Turon Zarmed Universiteti Boshlang’ich ta’lim 1-bosqich talabasi Adizova Dilnavozning mavzu bo’yicha ko’rgazmasi

So'z bilan ishontirishning eng keng tarqalgan usullari va vositalari - tushuntirish, isbotlash, rad etish, taqqoslash, qiyoslash, o'xshatish, hokimiyatga murojaat qilish va boshqalar. So'z bilan ishontirish ish, amaliyot orqali ishonch bilan uzviy ravishda uyg'unlashishi kerak.

Amal bilan ishontirishda quyidagi usullardan ko‘proq foydalaniladi: o‘quvchiga uning harakati va qilmishining ijtimoiy qiymati va ahamiyatini ko‘rsatish; shubhalarni, yolg'on qarashlarni bartaraf etishga yordam beradigan amaliy vazifalarni belgilash; noto'g'ri qarashlarni rad etuvchi hayot hodisalarini tahlil qilish; sinfdoshlarning tajribasiga havola; o'qituvchining shaxsiy namunasi va boshqalar Ishontirish usulining samaradorligi va samaradorligi bilimlarni, nazariy pozitsiyalarni, g'oyalarni shaxsiy ishonchga aylantirish jarayonini osonlashtiradigan bir qator shartlarga bog'liq. Eng muhim shart - bu pedagogning o'ziga ishonchi, uning so'z va ish o'rtasidagi tafovutga yo'l qo'ymaslik tamoyillariga amal qilishidir. Faqat o'zlari gapirayotgan narsaga qat'iy ishonganlar boshqalarni muvaffaqiyatli ishontirishlari mumkin.

Amal bilan ishontirishda quyidagi usullardan ko‘proq foydalaniladi: o‘quvchiga uning harakati va qilmishining ijtimoiy qiymati va ahamiyatini ko‘rsatish; shubhalarni, yolg'on qarashlarni bartaraf etishga yordam beradigan amaliy vazifalarni belgilash; noto'g'ri qarashlarni rad etuvchi hayot hodisalarini tahlil qilish; sinfdoshlarning tajribasiga havola; o'qituvchining shaxsiy namunasi va boshqalar Ishontirish usulining samaradorligi va samaradorligi bilimlarni, nazariy pozitsiyalarni, g'oyalarni shaxsiy ishonchga aylantirish jarayonini osonlashtiradigan bir qator shartlarga bog'liq. Eng muhim shart - bu pedagogning o'ziga ishonchi, uning so'z va ish o'rtasidagi tafovutga yo'l qo'ymaslik tamoyillariga amal qilishidir. Faqat o'zlari gapirayotgan narsaga qat'iy ishonganlar boshqalarni muvaffaqiyatli ishontirishlari mumkin.

Bu tarbiyachining nihoyatda muhim va zaruriy fazilatidir. O‘qituvchining shaxsiy ishonchi, o‘z ishining to‘g‘riligiga chuqur ishonch, maqsadlarning adolatliligi pedagogning kishilar ongiga foydali ta’sir ko‘rsatishiga imkon beradi. Muvaffaqiyatli ishontirishning shartlari - bu o'qituvchining adolati, halolligi va samimiyligi, uning keskin va dolzarb savollarga javob berishga tayyorligi va qobiliyatidir. Ishontirish muvaffaqiyatiga o‘qituvchining o‘z fikrini aniq, sodda va tushunarli ifodalash, ularni ovoz va imo-ishoralar yordamida hissiy jihatdan ifodalash qobiliyati ham erishiladi.