Turkiya Yalpi ichki mahsulot: yim


O’z.R bilan hamkorliklari


Download 18.92 Kb.
bet2/3
Sana17.06.2023
Hajmi18.92 Kb.
#1541542
1   2   3
Bog'liq
Документ (2)

O’z.R bilan hamkorliklari: Turkiya va O'zbekiston o'rtasidagi hamkorliklar, iqtisodiy rivojlanish va siyosiy aloqalar o'rtasidagi ko'maklashuvni yanada kuchaytiradi. Bu ko'maklashuv orqali, Turkiya va O'zbekiston o'zlarining siyosiy va iqtisodiy taraqqiyotiga yordam berishadi va dunyo bo'ylab barqarorlikni ta'minlaydi. Ayni damda, Turkiya va O'zbekiston o'rtasida turizm sohasida hamkorliklar mavjud. Turkiya, dunyoda eng ko'p turistlarni qabul qiladigan mamlakatlardan biri hisoblanadi. O'zbekiston esa butun dunyo bo'ylab mashhur bo'lgan sharqiy madaniyatining asrlar davomida saqlangan joylari bilan mashhurdir. Bu erkinliklarni ko'zga olgan Turkiya va O'zbekiston, turizm sohasida hamkorliklarini yanada rivojlantirishga harakat qilmoqdalar.
Qanday xalqaro tashkilotlarga a’zo: Turkiya, Birlashgan Millatlar Tashkiloti (BMT), NATO, Avropa Kengashi, DTM, İslom Tashkiloti va TICAD kabi bir qancha xalqaro tashkilotlarga azo. Turkiya, dunyoda rivojlanishning muhim markazlari hisoblanadi va o'zining siyosiy va iqtisodiy kuchini yanada oshirish uchun xalqaro tashkilotlar bilan hamkorlik qilishni xohlaydi.
Tabbiy boyliklari va milliy boyliklari: Mamlakatning qanda tabiiy boyliklari orasida, Turk dengizi, Akdeniz, Qara dengiz, Marmaradan oshiq suv manbalariga ega. Bu manbalar Turkiyaning ekologiyaviy tizimiga katta ta'sir ko'rsatadi. Turkiya ayniqsa qishloq xo'jaligi sohasida katta potensialga ega. Mamlakatda bugungi kunda 26 mln. ga yaqin aholi yashaydi va bu aholining ko'p qismi qishloq xo'jaligi bilan shug'ullanadi.


Turkiyaning milliy boyliklari ham ko'pdir. Mamlakatda turkmanlar, kurdler, azarbayjonlar, arablar, ermeniler, yevreylar, greklar va boshqa millatlar yashaydi. Turkiya hukumati har bir millatning huquqlarini himoya qilishga intiladi va milliy taraqqiyotni rag'batlantirish uchun turli siyosiy va iqtisodiy islohotlar amalga oshiriladi.
Soliq tizimi: Turkiya soliq tizimi, daromad soliq qonuni, tashkilotlar soliq qonuni va qo'shimcha soliqlar qonuni kabi asosiy qonunlarga asoslangan. 

Daromad soliqi, Turkiyada daromad olishgan har bir kishi tomonidan to'lanadi. Soliq foizlari, olingan daromad miqdoriga qarab farq qiladi. Masalan, 2019 yilida Turkiyada daromadi 18.000 TL dan past bo'lgan kishilar %15 foizda daromad soliqini to'lashadi, 500.000 TL dan yuqori daromadi bor kishilar esa %35 foizda daromad soliqini to'lashadi.


Tashkilotlar soliqi esa Turkiyadagi barcha kompaniyalar tomonidan to'lanadi. Soliq foizi, kompaniyaning daromadi asosida o'zgaradi. 2019 yilida tashkilotlar soliqi foizi %22 sifatida belgilangan.


Qo'shimcha soliq (QDS) esa Turkiyada sotilgan mahsulot va xizmatlardan olingan soliqdir. QDS foizlari, mahsulot yoki xizmat turi bo'yicha farq qiladi. Masalan, ovqat mahsulotlari uchun QDS foizi %1, asosiy ihtiyac mahsulotlari uchun %8, boshqa mahsulotlar va xizmatlar uchun esa odatda %18 foizdir.


Turkiyada soliq bildirish muddati odatda yillik ravishda belgilanadi va har yil oxirida amalga oshiriladi. Soliq bildirish muddati, daromad miqdorigiga va kompaniyaning kattaligiga qarab o'zgarishi mumkin.


Turkiyada soliq tizimi juda rivojlangan bo'lsa-da, ba'zi soliq qoldirish va soliqdan qochish muammolari mavjud. Bu sababli, Turkiya hukumati soliq tekshiruvi va jazo qonunlarini qat'iyat bilan kuchaytiradi.



Download 18.92 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling