırlarını çiziyor. Ayrıca geçmişte edindiğimiz deneyimler de 
bu önyargıları temellendirmemiz de etkili oluyor. Bundan dolayı yaptığımız 
yorumları zeka, yaratıcılık, kapsamlı ve özgürce düşünme yerine 
önyargılarımızın bizim zihnimize çizdiği çerçeveler belirliyor ve insanın yanlış 
hükümlere varmasına sebep olurken, üretken fikirlere ulaşmasını engelliyor. 
Günümüzde bu duvarları yıkabilmek için eğitimde eleştirel düşünme ve özgürce 
yorumlama üstünde duruluyor. Çoğu insan belli başlı önyargılarını yıksa da, 
insanlar hakkındaki bazen haklı bazen haksız saplantılarından kendini 
kurtaramıyor. Etrafındaki insanlar hakkında bu şöyle giyinmiş o zaman şu 
şekilde düşünüyordur gibi çıkarımlarda bulunuyor o insanların kendisini ifade 
etmesini beklemeden ya da önyargılarına saplanıp karşısındakinin düşüncelerini 
önemsemeden hükümler veriyor. “Gözlerimi siyaha boyadım diye dinsiz 
muamelesi gördüm. İnsanlar kalplerini siyaha boyamış kimin umrunda?” 
sözleriyle aslında Hayko Cepkin de insanların zihinlerindeki önyargılara sitem 
ediyordu. Unutmamamız lazım ki önyargılarımız sadece bizim at 
gözlüklerimizdir onları çıkarıp atmadıkça dünya hakkında, çevremizdeki 
insanlar hakkında, olaylar hakkında doğru ve tarafsız bir görüş yakalayamız, 
kaybeden yine biz oluruz.